Kreş desteğinde aracı kullanan işverene vergi istisnası yok
Kadın çalışan sayısı 150 ve üzerinde olan işyerlerinde kreş hizmeti verilmesi zorunluluğu bulunuyor. İşveren bu yükümlülüğünü yerine getirmek için kreş açabileceği gibi mevcut kreşlerden de hizmet satın alabilir. İşverenin kreş harcamalarında vergi ve prim istisnası uygulanıyor. Bazı işverenler, bu hizmeti aracı şirketler üzerinden alıyor. Hazine Maliye Bakanlığı, kreş ödemelerinin aracı işletmelere yapılması halinde işvereni vergi istisnasından yararlandırmıyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, çalışanları ve işverenleri doğrudan ilgilendiren kreş desteğiyle ilgili ayrıntıları yazdı
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre, 150’den fazla kadın çalışanı bulunan işyerlerinde kreş hizmeti verilmesi zorunlu. İşveren bu yükümlülüğünü iki yolla yerine getirebilir. İşyerinde kreş açabilir ya da mevcut kreşlerden hizmet satın alabilir. İşverenin kreşi tek başına açması da gerekmiyor. Aynı bölgede işyeri bulunan başka işverenlerle ortak kreş açması da mümkün.
Normalde çalışanlara ödenen ücretten gelir vergisi ve sosyal güvenlik primi kesintisi yapılır. Kreş desteği de kadın çalışanlara sağlanan ücret niteliğinde menfaat olarak kabul ediliyor. 2013 yılında başlayan kreş zorunluluğunun işveren üzerinde yarattığı yükü azaltmak amacıyla vergi ve prim istisnası da getirildi. İşyerinde veya başka bir işverenle ortak kreş açan işverenin bu amaçla yaptığı harcamaların tamamı vergiden muaf tutuluyor.
Mevcut kreşlerden hizmet satın alanlar için aylık istisna tutarı, 2018 yılına kadar brüt asgari ücretin yüzde 15’i olarak uygulandı. 2018 yılında ise istisna tutarı asgari ücretin yüzde 50’sine çıkartıldı. Buna göre, 2020 yılında işverenin kreş hizmeti satın almak için ödediği tutarın bin 471.50 TL’si için vergi ve prim istisnası uygulanıyor. Tekrar altını çizmekte yarar var, bu bir teşvik değil. İşverenin, kreş yükümlülüğünü yerine getirirken ayrıca vergi ve sosyal güvenlik primi ödememesi anlamına geliyor. İstisna uygulanmasa, işverenin kreş harcaması için ayrıca vergi ve prim ödemesi gerekecek.
ÖDEMENİN DOĞRUDAN KREŞE YAPILMASI GEREKİR
Gelir Vergisi Kanunu’na göre, kreş ve gündüz bakımevi hizmetinin işverenlerce işyerinde verilmesi halinde, bu hizmetten faydalanan kadın çalışana sağlanan menfaatin tamamı, gelir vergisinden istisna tutuluyor.
Hizmetin işverenin kendisine ait veya kiralamış olduğu diğer yerlerde verilmesi, istisna uygulamasına engel teşkil etmiyor. Kreş ve gündüz bakımevi hizmetinin işverenlerce işyerinde verilmediği durumlarda vergi ve prim istisnası uygulanabilmesi için, hizmetin gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince işletilen kreş ve gündüz bakım evlerinden alınması, ödemenin de bu hizmeti sağlayan mükelleflere yapılması gerekiyor.
Hazine Maliye Bakanlığı, kreş yükümlülüğü olan veya olmayan işverenler ile kreşler arasında aracılık hizmeti veren bir işletmenin talebi üzerine 14 Eylül 2020 tarihinde özelge yayımladı. Kadın çalışanlarına kreş ve gündüz bakımevi hizmeti sağlayan işverenin ödemeyi aracı firma üzerinden yapması halinde vergi istisnasından yararlanıp yararlanamayacağına açıklık getirilen özelgede, istisnadan yararlanabilmek için ödemelerin doğrudan kreş ve gündüz bakımevi hizmeti veren gelir veya kurumlar vergisi mükellefine yapılması gerektiği belirtildi. Ödemelerin aracı işletmelere yapılması durumunda istisnadan yararlanılmasının mümkün olmadığı ifade edildi.
BİR İŞÇİNİN BİRDEN FAZLA ÇOCUĞU İÇİN İSTİSNADAN YARARLANILABİLİR
Kreş ve gündüz bakımevi yükümlülüğünü yerine getiren işverenlere sağlanan istisna tutarı çocuk başınadır. İşveren, aynı işçinin birden fazla çocuğu için kreş hizmeti veriyorsa her bir çocuk için bin 471.50 TL’ye kadar istisna uygulanır.
NAKİT ÖDEMELER VERGİYE TABİ
İşçiye kreş yardımının nakit ödeme şeklinde yapılmaması gerekiyor. Aksi takdirde bu şekilde yapılan ödeme ücret olarak kabul edilir ve ayrıca gelir vergisi kesilmesi gerekir.
ERKEK ÇALIŞANLAR KREŞ YARDIMINDAN NASIL YARARLANABİLİR?
Anne öldüğü için çocuğuna kendisi bakan erkek çalışanlara yapılan kreş yardımlarına hem vergi, hem de sosyal güvenlik primi istisnası uygulanıyor. İşverenlerin diğer erkek çalışanlar için yaptığı kreş yardımı için ise vergi istisnası sağlanmıyor ancak, prim muafiyeti sağlanıyor.
KREŞ ZORUNLULUĞU OLMAYAN İŞVEREN DE İSTİSNADAN YARARLANABİLİR
Kadın çalışan sayısı 150’nin altında olduğu için kreş hizmeti verme zorunluluğu bulunmayan işveren, kendi isteğiyle çalışanlarına kreş hizmeti verirse o da vergi istisnasından yararlanabilir. İlk başta olmayan bu hak da 2018 yılındaki değişiklikle getirildi.
