İlaç kullanırken dikkat etmeniz gereken yiyecek ve içecekler nelerdir?
Çoğu insan birbirinden farklı sağlık sebeplerinden veya takviye, enerji sağlaması için birçok ilaç kullanır. Kullandığımız ilaçlar ve etkileri farklı olsada ilaç içerken yanında tüketmememiz gereken yiyecek ve içecekler aynıdır. İşte dikkat edilmesi gerekenler...
- 1
İlacımızı genellikle yemeklerden önce veya yemeğin hemen ardından içeriz. O anda elimizin altında olan yiyecek veya içecek her neyse, ilacımızı onunla tüketiriz. İlaçlarla beraber tükettiğimiz yiyecek ve içeceklere çok fazla dikkat etmeyiz. İlaç kullanırken uzak durmamız gereken içecek ve yiyecekler nelerdir?
- 2
1. Greyfurt
Greyfurtun 100'den fazla ilaçla, bazıları tehlikeli olabilecek şekilde etkileşime girdiği tespit edildi. Greyfurt tansiyon ilaçlarının etkisini birkaç kat artırdığından tehlikeli olabilir. Bunun nedeni greyfurttaki furanokumarin adı verilen kimyasal bileşikler. İlaçlar kana karışmadan önce karaciğerin salgıladığı bazı enzimler tarafından parçalanıyor.
- 3
Furanokumarinler ise bu enzimleri engelliyor. Bu da bazı ilaçların kandaki yoğunluklarının tehlikeli boyutlara yükselmesi demek. Sadece bir greyfurt ya da bir bardak greyfurt suyu, bazı kolesterol ilaçlarının etkisini 13 kat artırabiliyor. Bu ise bu ilaçların yan etkilerinin artması anlamına geliyor.
-
- 4
Greyfurt ile etkileşime giren ilaçlar arasında şunlar sayılabilir:
- Bazı kolestorol düşürücü statinler (özellikle simvastatin içeren)
- Bazı aritmi (kalp ritim bozukluğu) ilaçları
- Bazı anti-psikotik (psikiyatrik hastalıkta kullanılan) ilaçlar
- Organ nakli sonrası bağışıklık sistemini bastırmada kullanılan bazı ilaçlar
- Bazı erektil disfonksiyon (sertleşme bozukluğu) ilaçları
- 5
2. Meyan kökü
Siyah meyan kökü glisirizin adı verilen çok tatlı bir kimyasal içeriyor. Ancak glisirizin potasyum seviyelerinin düşmesine neden olup kan basıncını (tansiyonu) etkileyebilir ve sağlıklı insanlarda bile kalp ritmi bozulmasına yol açabilir. Tansiyon veya kalp sorunlarınız varsa meyan kökünden kaçınmak mantıklı.
- 6
3. Çay ve kahve
Demir eksikliğine bağlı anemi (kansızlık) tedavisi için ilaç kullanırken bunlardan iki saat önce ve sonrasında çay, kahve, süt ve süt ürünlerinden kaçınmak gerekir. Bunlar, bağırsaklarda demir emilimini azaltır.
-
- 7
Bu ilaçların emilimini artırmak için ise mümkünse aç karnına ve portakal suyu veya C vitamini takviyesiyle birlikte alınması tavsiye edilir.
- 8
4. Alkol
Antihistamin ve antidepresan gibi bazı ilaçlar uyku haline neden olabilir ve alkol bu etkiyi artırabilir. Bazı istisnalar dışında, günümüzde birçok antibiyotik alkolden uzak durmayı gerektirmez. Ancak ilaçların alkolle birlikte alınması "alkol kızarıklığı" veya "disülfiram benzeri reaksiyon" olarak adlandırılan başka bir etkiye de yol açar. Alkol ile etkileşime giren ilaçların listesi çok geniştir, bu nedenle her zaman ilaç kutusundaki talimatları kontrol etmek veya ilaç reçete edildiğinde eczacıya veya doktora sormak gerekir.
- 9
5. Yeşil yapraklı sebzeler ve kuru erik
Lahana, brokoli, ıspanak, pazı, kale bitkisi üzere yeşil yapraklı sebzeler, kuru erik ve kimi bitkisel yağlar nispeten yüksek oranda K vitamini içeriyor. K vitamini kanın pıhtılaşmasını sağlıyor. Ancak kalbiniz için Varfarin (Coumadin) üzere pıhtılaşmayı önleyici, kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsanız, bu yiyecekler ilacın tesirini azaltacağından dikkatli olmak gerek.
-
- 10
Ancak yeşil sebzelerin diyetten büsbütün çıkarılması tavsiye edilmiyor; yalnızca ani K vitamini artışına yol açacak formda bir günde çok yüklenmeden kaçınmak gerekiyor. Pıhtılaşmayı önleyici, kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsanız, dikkat etmeniz gereken besinlerin tam listesi için doktora yahut eczacıya danışmalısınız.