Borsayı yukarı taşıyan 12 neden var

Bir yandan devam eden halka arzlar bir yandan yatırımcının ilgisi borsanın ekonomi gündeminin zirvesindeki yerini korumasını sağlıyor. Son 1 yılda yüzde 144 yılbaşından bu yana yüzde 50 yükselen Borsa İstanbul'da tırmanma eğilimi de böylece sürüyor. Son olarak kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in kredi notu görünümünü 2 yıl sonra negatiften durağana çekmesi bu havanın süreceği beklentisini artırırken endeksi destekleyen 12 ayrı nedenden birisi oldu.

YATIRIMCI SAYISI 3 MİLYON ARTTI

Yatırımcı sayısı yılbaşından bu yana 3 milyon artarak 7 milyona dayanan borsanın en büyük dayanağı mevcut ekonomi yönetimine yatırımcı tarafından açılan kredi oldu. Özellikle başta Orta Vadeli Program'da da belirtilen enflasyonu aşağı çekmek için uygulanacak sıkı para ve Maliye politikaları ile iç talebin ılımlı baskılanması özellikle yabancı yatırımcı tarafından olumlu karşılanıyor.

ULUSLARARASI DESTEK SİNYALLERİ

Bundan sonraki dönemde ekonomi yönetiminin yabancı yatırımcılarla iletişimini artırmasıyla da borsada yabancı ilgisinin artarak devam etmesi bekleniyor. Dünya Bankası'nın Türkiye'ye 18 milyar dolar ek yatırım yapacağını açıklaması ve Moodys'in uygulanan ekonomi politikalarını olumlayan açıklamalarının ardından Fitch'in kredi not görünümünü iyileştirmesi uluslararası kurumların atılan adımları desteklediklerine dair sinyalleri artırdı. Yabancı yatırımcıların uzun bir aradan sonra hisse ve tahvil alımlarını artırmaları ve Türk bankalarının Eurobond ihracına yeniden başlamaları da bu tezi destekledi.

FAİZ ARTIRIMI DEVAM EDİYOR

Diğer yandan Mehmet Şimşek ve Gaye Erkan'ın görevlerine devam edip etmeyeceklerine dair endişelerin bir dedikodudan ibaret olmasının anlaşılması yeni ekonomi politikasının temel taşlarından olan faiz artırımlarına devam edileceği beklentisini de artırdı.

Son faiz artırımı ile oranları yüzde 30'dan yüzde 40'ın üstüne çıkan mevduat faizinin hala enflasyonun altında olması döviz kurunun da bir süredir yerinde sayması ve hızlı yükseliş beklentisinin olmaması da yatırımcıyı önceki yıl olduğu gibi enflasyondan korunmak için borsayı tercih etmesini sağlıyor. Kur Korumalı Mevduat'ı devreden çıkarmaya yönelik düzenlemeler KKM'nin iki haftada 60 milyar lira azalmasını sağladı. Bu alandan da borsaya yatırımcı geldiği ifade ediliyor.

HALKA ARZ FURYASI SÜRÜYOR

Gayrimenkulde fiyatların aşırı artmış olmasının yanı sıra kredi mekanizmasının durması da bu alandan borsaya kaymayı beraberinde getirdi.

Borsaya ilgiyi artıran önemli bir neden de halka arzların giderek artması. Üstelik halka arz edilen şirketlerin hisseleri günlerce tavan olunca özellikle artan geçim sıkıntısı nedeniyle halka arzların ek kazanç imkanı olarak görülmesi vatandaşın halka arza hücum etmesini sağlıyor. Diğer yandan endeksin 3 ayda tam 12 kez sert düştüğü günün ertesi gün daha fazla yükselmesinin sağladığı psikolojik etki de borsaya olumlu yansıyor.

ŞİRKET KARLARI ENFLASYONUN ALTINDA

Ancak bir yandan ortaya koyduğu politikalarla yatırımcı nezdinde güven sağlayan OVP hedeflerinin aynı zamanda büyümeyi aşağı çekip şirket karlarını azaltma olasılığı en büyük risk olarak duruyor. OVP'de belirtildiği üzere daha düşük büyüme beklentisi şirketlerin karını azaltabilir. Kaldı ki şirket karları bu sene enflasyonun gerisinde artıyor. Kredi kartı kullanımına sınır gibi düzenlemeler de bazı şirketleri olumsuz etkileyebilir.

Borsayı olumsuz etkileyecek önemli bir nokta özellikle halka arzlardaki olağanüstü yükselişlerin sonucu bu sürecin terse dönme olasılığı. Yoğun küçük yatırımcı ilgisi olan hisselerde değerlemelerin uzun vadeli ortalamaların üzerinde olması bu olasılığı artırıyor.

İlk kez borsada yatırım yapan yatırımcıların herhangi olumsuz bir haberde panikleyip hızla satış yapması bir başka risk unsuru olarak karşımızda duruyor. Endeksin enflasyon yüksek oldukça düşmeyeceği gibi kanaat oluşması yatırımcı algısı açısından tehlikeli görülüyor.

BORSAYI YUKARI İTEN ETMENLER

-Yeni ekonomi yönetimine açılan kredi

-Mehmet Şimşek ve Gaye Erkan'ın görevlerine devam edip etmeyeceklerine dair endişe giderildi. Faiz artırımlarına devam edileceği beklentisi de devam ediyor.

-Dünya Bankası ve reyting kuruluşları başta olmak üzere uluslararası kurumların atılan adımları desteklediklerine dair sinyaller

-Yabancı yatırımcıların uzun bir aradan sonra hisse ve tahvil alımı

-Bankaların Eurobond ihracına yeniden başlamaları

-Mevduat faizinin hala enflasyonun altında olması

-Döviz kuru da bir süredir yerinde sayıyor, hızlı yükseliş beklentisi yok

-Gayrimenkulde kredi mekanizması durunca bu alandan borsaya kayma oldu

-KKM'yi devreden çıkarmaya yönelik düzenlemeler

-Halka arza olan ilginin giderek artması

-Artan geçim sıkıntısı nedeniyle ek kazanç imkanı olarak borsanın görülmesi

-Endeksin tam 12 kez sert düştüğü günün ertesi gün daha fazla yükselmesinin sağladığı psikoloji

RİSKLER

-OVP'de belirtildiği üzere daha düşük büyüme beklentisi şirketlerin karını azaltabilir. Şirket karları bu sene enflasyonun gerisinde artıyor.

-Kredi kartı kullanımına sınır gibi düzenlemeler bazı şirketleri olumsuz etkileyebilir

-Özellikle halka arzlardaki olağanüstü yükselişlerin sonucu oluşabilecek olumsuzluklar

-İlk kez borsada yatırım yapan yatırımcılar herhangi olumsuz bir haberde panikleyip hızla hareket edip zarar edebilir.

-Yoğun küçük yatırımcı ilgisi olan hisselerde değerlemeler uzun vadeli ortalamaların üzerinde

-Endeks enflasyon yüksek oldukça düşmez gibi yanlış bir kanaat oluşuyor. Bu da yatırımcı algısı açısından tehlikeli