D Vitamini eksikliği mi, hareketsizlik mi? Kış kilosunun gerçek sebepleri
Kış aylarında alınan birkaç kilo neredeyse herkesin ortak derdi. Peki, soğuk hava neden iştahımızı açıyor? Uzmanlara göre bunun nedeni yalnızca azalan hareket değil; D vitamini eksikliği, yavaşlayan metabolizma ve duygusal yeme isteği de önemli bir rol oynuyor. İşte detaylar...
Güneş yüzünü daha az gösterdiğinde yalnızca moralimiz değil, metabolizmamız da etkileniyor. D vitamini eksikliği, yavaşlayan sindirim sistemi ve azalan su tüketimi, kış aylarında kilo kontrolünü zorlaştıran başlıca etkenler arasında.
KIŞ AYLARINDA KİLO ALMANIN NEDENLERİ VE ÇÖZÜM YOLLARI
Kış aylarında birçok kişi kilo artışı yaşar. Bunun temel nedenlerinden biri, soğuk havalarda vücudun ısısını koruyabilmek için daha fazla enerjiye ihtiyaç duymasıdır. Bu durumda beyin, enerji açığını kapatmak için “acıktım” sinyali gönderir. Ancak kilo artışının tek sebebi bu değildir. Güneş ışığından daha az yararlanmak, D vitamini eksikliği ve azalan fiziksel aktivite de bu sürece katkıda bulunur.
GÜNE KAHVALTIYLA BAŞLAMANIN ÖNEMİ
Metabolizmayı canlı tutmanın en etkili yollarından biri, güne mutlaka kahvaltı yaparak başlamaktır. Sağlıklı bir kahvaltı; bağışıklık sistemini destekler, metabolizmanın yavaşlamasını önler ve kilo kontrolüne yardımcı olur. Kahvaltısız başlanan bir gün, hem enerji düşüklüğüne hem de gün içinde fazla yeme eğilimine neden olabilir.
KIŞIN SU TÜKETİMİNİ İHMAL ETMEYİN
Yaz aylarında sıcak havanın etkisiyle su içmek kolayken, kışın susama hissi azaldığı için yeterli su tüketimi genellikle unutulur. Oysa su, vücuttaki tüm metabolik işlemler için hayati öneme sahiptir. Kış aylarında bile, susamasanız dahi günde 2–2,5 litre (yaklaşık 10–14 bardak) su içmek gerekir.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNE DİKKAT
Kışın güneş ışığından daha az faydalanmamız, D vitamini eksikliğine yol açar ve bu durum kilo alımını tetikleyebilir. D vitamininin %90-95’i güneş ışınlarının etkisiyle ciltte üretilir. Kış aylarında 25 dakika, yazın ise 15–20 dakika boyunca güneş kremi sürmeden güneşlenmek gerekir.
Ayrıca D vitamini açısından zengin gıdalar olan balık, balık yağı, karaciğer, peynir, yumurta sarısı ve süt ürünleri de düzenli olarak tüketilmelidir.
TATLI VE HAMURLU GIDALARA DİKKAT
Güneş ışığının azlığı, özellikle genetik yatkınlığı olan kişilerde depresyonu tetikleyebilir. Bu durumda kişi, kendini daha iyi hissetmek için tatlı ve hamurlu yiyeceklere yönelebilir. Özellikle akşam saatlerinde metabolizma yavaşladığı için bu tür gıdalar doğrudan yağ olarak depolanır.
Bunun yerine, düşük kalorili sağlıklı ara öğünler tercih edilmelidir. Yatmadan iki saat önce meyve veya süt ürünleri tüketmek kan şekerini dengeleyerek gece acıkmalarını önler.
SICAK İÇECEK SEÇİMLERİNDE DİKKATLİ OLUN
Kışın en çok tercih edilen içecekler arasında çay ve kahve yer alır. Ancak fazla kafein tüketimi vücutta su kaybına neden olabilir. Bunun yerine, bitki çayları daha sağlıklı bir seçenektir.
Örneğin; kuşburnu çayı C vitamini bakımından zengindir, rezene çayı ise sindirime yardımcı olur ve gaz sorunlarını hafifletir.
FİZİKSEL AKTİVİTEYİ AZALTMAYIN
Soğuk havalarda dışarı çıkmak zorlaşsa da, hareketsizlik kilo alımının başlıca nedenlerinden biridir. Kış mevsiminde vücut ısı değişimine uyum sağlamak için enerji harcamasını azaltır. Buna paralel olarak yağ ve şeker tüketimi de kısıtlanmalıdır.
Haftada en az 2-3 gün, 30-45 dakikalık egzersiz yapmak, metabolizmayı canlandırır ve kilo kontrolünü kolaylaştırır.
BESLENME DÜZENİNİZİ BOZMAYIN
Kışın günlerin kısalması, öğün atlamaya ve dengesiz beslenmeye neden olabilir. Bu da karbonhidrat ağırlıklı yiyeceklere yönelmeyi artırır. Kilo kontrolü için pirinç pilavı, makarna, börek gibi rafine karbonhidratlar yerine; bulgur pilavı ve kuru baklagiller gibi düşük glisemik indeksli besinleri tercih etmek gerekir.
GÜNEŞİN GÖRÜNDÜĞÜ GÜNLERİ DEĞERLENDİRİN
Güneşli günlerde 20–25 dakika açık havada yürüyüş yapmak hem D vitamini sentezini destekler hem de moralinizi yükseltir. Ayrıca haftada birkaç kez balık tüketmek, hem kalp sağlığınızı korur hem de kemiklerin D vitamini eksikliğini daha az hissetmesini sağlar.
Bu önerilerle kış aylarında kilo artışını önleyebilir, hem fiziksel hem de ruhsal olarak daha zinde bir kış geçirebilirsiniz.
Görsel Kaynak: shutterstock
