Operatörlere fahiş zam tepkisi

Taahhütleri sona eren sabit internet ve mobil aboneler operatörlerin yüzde 300'e yaklaşan zamlarıyla karşı karşıya kaldı. Vatandaşlar yapılan bu zamlara tepkilerini sosyal medya üzerinden gösterdi. Önümüzdeki 24 ay için kümülatif enflasyon beklentisi yüzde 51 civarındayken ileriye yönelik operatörlere gelir garantisi sunan taahhütlere yapılan zamlar bu beklentinin çok ötesinde kaldı. Bunun yanında söz konusu zamlar Ağustos 2022-Ağustos 2024 dönemindeki yüzde 141.5'lik 2 yıllık enflasyonu da katladı. Operatörler kârlarını katlarken bu yıl ara zam bile alamayan pek çok müşterisine hem geçen 2 yılın hem de gelecek 2 yılın enflasyonunu tek seferde faturalara yansıttı. Şikayetlerde en çok abonesi olan Turkcell ve Türk Telekom başı çekerken bir anda yapılan bu sert zamlar vatandaşın bütçesini zorlamaya başladı. Taahhüt vermenin normalde sağlaması gereken fiyat avantajı da anlamsız hale geldi

Giriş: 16.09.2024 - 16:36 Güncelleme: 16.09.2024 - 17:37

Günümüzde iletişim barınma, gıda gibi bir temel ihtiyaç haline gelmişken bu alanda operatörlerin belirlediği fiyatlar son zamanlarda büyük tepki topluyor. Taahhüt süresi dolduktan sonra paket yenilemek isteyen tüketiciler yüzde 200 ila yüzde 300 arası zamlarla karşı karşıya kalıyor.

Vatandaşlar bu zamlara tepki göstermek amacıyla 2 gündür sosyal medyada organize oluyor. Bugün X'te #OperatörSoygunu hashtagi Türkiye gündeminin ilk sırasına otururken, kullanıcılar son aylardaki fiyat artışlarını paylaşarak zamlara tepki gösterdi.

Bir kullanıcı benzer bir paket almasına rağmen daha önce 162.7 lira fatura öderken bu ay itibarıyla faturasının 640.5 liraya yükseldiğini belirtti. Yani söz konusu kullanıcı 2 ay öncesine göre ağustosta tam olarak yüzde 294 zamlı bir fatura ödemiş.

REKLAM

Benzer şekilde bir başka kullanıcı da faturasının 235 liradan 814.9 liraya çıktığını paylaştı. Buradaki zam oranı da tam olarak yüzde 246,7 oluyor.

Operatör zamlarına tepki sosyal medya ile de sınırlı kalmış değil. Şikâyet sitelerinde 'fahiş zam' yapıldığına dair şikayetler her geçen gün artıyor.

Sikayetvar.com'da bir kullanıcı uzun süredir Türk Telekom mobil hat kullanıcısı olduğunu vurgulayarak "188 TL olan sabit faturalı hattım için 1765 TL'lik bir artırım yapılıyor ve lütufmuş gibi 570 TL’ye inileceği söyleniyor. Bu nasıl bir ahlak anlayışı" ifadelerini kullandı.

REKLAM

Yine aynı sitede Turkcell faturalı hat kullandığını belirten bir kullanıcı ise "240 lira ödediğim paketimin güncel hali 600 lira olarak teklif ediliyor. Böyle bir saçmalık olabilir mi. İki katından fazla bir zam hangi sektörde var. Eğer yardımcı olmazsanız hattımı kapatmayı düşünüyorum" şikayetinde bulundu.

Türkiye'de ve dünyada pek çok tüketici hem fiyat artışlarından etkilenmemek için hem de mevcut koşullarda görece daha uygun rakamlı bir abonelik ücreti ödemek için taahhütlü paketleri tercih ediyor. Burada şirketler de gelirini garanti altına aldığı için sistemden fayda sağlıyor. Taahhütler genel olarak 12 veya 24 ay için veriliyor.

Taahhütler ileriye yönelik verilen sözler olduğu için aslında ileriye yönelik enflasyon beklentilerine göre hesaplama yapmak gerekiyor. Çünkü bir önceki taahhüt verildiğinde şirketler ileriye yönelik potansiyel maliyet artışlarını da göz önünde bulundurarak bir fiyat belirliyor.

TCMB'nin eylül ayı piyasa katılımcıları anketine bakıldığında piyasanın 12 ay sonrası için enflasyon beklentisinin yüzde 27.49, 24 ay sonrası için ise yüzde 18.38 olduğu görülüyor. Bu beklentiler gerçekleşirse 24 aylık TÜFE artışı yüzde 50.9 olacak.

Buradan da anlaşılabileceği gibi operatörler yeni paket fiyatlarını beklentilere göre ayarlamıyor. Gerçekleşen enflasyonun fiyatlara yansıtılıp yansıtılmadığına bakarsak da yapılan zamları açıklayacak bir oran karşımıza çıkmıyor.

TÜİK verilerine göre Ağustos 2024'te yıllık enflasyon yüzde 51.97'ye geriledi. Ağustos 2022-Ağustos 2024 arası TÜFE'deki artış oranı ise yüzde 141.5 oldu.

Dolayısıyla yüzde 250'yi aşan zamlar geçmiş dönemdeki enflasyonun da çok üzerinde oluyor.

Eğer piyasanın enflasyon beklentisi gerçekleşirse Ağustos 2022-Ağustos 2026 arasındaki 4 yılık süreçte tüketici fiyatlarındaki toplam artış yüzde 261 olacak.

Sosyal medya paylaşımlarında bu oranın da üzerinde zamlar konuşuluyor. Ancak bu oranda zam yapılsa bile 4 yıllık enflasyonun tamamının tek seferde tüketiciye yansıtılması taahhütlü aboneliğin mantığına ters düşüyor. Tüketicinin operatöre gelir garanti etmesinin kendisine bir faydası kalmamış oluyor.

Bunun yanında bu yıl asgari ücrete ara zam yapılmamasıyla pek çok özel sektör çalışanı da ara zam alamadı. Dolayısıyla gelirler sabitken hem geçen 2 yılın hem de gelecek 2 yılın enflasyonunun tek seferde faturalara yansıtılması; iletişim harcamalarının genel harcamalar içerisindeki oranı bir anda katlıyor. Dolayısıyla telefon ve internet faturaları vatandaşın cebini zorlamaya başlıyor.

Buna karşılık yüksek oranda zam yapan operatörler büyük kârlar etmeye devam ediyor. Turkcell'in net kârı 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 82.5 artarak 12 milyar 532 milyon lira oldu. 2024'ün ilk 6 ayında ise 5 milyar 760 milyon TL net kâr açıkladı.

Türk Telekom'un net kârı da 2023'te bir önceki yıla göre yüzde 137.7 artarak 16 milyar 422 milyon liraya yükseldi.

Buradan da görüleceği gibi önceden verilen taahhütler firmaların kârlılığına bir darbe vurmadı.