Muazzez İlmiye Çığ hayatını kaybetti

SÜMEROLOJİ İLE NASIL TANIŞTI?

Çığ, ömrünü adadığı Sümeroloji ile tanışmasını Serkan Koç'un 2010 yılında hazırladığı bir belgeselde anlatmıştı.

Belgeselde aktarıldığına göre Atatürk'ün işareti ile 15 Şubat 1936'da öğretmen okulundan arkadaşı Hatice Kızılyağ ile birlikte trenle Ankara'ya doğru yola çıkmış ve o yolculuğu "Yaz da, yaz ne olursa olsun dedik ve kaydolduk. Sevine sevine çıktık ama dedik ki bunlar ne ki, ne sumerolojinin, ne arkeolojinin, hiçbir şey bilmiyoruz. Lojinin bir şeyi, ne ifade ettiğini bile bilmiyoruz" sözleri ile anlatmıştı. Çığ'ın, "Son Kraliçesi" olarak anıldığı Sümerler ile tanışması kadar ilginç bir anekdot da İlmiye isminde gizli.

"Derin bir üzüntüyle öğrendim"

İLMİYE ADI NEDEN KONULDU?

Gazeteci Sedef Kabaş’ın ‘Sümer Kraliçesi’yle yaptığı nehir söyleşi “Muazzam Muazzez” isimli kitapta İlmiye adının nereden geldiği bilgisi yer almıştı. Kitapta aktarıldığına göre daha doğmadan, babası “Kızıma Fransızca ve keman dersi aldıracağım” demiş. İsmini ‘ilim sahibi’ olsun diye “İlmiye” koymuş.

"ARTIK BIKTIM YAŞAMAKTAN"

Muazzez İlmiye Çığ, 104'üncü yaşını kutladığı gün verdiği röpartajda ileri yaşına değinmişti. Osmanlı’nın son yıllarına, iki dünya savaşına ve Cumhuriyet’in her dönemine tanıklık eden Muazzez İlmiye Çığ, Posta'dan Oya Çınar'a verdiği röportajda, "104 yaşında olduğumu düşündükçe şaşkına dönüyorum. Beklemiyordum. Ama artık bıktım yaşamaktan. Çok dertleniyorum. Kendimle ilgili değil ama etrafımda olup bitenler beni çok üzüyor. Çocuklarım, torunlarım için kaygılanıyorum, onlar için ödüm kopuyor" ifadelerini kullanmıştı.

Yaşamaktan bıktığını ifade etse de yaşama sevinci vermekten bıkmamıştı.

20 Haziran 2014 doğumlu Muazzez İlmiye Çığ'ın, geçen yıl ki 109. yaş gününden bir karede de tebessüm ederken görülüyor. Çığ, ömrünün son günlerini geçirdiği Mersin'in Mezitli ilçesinde Belediye Başkanı Neşet Tarhan, eşi Sembol Tarhan ile poz vermişti.

ÇIĞ'IN KEDİ SEVGİSİ

Bir hayvan sever olan Çığ'ın İnstagram sayfasında evindeki kedilerle çok sayıda fotoğrafı görülüyor. Çığ'ın eşyalarındaki kedi görselleri de dikkat çekiyor.

CUMHURİYET’İN YERİ AYRI

Çığ'ın 29 Ekim'deki İnstagram paylaşımında "Cumhuriyetimiz 101 yaşında. Ulus olarak en büyük utkumuz kutlu ve mutlu olsun" ifadelerini kullanmıştı.

HABERTÜRK'TE TEKE TEK PROGRAMINA KONUK OLMUŞTU

BAŞSAĞLIĞI MESAJLARI

Siyasilerden başsağlığı mesajları geldi:

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Türk kültürüne ve tarihine eşsiz katkılar sunmuş, Sümerolog, arkeolog ve dilbilimci Muazzez İlmiye Çığ’ın vefatını derin bir üzüntüyle öğrendim. Ömrünü insanlık tarihinin en eski izlerini aydınlatmaya adamış bu değerli bilim insanımız, araştırmaları ve eserleriyle nesiller boyu hatırlanacaktır. Kendisine Allah’tan rahmet, ailesine ve tüm sevenlerine sabır diliyorum.Türk bilim dünyasının başı sağ olsun." dedi.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu: Ülkemizin kıymetli bilim insanlarından, Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ’ın vefat haberini aldık. Kendisine Allah’tan rahmet; ailesine, bilim dünyasına, öğrencilerine başsağlığı dilerim.

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş "Muazzez İlmiye Çığ, bilgiyle dolu 110 yıl, bilimle geçen bir ömür… Sümer tabletlerinden Cumhuriyetin aydınlık geleceğine uzanan bu büyük çınar, her zaman yolumuzu aydınlatacak. Saygı, sevgi ve minnetle… mesajını paylaştı.

Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce "Atatürk Türkiyesi’nin simgesi en büyük Sümerolog, arkeolog, dilbilimci ve yazar Muazzez İlmiye Çığ hanımefendi hayatını kaybetmiş, hatırası ve eserleri önünde saygıyla eğiliyorum." mesajını paylaştı.

İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu “Bir Cumhuriyet Mucizesi”, yakın tarihin canlı tarih müzesi, adıyla müsemma Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ Hanımefendinin vefatı hepimizi hüzne boğdu. Tesellimiz; kitaplarının ölmeyecek ve Cumhuriyet nesillerinin öncüsü olduğu aydınlanmadan dönmeyecek olmasıdır. Muazzez İlmiye Çığ hocamıza Allah'tan rahmet, ailesine ve yakınlarına başsağlığı diliyorum. Ruhu şad, mekânı cennet olsun." mesajını yayınladı.

MUAZZEZ İLMİYE ÇIĞ'IN HAYATI

Anne ve babası Türkiye'ye göç etmiş Kırım Tatarları olan Çığ, I. Dünya Savaşı'nın başlamasından birkaç hafta önce, 1914 yılında Bursa'da doğdu.

1919'da, beş yaşındayken, Yunan Ordusu'nun İzmir işgali sırasında, öğretmen olan babası ailesini Çorum'a taşıdı. Çığ burada ilköğrenimini tamamladı ve Fransızca ile keman dersleri aldı. 1926'da Bursa Kız Muallim Mektebi'ne girdi ve 1931'de mezun oldu.

ÇİVİ YAZILI BİNLERCE TABLETİN TEMİZLENMESİNDE GÖREV YAPTI

1936'da Ankara Üniversitesi'nde Hititoloji bölümünde eğitimine başladı ve 1940'ta mezun oldu. İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde çalışmaya başlayan Çığ, Sümer, Asur ve Hitit uygarlıkları üzerine uzmanlaştı. Özellikle Sümer tabletlerinin çözümlenmesi ve yayınlanmasında önemli katkılarda bulundu.

İstanbul Arkeoloji Müzeleri'ni oluşturan üç kurumdan biri olan Antik Şark Eserleri Müzesi'nde on yıl sürecek kariyerine, kurumun arşivlerinde tercüme edilmeden ve tasnif edilmeden saklanan binlerce çivi yazılı tablet alanında uzman olarak başladı. Meslektaşları Hatice Kızılyay ve F.R. Kraus ile birlikte, müzenin deposunda bulunan Sümer, Akad ve Hitit dillerinde yazılan binlerce tableti temizledi, ardından sınıflandırıp, numaralandırdı.

Çığ, 74 bin tabletten oluşan çivi yazılı belgeler arşivini oluşturdu ve 3 bin tabletin kopyasını çıkarıp, katalog hâlinde yayımladı. 1972'de emekliye ayrıldı. Emeklilikten sonra bir süre yurtdışında yaşayan Muazzez İlmiye Çığ, 1988'de Philadelphia'daki Asuroloji kongresine katıldı.

Muazzez İlmiye Çığ, aynı zamanda laiklik ve kadın hakları savunucusuydu. Çalışmaları ve yazılarıyla tanınan Çığ, birçok kitap ve makale yayımladı.

Muazzez İlmiye Çığ'ın en önemli eserlerinden biri, Sümer tabletlerinin çözümlenmesi ve yayınlanması üzerine yaptığı çalışmalardır.

Özellikle "Sümerlilerde Tufan, Tufan Hikayeleri ve Nuh Tufanı" adlı kitabı büyük ilgi görmüştür. Bu eser, Sümer mitolojisi ve kültürü hakkında derinlemesine bilgi sunar ve Çığ'ın uzmanlık alanındaki önemli katkılarından biridir.

Topkapı Müzesi Müdürü M. Kemal Çığ ile 1940 ve 1983 yılları arasında evli olan 2 kız annesi Muazzez İlmiye Çığ, 110 yaşında tedavi gördüğü hastanede hayata gözlerini yumdu.

Çığ'ın Mersin'de toprağa verilmesi bekleniyor.

ESERLERİ

Kur’an İncil ve Tevrat’ın Sümer’deki Kökeni (1995), Sümerli Ludingirra- Zaman Tüneliyle Yolculuk (1996), İbrahim Peygamber - Sümer Yazılarına ve Arkeolojik Buluntulara Göre (1997), İnanna’nın Aşkı / Sümer’de İnanç ve Kutsal Evlenme (1998), Zaman Tüneliyle Sümer’e Yolculuk (1998), Hititler ve Hattuşa / İştar’ın Kaleminden(2000), Gılgameş / Tarihte İlk Kral Kahraman (2000), Ortadoğu Uygarlık Mirası (2002), Ortadoğu Uygarlık Mirası 2 (2003), Sümer Hayvan Masalları (2003), Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği (2004), Vatandaşlık Tepkilerim (2004), Atatürk Düşünüyor (2005), Sümerlilerde Tufan / Tufan’da Türkler (2008)

*Haberin görseli AA tarafından servis edilmiştir.