TCMB: Dolarizasyon yüzde 54.9'a geriledi

Merkez Bankası kasım ayı Finansal İstikrar Raporu'nu yayımladı.

Raporda hanehalkı TL mevduat bakiyesi belirgin şekilde artmaya devam etiği vurgulanırken "Hanehalkının, tasarruflarını yabancı para (YP) mevduatından KKM’ye yöneltmelerinin bu gelişmede önemli rol oynadığı değerlendirilmektedir. Enflasyon ve enflasyon beklentilerinde sağlanacak iyileşme ile hanehalkı portföy tercihlerinin TL mevduat yönünde güçlenerek devam etmesi ve hanehalkı varlıklarında liralaşmanın kuvvetlenmesi öngörülmektedir. Hanehalkının dolarizasyon oranındaki gerileme korunurken, yurtiçi yerleşik gerçek kişilerde mevduat dolarizasyon oranı yüzde 54.9’a kadar gerilemiştir" değerlendirmesi yapıldı.

FON VE HİSSE YATIRIMLARININ GSYİH'E ORANI YÜZDE 10

Rapor döneminde hanehalkı finansal varlık kompozisyonunda değişim gözlemlendiği belirtilen raporda şu değerlendirmeler yer aldı:

"Hanehalkı finansal varlıkları içinde TL varlıkların payı artmaktadır. Mevduat tarafında TL tasarruf mevduat bakiyesinin GSYİH’ye oranının arttığı görülmektedir. Benzer şekilde, bireylerin KKM’ye yönelmesi ve altın ons fiyatındaki gerilemeyle kıymetli maden yatırımlarının ABD doları karşılıklarının azaldığı gözlenmektedir. Hanehalkı finansal varlıklarında gözlemlenen güçlü büyümenin temel belirleyicisi TL tasarruf mevduatında yaşanan hızlı artış olmuştur. Ayrıca, hanehalkının bu dönemde mevduat dışı finansal varlıklara da yoğun ilgi gösterdiği anlaşılmaktadır. Özellikle yatırım fonu ve hisse senedi yatırımlarının GSYİH’ye oranları 1 yıl önceki değerlere göre toplam 1.7 yüzde puan artarak yüzde 10’a ulaşmıştır. Hanehalkının finansal borcunun GSYİH’ye oranı gerilemeye devam ederken finansal varlıklarının GSYİH’ye oranı yüzde 50 civarında seyretmektedir."

REEL SEKTÖR YABANCI PARA POZİSYONUNDA KKM ETKİSİ

Raporda Reel sektör firmalarının kısa vadeli net yabancı para pozisyon fazlasının, 2022 yılı Ağustos ayı itibarıyla KKM hesaplarının da katkısıyla 69 milyar dolara yükseldiği belirtildi. Bu gelişmeye bağlı olarak firmaların kısa vadeli varlıklarının kısa vadeli yükümlülüklerini karşılama oranı ve YP mevduatın kısa vadeli yükümlülüklerini karşılama oranının Temmuz ve Ağustos aylarında bir miktar yükseldiği ifade edildi. Söz konusu yükselişte firmaların kısa vadeli yükümlülüklerindeki azalmanın yanı sıra KKM ürünü kaynaklı kısa vadeli varlıklarındaki artışın etkili olduğuna dikkat çekildi.

Parasal aktarım mekanizmasının etkinliğini artırmak amacıyla uygulamaya alınan TL ticari kredi faiz oranlarına göre menkul kıymet tesis edilmesine yönelik düzenleme sonrasında politika faiz oranı ile TL ticari kredi faiz oranı arasındaki makasın kapandığına işaret edilen raporda, şu değerlendirmeler yer aldı:

"Bankacılık sektörünün tarihsel olarak en güçlü seviyesine ulaşan aktif kalitesi göstergeleri daha da iyileşmektedir. Nominal kredi büyümesinin yanı sıra tahsili gecikmiş alacak (TGA) ilavelerindeki ılımlı seyrin katkısıyla TGA oranındaki azalış eğilimi devam etmekte olup, söz konusu iyileşme kredi türlerinin geneline yaygın olarak görülmektedir. Bireysel ve firma TGA tahsilatlarının TGA bakiyesine oranı geçmiş dönem ortalamasının üzerindedir. Güçlenen hanehalkı ve reel sektör bilançoları sayesinde, bankalar başta olmak üzere finansal kesimin aktif kalitesi iyileşmeye devam ederek sektörün TGA oranı yüzde 2,2 ile tarihsel olarak en düşük seviyesine ulaşmıştır."