Esad rejimi çöktü, gözler Rusya'ya çevrildi
Suriye'de 13 yılı aşkın süredir devam eden iç savaşta Beşar Esad'ın en büyük destekçileri Rusya ve İran olmuştu. Bu sabah saatlerinde muhaliflerin başkent Şam'a girmesiyle 53 yıllık Esad rejimi son buldu. Esad'ın en büyük müttefikleri Rusya'dan gelen ilk açıklamada, "Esad ülkeden ayrıldı. Suriye'deki Rus üslerinde yüksek alarm durumu var. Esad iktidarın barışçıl devri için talimat verdi. Çatışan taraflarla görüştü, görevinden ayrılma kararı aldı" denildi. İran Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Suriye'nin egemenliğine saygılıyız. Suriye'nin kaderi sadece Suriye halkına aittir" ifadeleri kullanıldı
Suriye'de 53 yıllık Esad rejimi sona erdi. 13 yılı aşkın süredir devam iç savaş, 12 gündür ilerleyişini sürdüren muhaliflerin bu sabah saatlerinde başkent Şam'a girmesiyle son buldu. Cumartesi akşamından bu yana kendisinden haber alınmayan Beşar Esad'ın ailesiyle birlikte Rusya'da olduğu bildirildi.
TSİ 21.00 sularında Rus haber ajansı TASS, Esad ve ailesinin Moskova'ya ulaştığını bildirdi.
RUSYA'DAN İLK AÇIKLAMA
Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan Suriye'de yaşananlara ilişkin yapılan ilk açıklamada, "Esad ülkeden ayrıldı. Suriye'deki Rus üslerinde yüksek alarm durumu var" denildi.
Açıklamada, "Esad iktidarın barışçıl devri için talimat verdi. Çatışan taraflarla görüştü, görevinden ayrılma kararı aldı" ifadeleri kullanıldı.
İRAN'DAN AÇIKLAMA
İran Dışişleri Bakanlığı'ndan Suriye'de Esad rejimin düşüşüne ilişkin yapılan açıklamada, "Suriye'nin birliğine ve milli egemenliğine saygı duyuyoruz. Suriye'nin geleceği sadece Suriye halkına aittir." denildi.
Açıklamada ayrıca askeri çatışmaların en kısa zamanda sonlandırılması çağrısında bulunuldu.
ESAD'IN RUSYA OLDUĞU DÜŞÜNÜLÜYORDU
2000'lerin başında Suriye Devlet Başkanı olarak göreve gelen Hafız Esad'ın oğlu Beşar Esad'ın 2011 yılında başlayan iç savaştan bu yana en büyük destekçileri Rusya ve İran oldu. Esad'ın nerede olduğunu bilinmiyor ancak Suriye dışında Rusya ve İran'dan başka bir yere gidemeyeceği düşünülüyordu.
TSİ 21.00 sularında, Rus haber ajansı TASS, Esad ve ailesinin Moskova'ya ulaştığını bildirdi.
RUSYA UKRAYNA'YA ODAKLANMIŞ DURUMDA
Rusya'nın 10 yılı aşkın süredir Suriye Devlet Başkanı Esad'a verdiği destek koltuğunu kaybetmemesine yardımcı oldu. Ancak silahlı muhalif gruplar, 27 Kasım'da ilerleyişine başladığında Esad rejimi, Rusya'dan beklediği desteği alamadı. Rusya, Şubat 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı'na odaklanmış, son günlerde Rusya'nın Ukrayna cephesinde de çatışmalar artmıştı.
Uluslararası basında en büyük kaybedenlerin Rusya ve İran olduğu yazıldı. Her ikisi de 2011'de ayaklanmalar başladığından beri rejimi desteklemede etkili oldular. Rusya için Suriye, Orta Doğu'daki en güçlü müttefiki. Moskova'ya bölgede nüfuz sağlıyor.
Esad, Moskova'nın desteği karşılığında Rusya'nın Tartus'ta bir deniz üssüne ve Lazkiye'de bir hava üssüne sahip olmasına izin verdi. Bu, Rusya'ya Akdeniz'de önemli bir stratejik deniz varlığı ve bölge genelinde hava kabiliyeti sağladı.
Ancak muhaliflerin 27 Kasım'da başlattığı ilerleyişe karşılık olarak Esad, Rusya'dan beklediği desteği alamadı. Rusya neredeyse tamamen Ukrayna'daki savaşına odaklanmış durumda.
ABD'nin 47. Başkanı seçilen Donald Trump, göreve başladıktan "24 saat içinde" Ukrayna-Rusya Savaşı'nı sona erdireceğini söyledi ancak bunu nasıl yapacağı bilinmiyor.
İRAN İSRAİL'E ODAKLANDI
Esad'ın bir diğer müttefiki İran da bu süreçte beklediği desteği vermedi. İran'ın gözü Suriye'den çok İsrail'de.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail'in Lübnan'da ateşkesi kabul ettiğini duyurduğunda, İsrail'in İran'a odaklanacağını söylemişti. Bu nedenle İran, İsrail'in olası bir saldırısına karşı teyakkuzda.
