Döviz kurundaki artış ilaç harcamalarını tırmandırdı
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) ilaç faturası, döviz kurundaki artışın da etkisiyle hızla büyüyor. Bu yılın altı aylık dönemindeki ilaç faturaları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31 oranında arttı. Hastanelere tedavi hizmetleri karşılığı yapılan ödemeler kontrol altına alınırken, ilaç faturasındaki artış devam ediyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, SGK'nın sağlık giderlerini analiz etti
Türkiye’nin nüfusu 2018 yılı itibarıyla 82 milyona ulaştı. Sigortalı çalışan, emekliler ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerden oluşan 70.2 milyon kişi doğrudan sosyal güvenlik şemsiyesi altında yer alıyor. Ayrıca, 11.1 milyon kişi de genel sağlık sigortası (GSS) kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) üzerinden sağlık hizmeti alıyor. GSS kapsamındakilerin 2.5 milyonu primlerini kendileri öderken, kalan 8.6 milyon kişinin primi devlet tarafından karşılanıyor. Eskiden yeşil kartlılar olarak adlandırılan söz konusu 8.6 milyon kişinin GSS primleri için 2020 yılı bütçesinde 13.4 milyar lira kaynak ayrıldı.
SGK üzerinden sağlık hizmeti alanların hastanelere müracaat sayısı her geçen yıl artıyor. 2010 yılında 276.6 milyon olan bir yıl içinde hastanelere yapılan müracaat sayısı, 2018 yılında 560.3 milyona ulaştı. Altı aylık dönemler itibarıyla 2018’de 283.4 milyon olan hastanelere müracaat sayısı bu yıl yüzde 2.6 oranında artarak 290.9 milyonu buldu.
SGK tarafından tedavi hizmetleri karşılığı hastanelere yapılan ödeme 2012 yılında 28.3 milyar lira seviyesinde iken 2018 yılı sonunda 49.3 milyar liraya ulaştı. 2017 yılında hastanelere yapılan ödemelerin 44.5 milyar lira olduğu dikkate alınırsa 2019 yılında yüzde 10.6’lık artış kaydedildi.
Geçen yılın ilk altı aylık döneminde 24.8 milyar lira olan SGK’nın hastane giderleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 6.25 oranında artarak 26.3 milyar lira oldu. Hastaneye müracaat eden kişi başına ortalama maliyet 2018’in ilk yarısında 87.42 TL olurken, bu yılın aynı döneminde yüzde 3.52 artışla 90.50 TL oldu.
ÖZEL HASTANELERİN PAYI DÜŞTÜ
Son yıllarda şehir hastaneleri faaliyete geçmeye başladı. Şehir hastanelerinin de içinde yer aldığı 3. basamak devlet hastanelerine müracaat edenlerin sayısı altı aylık dönem itibarıyla 2019’da geçen yıla göre yüzde 4.2 oranında artarak 64.5 milyondan 67.2 milyon kişiye yükseldi. 2. basamak özel hastanelere gidenlerin sayısı yüzde 5.75 oranında azalarak 42.1 milyondan 39.6 milyona geriledi. Üniversite hastanelerine gidenlerin sayısı ise yüzde 4.4 oranında artışla 24.5 milyondan 25.6 milyona çıktı.
İLAÇ FATURASI GİDEREK ARTIYOR
İlaçta dışa bağımlılık dolayısıyla, döviz kurunda yaşanan artış SGK’nın, dolayısıyla da Türkiye’nin ilaç faturasını son üç yılda hızla artırdı. Aslında hastaneye müracaat edenlerin sayısına oranla reçete sayısındaki artış daha sınırlı kaldı. 2012 yılında 336 milyon adet olan reçete sayısı 2018 sonunda 386 milyon adet olarak gerçekleşti. Altı aylık dönem itibarıyla geçen yıl 195 milyon olan reçete sayısı da bu yılın aynı döneminde 201 milyon oldu.
Fakat reçete başına düşen tutar hızlı artıyor. 2012 yılında reçete başına 41.22 lira olan tutar 2017’de 69.15 TL’ye, 2018’de 80.06 TL’ye yükseldi. Geçen yılın ilk altı ayında 76.78 TL olan reçete başına ortalama tutar bu yılın aynı döneminde yüzde 26.74 artışla 97.31 liraya çıktı.
Buna bağlı olarak toplam ilaç faturası ise 2017’de 25.1 milyar iken yüzde 23 artışla 2018’de 31 milyar liraya yükseldi. Geçen yılın altı aylık döneminde 15 milyar lira olan SGK’nın toplam ilaç faturası bu yılın aynı döneminde yüzde 31 artışla 19.6 milyar liraya ulaştı.
TOPLAM GİDERLER İÇİNDE İLACIN PAYI YÜKSELDİ
SGK’nın ilaç giderlerinin hastane giderlerine oranı uzun yıllar yüzde 50 seviyesinde yer alıyordu. Örneğin 2012’de 28.3 milyar liralık hastane giderine karşılık 13.9 milyar lira ilaç harcaması yapıldı. Bu oran 2018 yılında yüzde 63’e, bu yılın ilk altı aylık döneminde de yüzde 75’e çıktı.
İlaç faturasındaki artışın etkisiyle toplam sağlık giderleri de yükselmeye başladı. 2017 yılında 69.7 milyar lira olan toplam sağlık giderleri 2018 yılında 80.2 milyar liraya çıktı. 2018’in ilk 6 aylık döneminde 39.8 milyar lira olan tutar ise bu yıl 46 milyar liraya ulaştı.