Lisanssız yazılım ekonomiye sekte vuruyor

International Data Corporation (IDC) tarafından Business Software Alliance (BSA) için aralarında Türkiye’nin de bulunduğu, Asya-Pasifik, Avrupa, Ortadoğu, Latin ve Kuzey Amerika’daki 42 ülkede gerçekleştirilen lisanssız yazılım kullanımının ülke ekonomilerine etkileri konulu araştırmanın sonuçları açıklandı.

Araştırmanın sonuçlarına göre, Türkiye’de halen %63 olan lisanssız yazılım kullanım oranının 2 yılda %53’e indirilmesi bilişim teknolojileri (BT) sektöründe mühendis seviyesinde 2.180 kişilik ek istihdam yaratılması anlamına gelirken, ekonominin söz konusu 2 yıllık süre zarfında 1 milyar dolar düzeyinde büyümesini ve 205 milyon dolar ek vergi kazancının elde edilmesini sağlayacak.

Araştırmaya göre; lisanssız yazılım kullanım oranının düşürülmesi ekonomide olumlu bir zincirleme etki yaratıyor ve BT, hizmet ve dağıtım sektörlerine yönelik harcamaların artmasını sağlıyor. Bu yapılan harcamalar, yeni istihdam imkanlarına zemin hazırlarken, vergi gelirlerini de yükseltiyor.

2010 IDC Raporu’nun sonuçlarını değerlendiren BSA Türkiye Genel Koordinatörü Elçim Barkay, “Lisanssız yazılım kullanım oranını düşürmek, ekonominin ihtiyacı olan canlandırıcı ve teşvik edici unsurları sağlamak için önemli bir fırsattır. Lisanslı yazılım kullanım oranının artması, destek ve bakım hizmetlerine talebi de artıracaktır. Bir başka deyişle, lisanssız yazılım kullanımı yalnızca yazılım üreticilerini değil, yerel dağıtım firmalarını ve hizmet sağlayıcılarını da olumsuz etkilemektedir. Yasal olmayan yazılım kullanımının devam etmesi durumunda, yerel dağıtım firmaları ve hizmet sağlayıcıları harcamalarını kısmak durumunda kalır ki, bu da yerel ekonomiyi canlandırmak ve canlı tutmak için gerekli olan yeni istihdam olanağı yaratma, daha fazla vergi geliri elde etme ve ülkeye daha fazla yabancı yatırımcı girişi gibi ekonomik yönden önemli faydalara da engel olur. Bu araştırma Türkiye’de lisanssız yazılım kullanım oranının mümkün olduğunca hızlı ve kararlı biçimde düşürülmesinin tüm ekonomiye sağlayacağı faydaları göstermek açısından büyük önem taşımaktadır.” dedi.

Araştırmanın global ölçekte sonuçları ise önümüzdeki 4 senelik süre zarfında lisanssız yazılım kullanımının yüzde 10 oranında düşürmenin incelenen 42 ülkenin ekonomisine 142 milyar USD katkı sağlayacağını ve bu tutarın yüzde 80’inden fazlasının da yerel sektörlere aktarılacağını gösteriyor. Ayrıca söz konusu oranın düşürülmesiyle teknoloji alanında 500.000 kişiye yeni istihdam imkanı yaratılabileceği ve dünya çapında vergi gelirlerinde 32 milyar USD’lık artış olacağı da öngörülüyor. Lisanssız yazılım kullanımının dört sene yerine, iki senelik bir süreçte yüzde 10 oranında düşürmenin ise 2013 senesine kadar söz konusu ülkelerdeki ekonomiye 193 milyar USD katkı sağlaması ve vergi gelirlerinde de 43 milyar USD’lık bir artışa yol açması bekleniyor.

BSA, dünya genelinde lisanssız yazılım kullanımını etkin şekilde azaltmak için aşağıdaki adımların atılmasını tavsiye ediyor:

· Fikri mülkiyet haklarının önemi ve değeriyle ilgili eğitim ve yazılım varlıkları yönetimi (SAM) aracılığıyla yazılım envanterinin en uygun ve mükemmel hale getirilmesinin teşviki;

· Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Kuruluşu’nun telif hakları ile ilgili yayınladığı düzenlemeleri ulusal bağlamda uygulayarak telif haklarının etkin korunmasına ilişkin mevzuatın geliştirilmesi;

· Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı’nın Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması’na uygun olarak telif hakkı ihlallerine karşı ile ilgili güçlü ve uygulanabilir yaptırım mekanizmaları oluşturulması Bu yaptırımlarda bulut bilişim teknolojileri gibi yeni yazılım teknolojilerinin yasadışı kullanımına karşı hukuki çareler de oluşturulması;

· Fikri mülkiyet haklarına yönelik yasaların geliştirilmesi ve uygulanması için kaynak ayırılması, bu konuda hukuki mücadele yürütecek ihtisas sahibi birimlerin sayısının artırılması ve dünya genelindeki ülkelerde bu alanda faaliyet gösteren merciler arasındaki uluslararası işbirliğinin altyapısının kurulması;

· Yazılım varlık yönetimi uygulamalarının etkin olarak kullanılarak kamu kurum ve kuruluşları ile bunlarla iş yapan üçüncü şahısların da yasal yazılım kullanımına önem vermesinin sağlanması.

“Lisanssız Yazılım Kullanım Oranını Düşürmenin Ekonomik Faydaları” başlıklı araştırma IDC’nin Korsanlık Etkisi Modeli’ne (PIM) dayanıyor. Bu model dünya çapındaki BT harcamalarının ve yazılım korsanlığınının yanısıra BT sektöründeki istihdam oranlarını ve BT sektörünün vergi gelirlerine katkısını inceleyen pazar araştırmasını içeriyor. Metodoloji ile ilgili daha ayrıntılı bilgiler ve en son yayınlanan araştırma sonuçlarına www.bsa.org/piracyimpact adresinden ulaşılabilir.