Hangi unutkanlık masum hangi unutkanlık tehlikeli?
Makasın yerini değil de tuvaletin yerini unutuyorsanız, torunlarınızın değil de çocuklarınızın isimlerini karıştırıyorsanız, düzenli banyo yaparken banyo yapmamaya başlıyorsanız unutkanlığınız masum olmaktan çıkmış tehlikeli bir hal almış demektir.
Unutmayan insan yok gibi. Habertürk’ten Ceyda Erenoğlu’nun haberine göre hepimiz birçok şeyi unutuyoruz. NP İstanbul Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Oğuz Tanrıdağ, “Unutkanlığın istatistiği yoktur, unutkanlık hastalıklarının istatistiği vardır” sözleriyle, bu konudaki en önemli şeyin hangi unutkanlığın normal, hangisinin hastalıklı olduğunun ayırt edilmesi olduğunu söylüyor. Unutkanlıkla ilgili hastalık hemen herkesin aklına Alzheimer’ı getirse de; bir kafa darbesi, beyin tümörü, ensefalit adı verilen beyin iltihabı, sara hastalığı, beyinde bir damarın tıkanması da unutkanlığa yol açabiliyor. Bunun için ön şartın, nedeni ne olursa olsun beynin bellek ve yeni bilgileri öğrenmeyle ilgili bölge ya da bölgelerinin etkilenmesi olduğu belirtiliyor. Bu bölgelerin etkilenmesi durumunda ortaya unutkanlık çıkıyor.
KAN ŞEKERİ İNİP ÇIKAN KİŞİ DAHA ÇOK UNUTUYOR
Nörolojik unutkanlık nedenleri dışında metabolizmayı ilgilendiren kimi durumlar da unutkanlığa yol açabiliyor. Örneğin kan şekeri inip çıkan bir kişi daha fazla unutuyor. Tansiyonu normalden daha yüksek ya da düşük kişilerde de kafa karışıklıkları ve unutkanlık görülüyor. Aşırı diyet yapanlarda vücudun gerekli elektrolitleri ve metabolitleri alamaması nedeniyle unutkanlık meydana gelebiliyor. Hipotiroidi yani tiroid bezinin az çalışması da zihni yavaşlatarak unutkanlığa yol açarken, kansızlık ve depresyonun da bu soruna yol açabileceğini unutmamak gerekiyor.
İNSAN HER ŞEYİ BİRDEN UNUTMAZ
Prof. Dr. Oğuz Tanrıdağ, “Alzheimer gibi hastalıklarda bile insan her şeyi birden unutmuyor” diyor ve bu hissi yaşayanların sonraları çoğu kez panik atak tanısı aldıklarını söylüyor. Bu hastalıklarda yeni bilgileri öğrenme problemi ön plandayken eskiden yaşanmış olayların daha yakın zamanda olmuş gibi hissedildiği belirtiliyor. Bir insan eğer üzerinden 30 yıl geçmiş bir emekliliği ya da kaybı sadece 3 ay önce olmuş gibi hissediyorsa Alzheimer başlangıcı ya da depresyondan söz ediliyor. Kişilerin çocuklarını ölmüş anne babalarına benzeterek onları öyle çağırmaları durumunu ise depresyon bile açıklayamıyor. Prof. Dr. Tanrıdağ, zaman içinde yaşanılanlarla ilgili çok ciddi algı ve bellek karışıklığı anlamına gelen bu olayın sorumlusunun Alzheimer hastalığı olduğuna dikkat çekiyor.
BU UNUTKANLIK ÖRNEKLERİNE DİKKAT!
* Bir insan ev içinde makasın yerini değil de ayakkabılığın ya da tuvaletin yerini unutuyorsa bu hiç masum değildir.
* Bir insan 40 yıldır kıldığı namazı şaşırıyorsa bu hiç masum değildir.
* Eğer bir insanın unutkanlığı akşama doğru ya da hava karardıktan sonra daha da kötüleşiyorsa bu hiç masum değildir.
* Bir insan torunlarının değil de çocuklarının adlarını şaşırıyorsa bu hiç masum değildir.
* Bir insan çocuklarının evlerine kalmaya gittiğinde her şeyi karıştırıyorsa bu hiç masum değildir.
* Bir insan daha önceden düzenli sürdürdüğü banyo yapmayı unutuyorsa bu hiç masum değildir.
* Bir insan eve satıcı alıp yüksek miktarlarda bono çek imzalıyorsa bu hiç masum değildir.
UNUTKANLIĞINIZI TEST EDİN
* Kendi yaşadığınız evde odaların ve tuvaletin yerini şaşırıyor musunuz? Evet Hayır
* Yakınlarınızın evlerinde kalırken bu durumunuz daha da ağırlaşıyor mu? Evet Hayır
* Düzenli olarak sürdürdüğünüz banyo, temizlik, yemek ve ibadet alışkanlıklarınız değişti mi? Evet Hayır
* Daha önceden söylediğinizi unutup hep aynı şeyleri mi söylüyorsunuz? Evet Hayır
* Televizyon seyrederken ekrandaki kişilerle konuşuyor musunuz? Evet Hayır
* Yıllardır aradığınız telefon numaralarını unutuyor musunuz? Evet Hayır
* Kendi kişilik özelliklerinizin dışında son zamanlarda aşırı cimri, kıskanç, bonkör oldunuz mu? Evet Hayır
DEĞERLENDİRME: Hasta yakınlarından alınan cevaplara göre neticelenen sonuçlar ışığında; 65 yaşın üzerindeki kişilerde önceden tanı konulan ve tedavi edilen bir psikiyatrik hastalık yoksa, kişi yakın zamanda bir yakınını kaybetmemişse ve genel anestezi altında büyük bir ameliyat geçirmemişse yukarıdaki sorulara tümüyle ya da ağırlıklı olarak, “Evet” yanıtı vermesi büyük olasılıkla orta-ileri evre Alzheimer hastalığının varlığını düşündürür.
