Buhar makinesini kim icat etti? Buhar makinesi kim buldu, ne zaman ve nasıl bulundu?
Sanayi Devriminin ve teknolojik gelişmelerin önemli bir aşaması olan buhar makinesinin icadının dünya tarihinde önemli bir yeri bulunmaktadır. Önceleri hayvan ya da insan gücüyle çalışan makinelerin yerine buhar teknolojisini getiren buhar makinesini kim buldu? Buhar makinesi kaç yılında bulundu? Bugün de birçok tesiste kullanılan; üretim ve ulaşım alanında büyük gelişmelere yol açan buhar makinesi ilk kez nerede kullanıldı? Ayrıntılar içeriğimizin devamında…
İşte, buhar makinesinin icadı hakkında bilinmesi gereken tüm detaylar.
Buhar Makinesini Kim İcat Etti?
Ticari bir ürün olarak satılan ilk buhar makinesi, 1698 yılında İngiliz Thomas Savery tarafından icat edilmiştir. Maden ocaklarındaki suyu tahliye etmek amacıyla kullanılan bu ilk buhar makineleri, insanlık tarihinde yaşanacak olan gelişmelerin ve sanayi devriminin önemli bir aşaması olarak dikkat çekmektedir.
Buhar Makinesi İlk Kez Nerede Kullanıldı?
Buhar makineleri ilk kez İngiltere’de ortaya çıkmıştır. Thomas Savery tarafından icat edilmiş olan buhar makineleri ilerleyen yıllarda İskoç mühendis James Watt tarafından geliştirilmiş daha verimli ve güvenli hale getirilmiştir. Böylesine büyük bir teknolojik gelişmenin İngiltere’de ortaya çıkmış olmasının en belirgin sebebi ise İngiltere’nin sanayileşme yolunda önemli adımlar atan bir ülke olmasıdır.
Buhar Makinesi Nasıl İcat Edildi?
1698 yılında Thomas Savery tarafından icat edilen ilk buhar makinesi; kömür ocaklarındaki suyu dışarıya çıkarma amacı taşımaktaydı. Buharla çalışan bir tulumba olarak dikkat çeken bu makineler yeterince güvenli değillerdi. Suyu dışarı çıkarmak için çok fazla yakıta ihtiyaç duyan ilk buhar makineleri bu özellikleri sebebiyle düşük verimli olarak görülmekteydi.
Savery’nin buluşunun ardından birçok bilim insanı buhar makineleri teknolojisine ilgi göstermeye başladı. Bu isimlerden ilki olan Thomas Newvomen; kurmuş olduğu kaldıraç sistemiyle bir atmosferik basınç ortamı yaratmış ve bu şekilde madendeki suyu dışarı çıkarmayı başarmıştı. Savery’nin makinesine göre daha güvenli görünen bu buhar makinesi yine de istenen verime ve yakıt tasarrufuna sahip değildi.
Buhar makinelerinin verimli ve güvenli bir hal alması James Watt ile mümkün olmuştur. 1764 yılında Newcomen’e ait olan bir makine, onarım için James Watt’a getirilmiştir. Makineyi onaran James Watt aynı zamanda bu makinenin verimini de artırmak istemiş ve bu alanda önemli gelişmeler kaydetmiştir. Diğer makinelerde bulunan tek bir odanın sürekli ısıtılıp soğutulmasını oldukça masraflı olduğunu gören Watt; iki ayrı oda sistemi getirerek buhar makinelerini oldukça geliştirmiş ve 1781 yılına gelindiğinde pistonun ileri geri hareketini, tekerleğin dönme hareketine çevirmeyi başarmıştır.
1800’lü yıllardan itibaren buhar makineleri tarım, ulaşım ve sanayi de etkin olarak kullanılmaya başlanmıştır. Üretim yapmakta olan fabrikalar buhar gücüne geçiş yapmış ve insan ya da hayvan gücü ile çalışan sistemleri yerini buharlı makinelere bırakmıştır.
1804 yılında ilk buharlı lokomotif Richard Trevethick tarafından yapılmış ve bu icat 1825 yılında İngiliz George Stephenson tarafından geliştirilmiştir.
1787 yılında ilk buhar makinesi kullanan gemi Amerikalı John Fitch tarafından yapılmış fakat bu girişim beraberinde herhangi bir ticari başarı getirmemiştir. 1807 yılında bir başka Amerikalı Robert Fulton 40 metre uzunluğundaki gemilerini Hudson Nehri’nde işletmeye başlamıştır.
Okyanusa açılan ilk gemi 1809 yılındaki Phoneix adlı buharlı gemi olurken; okyanusu başarıyla aşan ilk buharı vapur ise Savannnah isimli gemi olmuştur. Abd’nin Georgia eyaleti ile İngiltere’nin Liverpool şehri arasındaki bu yolculuk yaklaşık beş hafta sürmüştür.