Gönül Dağı hayranlarına büyük şok!

Haydarpaşa Numune Hastanesinde üç günlük tedavisi tamamlandıktan sonra taburcu olan ünlü oyuncu Hacı Ali Konuk ve oyuncunun Avukatı Bilgehan Şahin yaşanan mağduriyetin ardından açıklamalarda bulundu.

Şimdiye dek yüzlerce tiyatro oyunu, film ve dizide rol alan Erzurumlu usta oyuncu Hacı Ali Konuk “Bugüne kadar canlandırdığım tüm karakterlerde elimden geldiğince içten ve doğal oldum. Bizim halkımızın oyunculardan beklediği tek yegâne unsur samimiyet ve dostluktur. Halkın özlem duyduğu bu iki unsuru dürüstlükle birleştirdiğinizde başarı kaçınılmaz oluyor. Sigortasız ve Sözleşmesiz olarak sunduğum programdan çıkarılmam izleyenler tarafından duyulduğunda sosyal medya üzerinden binlerce mesaj aldım, sevenlerime desteklerinden dolayı çok teşekkür ederim.” ifadelerini kullandı.

Programın ismini Neşet Ertaş’ın efsane türküsü Gönül Dağı'ndan aldığını söyleyen usta oyuncu, program yapımcısı Yalçıner Film’in sahibi Ferhat Yalçıner’in kendisini, hastaneye kaldırılmasının ikinci günü TRT yetkililerine haber ve bilgi vermeden programdan çıkardığını söyleyerek tepkisini şu sözlerle dile getirdi.

“Tıpkı üstadın türküsünde Anadolu insanın acı ve kederini ele aldığı gibi biz de programda da şoför kardeşlerimizin çektiği zorluklar, hayat mücadeleleri ve hikâyelerine tanıklık ediyor bunları da halkımızla paylaşıyorduk fakat hasta yatağındayken programdan çıkarılmam manidardır ayrıca sayın kanal yetkililerinin bu şekilde programdan çıkartılmamdan haberi olmamıştır, takdiri izleyenlere bırakıyorum.”

Oyuncu Hacı Ali Konuk’un Avukatı Bilgehan Şahin, konuyla ilgili yasal yollara başvurmaya hazırlandıklarını ifade ederek, oyuncu hakları ve yasal mevzuata ilişkin açıklamalarda bulundu.

“Maalesef ülkemizde yapımcı mağduriyeti yaşayan sözleşmesiz hatta sigortasız çalıştırılan birçok oyuncu değerlerimiz var ve oyuncularımız yasal haklarını nasıl kullanacaklarını ne yazık ki bilmiyorlar.

"YAPIMCININ DENETİM, EMİR VE TALİMATLARI İLE BAĞLI OLAN OYUNCU 4/A SİGORTALISIDIR"

Oyuncular yapımcının emir ve talimatları altında çalışıyorsa, daha açık bir ifade ile anlatmak gerekirse yapımcı; oyuncunun çalışma zamanını, çalışma yerini ve programda alacağı ücreti belirliyorsa ise oyuncuyu 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı yapmak mecburiyetindedir.

Genelde yapımcılar bünyesinde çalıştırdıkları oyuncularla aralarında bulunan ilişkinin eser sözleşmesi kapsamında olduğunu savunarak prim ve tazminat ödemekten kaçma yoluna gitmekteler. Fakat ilişkinin eser sözleşmesi kapsamında kabul edilmesi için gereken ana husus oyuncunun çalışma zamanı ve yerinin yapımcı şirketin emir ve talimatı dışında olması gerekliliğidir. Burada oyuncunun kendi sigortasını tescil etmesi için aralarında bir eser sözleşmesi varlığı ve sözleşmenin ilgili makamlara ibrası zorunlu kılınmıştır. Fakat aralarındaki iş ilişkisi büyük bir çoğunlukla vergi kaçırmak adına kayıt dışı yani sözleşmesiz bir şekilde devam etmektedir. Pek tabi etik kurallar ve yasal mevzuat çerçevesinde işini layıkıyla yapan birçok yapım şirketlerini tenzih etmek gerekir.

Kıymetli oyuncularımız böyle bir mağduriyetle karşılaştığında yapımcı şirkete gönderecekleri yazılı ihtarda kanundan doğan haklarını talep etmeleri ve ihtara gelen cevaba göre hareket etmeleri gerekmektedir. Eğer yapımcı şirket oyuncuyla aralarında eser sözleşmesi olduğunu iddia ediyorsa, oyuncularımız “4857 Sayılı İş Kanunu” dışında “5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu” 80. Maddesinin birinci fıkrasının a-1 bendinde yer alan “İcralarının itibarını zedeleyecek şekilde değiştirilmesini önleme” yoluna da gidebilirler.

"İCRACI SANATÇILAR, MALİ HAKLARDAN BAĞIMSIZ OLARAK VE BU HAKLARI DEVRETMELERİNDEN SONRA DAHİ, İCRALARININ İTİBARINI ZEDELEYECEK ŞEKİLDE DEĞİŞTİRİLMESİNİ ÖNLEME HAKKINA SAHİPTİRLER."

Fakat Yapımcı Şirketler çoğunlukla fırsattan istifade ederek ilgili yapımdan doğacak her türlü fikri ve mali hakları süresiz olarak devredildiğine ilişkin oyuncudan muvafakatname almaktadırlar. Genelde bu muvafakatnameler, sadece yapımcılar tarafından ve gelecekte aynı şekilde birçok sayıda sözleşmede kullanmak amacıyla önceden hazırlanarak oyunculara sunulduğundan sözleşme hükümleri genel işlem koşulları içermektedir. Muvafakatname içeriğini sadece yapımcının tek taraflı ve kendi lehine hazırlamış ve oyuncunun içeriğe herhangi bir katkısının olmaması genel işlem koşullarının varlığının kabulü için yeterli olmaktadır. Bu genel işlem şartlarına karşı “Yazılmamış Sayılma”, “Dürüstlük Kurallarına Aykırı Olarak Aleyhe Hüküm Koyma Yasağı” gibi bazı korumalar vardır.

Kaldı ki, “İcracı sanatçılar, mali haklardan bağımsız olarak ve bu hakları devretmelerinden sonra dahi, icralarının sahibi olarak tanıtılmalarını ve icralarının kendi itibarlarını zedeleyebilecek şekilde tahrif edilmesi ve bozulmasının önlenmesini talep etme hakkına sahiptirler.” kanun lafzından açık bir şekilde anlaşılacağı üzere 5846 Sayılı Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu “Mesleklerini icra etmek için muvafakatname vermek zorunda kalan icracı oyuncular” lehine düzenlenmiştir.

Müvekkil, yapımcının talimatları doğrultusunda program da görüleceği gibi ağır vasıtalar üzerinde saatler süren şehirlerarası yolculuklar yaparak programı sunmuştur. Bunun karşılığında müvekkil sözleşmesiz çalıştırılarak haklarından yoksun bırakıldığını hatta yapımcı tarafından sigorta yükümlülükleri yerine getirilmediğini iddia etmektedir. Tüm bunların yanında müvekkilin bir diğer iddiası da hastanede tedavi altına alınmasının henüz ikinci günü kötü niyetli bir şekilde programla ilişiğinin kesilmesidir.

Yaşanan durumun hukuki sürece taşınmaması ve tarafların zarar görmemesi için yaşanan mağduriyetin giderilmesi konunun yasal yollara başvurmak suretiyle yargıya intikal etmesine engel olacaktır.”