Çölyak'ın tek tedavisi
Çölyak hastalığının tek tedavisi, glutenden uzak sıkı bir diyet...
Bakanlıktan "9 Mayıs Dünya Çölyak Günü" dolayısıyla yapılan açıklamada, çölyakın (gluten enteropatisi), bağırsaklardaki sindirimi sağlayan yapıların bozulması nedeniyle, ince bağırsakta hasarlar oluşturan alerjik sindirim sistemi hastalığı olduğu belirtildi.
Bu hasara buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi tahıllarda bulunan "gluten" isimli bir proteinin yol açtığı ifade edilen açıklamada, genetik hastalık çölyakın yaşamın herhangi bölümünde ortaya çıkabildiği vurgulandı.
Hastalığın oluşması için hem genetik yatkınlık bulunması hem de glutenli gıdalar tüketilmesi gerektiği ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Çölyak, yaşam boyu süren tek gıda alerjisidir. Tanı gecikmesinde ölüme kadar varabilen geniş klinik yelpazeyle karşımıza çıkmasına rağmen tanı konulduktan sonra hastalık olmaktan çıkarak yaşam biçimi haline gelmektedir. Ülkemizde hastalığın ancak yüzde 10'una tanı konulduğu dikkate alındığında, tanı almamış hastalar buz dağının görünmeyen kısmıdır. Çünkü hastalık bazı bireylerde yıllarca hiç belirti vermez veya çok hafif seyredebilir. Kişi çölyaklı olduğunu uzun süre fark etmeyebilir. Hastalık tipik belirtilerle başlayabileceği gibi çok hafif belirtilerle de seyredebilir.
Çölyak hastalığı, çocuklarda özellikle karın ağrısı, karında şişlik, ishal, huzursuzluk, iştahsızlık, gelişme geriliği, kusma, kilo alamama ve boy uzamasında yavaşlama gibi tipik belirtilerle ortaya çıkabilir. Yetişkinlerde ise karın bölgesinde öne doğru şişkinlik, yaşa göre kilo azlığı, kas zayıflığı, kansızlık, ishal, kusma, nedeni bilinmeyen karaciğer hastalıkları, iştahsızlık, gaz şikayetleri, eklem ve kemik ağrıları, sinirlilik, ciltte kaşıntılı döküntüler görülür."
Açıklamada, çölyakın tek tedavisinin, ömür boyu buğday, arpa, çavdar, yulaf tahıllarındaki glutenden uzak sıkı bir diyet olduğuna işaret edildi.
Güvenli yiyecekler
Hastaların marketlerde satılan hazır gıdaların içeriklerine de dikkat etmesi gerektiği vurgulanan açıklamada, çölyak hastaları için güvenli yiyeceklere ilişkin şu bilgiler verildi:
"-Tüm sebze ve meyveler, tüm bakliyatlar, katkısız katı ve sıvı yağlar, yumurta, bal, reçel, basit toz şeker, zeytin,
-Et, balık, tavuk (Bu ürünler katkılı olmadıkları gibi daha önce unla kızartılmış yağda kızartılıp, işleme tabi tutulmamalıdır)
-Una batırılmamış konserve çeşitleri, mısır, pirinç, patatesin hem kendileri hem de unları besin hazırlamada kullanılabilir. Ayrıca kestane unu, nohut unu, soya unu, üzüm çekirdeği unu da kullanılabilir. Evde çekilmiş güvenli baharatlar kullanılabilir."
Bunlara dikkat
Glutensiz diyette ayrıca şunlara dikkat edilmesi gerektiği kaydedildi:
"Doğal gıdalara önem verilmeli (süt, et, balık, yumurta, sebze, kurubaklagil, pirinç, mısır, patates). Okulda ve dışarıda yemek yerken dikkatli seçimler yapılmalı. Buğday unu, karışık mısır unu, pirinç ununa dikkat edilmeli. Çok iyi bir etiket okuyucusu olunmalı, gıdaların etiketleri mutlaka okunmalı. İlaçlar, kozmetik ürünleri, şampuan, kremler vb gluten içerikleri yönünden dikkatli kullanılmalı. Pişirme ve hazırlık aşamasında güvenli gıdaların glutenli gıdalarla bulaşmış olmamasına dikkat edilmeli."
