Ellerimizde oluşan uyuşma sorununun nedenleri nelerdir?
Sabahları uyandığınızda veya yoğun bir iş temposundan sonra ellerinizde ve parmaklarınızda uyuşma veya karıncalanma olabilir. Peki, uyuşmaların gerçek sebepleri nelerdir?
El uyuşması, tıp dilinde "parestezi" olarak adlandırılan bir durumdur. Genellikle, elde karıncalanma, batma, iğne saplanması ve kabalaşma gibi hislerin olması olarak tanımlanabilir.
EL UYUŞMASI NEDİR?
El uyuşması, yaygın olarak "parestezi" olarak da adlandırılan bir durumdur. Genellikle ellerde veya kollarda hissedilen bir his kaybı veya tuhaflık olarak tanımlanır. Bu durum, genellikle geçici olabilir ve çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Örneğin, sinir sıkışması, dolaşım bozuklukları, tuz eksikliği veya sinir hasarı gibi faktörler el uyuşmasına yol açabilir. El uyuşması bazen belirli pozisyonlarda uzun süre kalmaktan veya tekrarlayıcı hareketler yapmaktan kaynaklanabilir. Ancak, kronikleşirse veya sürekli bir sorun haline gelirse, bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.
KARPAL TÜNEL SENDROMU (EL BİLEĞİNDE SİNİR SIKIŞMASI) NEDİR?
Median sinir adı verilen ve özellikle elin ilk 3 parmağının duyusunu alan sinirin el bileğinde sıkışması ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalığı yaşayan kişilerin ellerinde ilk 3 parmakta uyuşma ve hissizlik özellikle geceleri belirginleşir ve çoğu zaman kişiyi uykusundan uyandırır. İlerleyen vakalarda ellerde güç kaybı da tabloya eklenir.
Bayanlarda erkeklere oranla 4 kat daha fazla görülür. El bileklerinin aşırı yorulduğu mesleklerde çalışanlar (örneğin fazla bilgisayar kullanmak zorunda kalınan sekreterlik, katiplik gibi mesleklerde,), çok elişi yapan bayanlar, gebeler, romatizmal hastalığı veya diyabeti olanlar risk altındadır. Bu hastalığın tanısı elektromiyografi (EMG) denilen bir test ile kolayca konulabilir. Erken evrelerde yakalandığında tedavisi mümkün olmakla birlikte doktora başvurmakta geç kalanlarda tedavi ancak cerrahi olarak mümkün olabilmektedir.
KARPAL TÜNEL SENDROMUNUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
- El ve parmaklarda uyuşukluk ve karıncalanma (özellikle başparmak, yüzük parmağı ve işaret parmağında)
- Bilek, avuç içi ve kolda ağrı
- Uyuşukluk ve ağrının geceleri daha çok olması
- Ellerin kullanılması ile ağrının artması
- Cisimleri kavramada zaaf olması
- Başparmakta güçsüzlük olması
EL UYUŞMASI NEDEN OLUR?
Tekrarlayan el bileği hareketleri yıllar içinde sinirlerin geçtiği bağların kalınlaşmasına ya da kanal içindeki basıncın artmasına yol açar. Genellikle geceleri hafif uyuşmalar ile başlayan şikayetler serçe parmak hariç diğer parmakların uyuşması ile devam eder. Daha sonra bu uyuşukluk ve yanma hissi kişiyi uykudan uyandıracak kadar şiddetlenerek artar. Tedavi edilmemesi durumunda kalıcı hasarlanmalara yol açabilir.
SOL EL UYUŞMASI
Sol el uyuşması, sıklıkla sinir sıkışması sonucu ortaya çıksa da eklem yaralanmaları da sol elde yanma, karıncalanma ve uyuşukluk hissine sebep olur. Sol el uyuşması kalpte ciddi bir problem olduğunu da gösterebilir. El uyuşukluğuna kol ağrısı da eşlik ediyorsa, anjina koroner denilen, kalp kaslarının yeterince oksijenlenmediği durumlarda ortaya çıkan hastalık bu durumun sebebi olabilir. Anjina koroner kalp krizini tetikleyen son derece ciddi bir hastalıktır. Kalp krizi belirtilerinden biri olan sol el uyuşukluğunun pek çok farklı sebebi de olabilir.
SAĞ EL UYUŞMASI
Sağ elde hissedilen uyuşukluğun sıklıkla rastlanan sebebi karpal tünel sendromudur. Bazı durumlarda beyin omurilik sorunlarının da habercisi olabilir. Sağ el kemiklerinin çatlaması ya da kırılması da uyuşukluk hissine sebep olabileceği gibi yaşanan ani travmalar da uyuşmalara neden olabilir. Diyabete bağlı dolaşım bozuklukları ve vitamin eksiklikleri de uyuşmaların diğer nedenleri arasında yer alır. Tek bir elde ya da her iki elde birden görülebilen uyuşma hissinin çoğunlukla sebepleri median sinir, ulnar sinir ve radiyal sinir sıkışmalarıdır.
EL UYUŞMALARINA SEBEP OLAN NEDENLER VE HASTALIKLAR
- Örgü örme, yer silme, bez sıkma, halı silkeleme, sürekli mouse ve klavye kullanımı gibi tekrarlayan el bileği hareketleri ile bilek bölgesinde median sinir basısı sonucu oluşan karpal tünel sendromu en sık görülen el uyuşması nedenlerindendir.
- Kolun dirsekten aşağıda bulunan bölgesinde median sinir sıkışması olarak görülen pronator teres sendromu da nadir olarak el uyuşmasına neden olur.
- Ulnar sinirin bilek düzeyinde sıkışması, yani guyon kanalı sendromu ya da dirsek düzeyinde sıkışması yani kübital tünel sendromu el uyuşmasının sıklıkla rastlanan sebeplerindendir.
- Cumartesi gecesi paralizisi olarak bilinen radiyal sinir sıkışması diğer adıyla düşük el de, ön kolda kasların arasında bulunan sinirin sıkışmasıyla ortaya çıkan ve elde uyuşukluğa sebep olan bir hastalıktır.
- Bunun dışında hastanın eşlik eden şikayetleri göz önüne alınarak boyun fıtığı, omurilik veya beyne ait nörolojik problemler de kendisini elde uyuşmayla gösterebilir.
UYUŞMAYI AZALTMAYA YARDIMCI OLACAK ÖNERİLER NELERDİR?
- Uzanıldığında kolları yastıklarla desteklemek
- Elleri çok fazla kullanmaktan kaçınmak
- Farklı aletlerle el kullanım şeklini değiştirmek
- Hasta olmayan diğer eli daha çok kullanmak
- El bileğini aşağı doğru uzun periyodlarla bükmemek
