Sefer görev emri alırsanız ne yapmalısınız?
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Fırat'ın doğusuna operasyon başlatırken, sefer görev emri ile ilgili kamuoyunda bilgi ihtiyacı ortaya çıktı. Sefer görev emrine uymak, geçerli bir mazereti yoksa Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı herkesin görevi. Bu görevi yerine getirirken tabi olunan yükümlülükler ve haklar kanunlar ve yönetmeliklerle düzenlenmiş bulunuyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, sefer görev emri ile ilgili merak edilenleri yazdı
Fırat’ın doğusunda başlatılan Barış Pınarı Harekatı devam ederken, olası bir sefer görev emri verilmesi durumunda neler yapılması, nasıl hareket edilmesi gerektiği, hangi mazeretlerin geçerli sayıldığı, sefer görev emri ile silah altına alınanların yükümlülükleri ve haklarına ilişkin bilgileri sizler için derledik.
Asker Alma Kanunu uyarınca, askerlik hizmetini yerine getirenler ile yerine getirmiş sayılanlar Türk Silahlı Kuvvetleri için “yedek personel” olarak tanımlanıyor. Yedek personelin seferberlik ve savaş halinde nereye gideceğini, ne kadar zaman içinde birliğine katılacağını ve katılacağı birliğin seferberlik numarasına ilişkin bilgileri gösteren belgeye “Sefer görev emri” adı veriliyor.
SEFER GÖREV EMRİNDE YAŞ SINIRI NEDİR?
Yedek personel seferberlik, savaş hali, olağanüstü haller ile barışta tatbikat ve eğitim için silah altına alınabilir. Sefer görev emrinde yaş sınırı rütbelere göre şöyle.
Muharip sınıf asteğmen: 41
Yardımcı sınıf asteğmen: 51
Uzman erbaş: 57 yaşına girilen yılın ocak ayının birinci günü.
Erbaş ve erler: 41 yaşına girilen yılın ocak ayının birinci günü.
SEFER GÖREV EMRİNİN TEBLİĞİ
Seferde görev alacak yedek personele sefer görev emri, bu görevlerinin barışta en son görev yaptıkları birlik ve kurumlarca tebliğ ediliyor. Ancak, birlik ve kurumlarca tebliğ edilemeyenler ile sonradan sefer görev emri verilenlerin tebliğ işlemleri askerlik şubelerince yapılıyor. e-Devlet üzerinden giriş yapılarak sefer görev emri sorgulaması yapılabiliyor.
SEFER GÖREV EMRİ NASIL KALDIRILIR?
Sağlık durumu elverişli olmadığı halde sefer görev emri almış olan yedek personel, sağlık durumunun tespiti için askerlik şubesi başkanlıklarına başvurabilir. Askerlik şubesi, Sağlık Bakanlığınca belirlenen en yakın yetkili sağlık kurullarına sevk ediyor. Sağlık kurulu raporuna göre emir iptal ediliyor.
Seferberlik ve savaş halinde ağır hapis veya aşağı haddi beş yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan haklarında soruşturma ve kovuşturma yapılanlar ile bir yıldan fazla hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkum olanların sefer görev emri kaldırılır.
MEMURLAR İZİNLİ SAYILIR
Devlet memurları yedek personel olarak silah altına alındığında, bu süre boyunca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu gereğince izinli sayılır. Seferberlik ve savaş hâli sona erdiğinde, barış zamanında görev yaptıkları memuriyetin eşiti olan memuriyete geri dönerler.
Silah altına alınan memurların kademe ilerlemeleri devam eder. Bu süre içinde derece yükselmesi gerektiğinde, terhislerinden sonra açık kadro bulunması ve sınav veya seçmede başarı göstermeleri şartıyla silah altında geçen süreleri yükselecekleri üst derecenin kademelerinde dikkate alınır.
Silah altına alınan memurların rütbeli olsun olmasın silah altında bulundukları sürece aylıkları ödenir. Yedek subay, yedek askeri memur ve yedek astsubay olanların rütbelerine ait aylıkları Milli Savunma Bakanlığı’nca ödenir. Aylıkları bağlı bulundukları kurumdan aldıkları aylık tutarından eksikse aradaki farkı kurumları öder. Bunların dışında kalan ve rütbesiz memurların aylıklarının tamamı kurumlarınca ödenmeye devam eder.
İŞÇİLERİN SÖZLEŞMESİ 3 AYA KADAR DEVAM EDEBİLİR
İş Kanunu’na göre, muvazzaf askerlik dışında manevra veya herhangi bir sebeple silah altına alınan işçinin iş sözleşmesi işinden ayrıldığı günden başlayarak iki ay sonra işverence feshedilmiş sayılır. İşçinin bu haktan faydalanabilmesi için o işte en az bir yıl çalışmış olması gerekiyor. Bir yıldan çok çalışmaya karşılık her fazla yıl için, ayrıca iki gün ekleniyor. Toplam süre 90 güne kadar çıkabiliyor. Ancak, işçiye bu süre içinde ücret ödenmez.
Hizmet akdi sona erip de sefer görev emrini tamamlayanlar, iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorundalar. Bu şartlar bulunduğu halde işveren işe alma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat ödemek zorunda kalır.
YILLIK ÜCRETLİ İZİN HESABINDA DİKKATE ALINIR
İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dışında silah altına alınmasından dolayı işine gidemediği günler, yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılır. Ancak, yıllık izin hesabında dikkate alınacak toplam süre 90 günü geçemez.
EMEKLİ AYLIKLARINA YANSIR
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca, harbi doğuran genel ve kısmi seferberliğe katılan 4/a, 4/b ve 4/c statüsündeki çalışanlara, silah altında geçirdikleri her 2 güne karşılık 1 gün “itibari hizmet süresi” eklenir. İtibari hizmet süresi emeklilik yaşını öne çekmez ancak prim gün sayısını artırarak daha fazla emekli aylığı ödenmesini sağlar. Örneğin 360 gün silah altında kalanlara 6 ay itibari hizmet süresi eklenir.
