Pazarlama oyunu mu gerçek mi? Akıllı saatlerin vücudumuz hakkındaki ölçümleri ne kadar doğru?

AKILLI SAATLERİN ÇALIŞMA MEKANİZMASI
Akıllı saatler, kullanıcının biyolojik verilerini toplamak için bir dizi teknolojiyi kullanır. Bu teknolojiler arasında fotopletismografi (PPG) ve bioelektrik empedans analizi (BIA) öne çıkıyor.

PPG, kalp atış hızı ölçümünde kullanılırken, BIA daha çok vücut kompozisyonu analizinde tercih edilir. Ancak, her iki teknoloji de kesin ölçümler yapmaktan ziyade tahmini sonuçlar verir.

SAĞLIK VE FİTNESS TAKİBİNDE AKILLI SAATLERİN YERİ
Akıllı saatler, kullanıcılarının fitness ve sağlık alışkanlıklarını gözlemlemelerine olanak tanır. Kullanıcılar, günlük aktivitelerini takip etmek ve sağlık verilerini analiz etmek için bu cihazlardan faydalanır.

Ancak fitness ve sağlık konularında kullanıcıların bu verilere ne kadar güvenebileceği sorusu gündeme geliyor. İşte başlıca kullanım alanları ve bu alanlardaki doğruluk seviyeleri:

KALP ATIŞ HIZI ÖLÇÜMLERİ

Akıllı saatler, istirahat halindeki ve aktif durumdaki kalp atış hızını sürekli olarak izler. Genellikle düşük-orta yoğunluktaki aktivitelerde kalp atış hızını doğru bir şekilde ölçebilirler, ancak yoğun egzersiz sırasında verilerin doğruluğu düşebilir.

Özellikle yüksek hızda yapılan hareketlerde, bilekten alınan ölçümler hassasiyetini kaybedebilir. Bu nedenle, kalp atış hızı verileri tıbbi amaçlarla değil, sadece genel bir sağlık takibi için kullanılmalıdır.

UYKU TAKİBİ

Birçok akıllı saat, uykunun hafif, derin ve REM evrelerini ayırt edebildiğini iddia eder. Ancak bu cihazlar, uykuyu yalnızca hareket sensörlerine dayanarak analiz eder. Vücut hareketleri temel alınarak yapılan bu ölçümler, uyku laboratuvarlarında kullanılan EEG gibi profesyonel cihazlarla aynı doğruluğa sahip değildir.

OKSİJEN DOYGUNLUĞU

Özellikle COVID-19 pandemisi ile birlikte, akıllı saatlerde oksijen doygunluğu (SpO₂) ölçümü popüler hale geldi. Cihaz, kırmızı ve kızılötesi ışık kullanarak oksijen taşıyan ve taşımayan hemoglobini analiz eder.

ADIM SAYMA

Adım sayma, akıllı saatlerin en güvenilir özelliklerinden biridir. Üç eksenli bir ivmeölçer kullanarak adım sayısını doğru şekilde takip edebilir. Ancak, adım sayısına dayalı olarak hesaplanan kalori yakımı gibi değerler, doğru sonuçlar sunmada sınırlıdır. Bu nedenle, adım sayımı güvenilir olsa da, bu veriye dayalı kalori tahminlerinin dikkatle değerlendirilmesi gerekir.

DOĞRULUK VE SINIRLAR: PAZARLAMA Mİ YOKSA GERÇEK Mİ?
Akıllı saatlerin sağladığı verilerin doğruluğu, günlük kullanıcılar için yeterli olsa da, bilimsel veya tıbbi amaçlarla kullanım için hala sınırlıdır. Örneğin, İspanya’da yapılan bir araştırmada, kalp atış hızı ölçümlerinin aktivite yoğunluğuna ve hareket durumuna göre farklılık gösterdiği saptanmıştır.

Özellikle kan basıncı ve uyku kalitesi gibi ölçümlerde bu cihazların doğruluğu büyük ölçüde sınırlıdır. Akıllı saatlerin kullandığı teknolojiler tıbbi cihazlara kıyasla daha temel seviyededir, bu nedenle yalnızca trendleri izlemek ve genel sağlık durumunu gözlemlemek için uygun olabilirler.

GİZLİLİK VE VERİ GÜVENLİĞİ
Akıllı saatlerin kullanıcılar hakkında topladığı veriler oldukça fazladır ve bu durum gizlilik açısından bazı endişeler yaratır. Bu cihazlar, kalp atış hızı, uyku düzeni, oksijen doygunluğu gibi sağlık verilerini kaydederken, aynı zamanda bu bilgilerin bulut tabanlı sistemlere aktarılması gizlilik riskini artırır.

Akıllı saatlerin topladığı veriler, tıbbi veriler gibi yasal düzenlemelere tabi olmadığından, kullanıcıların bu verilere erişim ve kullanım koşullarını dikkatle değerlendirmesi gerekir.

Kaynak: Android Police, ABC, Royal Society of Chemistry, Mystic Talk