Muş nerede, hangi bölgede? Muş nüfusu kaç, ilçeleri ne? İşte Muş'ta gezilecek yerler listesi...
Yüzyıllardır toprakları üzerinde pek çok medeniyetin doğup büyümesine ve yıkılmasına şahit olan Muş şehri araştırılıyor. Türklerin, Arapların, Kürtlerin bir arada yaşadığı Muş şehrinde her yıl Nisan sonu ile Mayıs başlarında açan Muş Lalesi kentin simgesi haline gelmiştir. Muş nerede, hangi bölgede? Muş nüfusu kaç, ilçeleri ne? İşte Muş'ta gezilecek yerler listesi...
MUŞ NEREDE, HANGİ BÖLGEDE?
Muş şehri, 1929 yılında Bitlis vilayetinden ayrılarak müstakil bir il olarak, il merkezi konumu haline gelmiştir. Coğrafi açıdan, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Murat-Van Bölümü içerisinde yer alır. Muş ili ve şehri ayrıca Doğu Anadolu Bölgesi Kalkınma Projesi içinde yer almaktadır. Muş merkez ilçesi, kuzeyden Varto; doğudan Bulanık, Hasköy ve Korkut ile komşudur. Malazgirt ilçesi ile sınırı yoktur. Solhan , Kulp ve Hınıs ile de sınırdaştır.
MUŞ'TA ULAŞIM: NASIL GİDİLİR?
Van ve Bitlis'i batıdaki Buğdan Geçidi üzerinden Bingöl'e bağlayan karayolu şehirden geçer. Bu yol bir noktada Hınıs üzerinden Erzurum'a bağlanır. Ayrıca şehrin en önemli ulaşım araçlarından biri de Muş Havalimanı'dır. (IATA: MSR, ICAO: LTCK) 1992 yılında hizmete giren havalimanı şehir merkezine 18 km uzaklıktadır.
Şehre demiryolu ile ulaşmak da mümkündür. Buradan Van Gölü Ekspresi geçer.
MUŞ NÜFUSU KAÇ?
19. yüzyılın sonlarında çoğunluğunu Ermeniler'in oluşturduğu şehrin nüfusu 27 bin civarındaydı. Savaşlar ve kıtlık nedeniyle sürekli azalan bir nüfus seyri izleyen şehrin 1950'deki nüfusu 7.050'ydi. 1955'te 10.888'e, 1965'te 15.687'e, 1970'te 23.058'e yükselmiştir. Aniden yükselişe geçmesinin nedeni il merkezi olması nedeniyle ilçelerden ve özellikle Varto'dan gelen göçlerdir. 1980'de şehir nüfusu 40 bini, 1990'da 45 bini, 2000 de de 67 bini aştı.
Bu kadar hızlı nüfus artışının sebebi yine kırsaldan gelen göçtür. 2007 sonunda nüfus 70 bine yaklaşmıştır. Nüfusun çoğunluğu Kürt kökenlidir. Kentte diğer önemli nüfusu da Türkler (büyük bir kısmı yerli, kalanı ise Karapapaklar ve Balkan Muhacirleri), Araplar ve Sünni Zazalar oluşturur.
2019 yılı TÜİK verilereine göre Muş nüfusu toplam 195,323 kişidir.
MUŞ İLÇELERİ
Korkut Belediyesi
Bulanık Belediyesi
Hasköy Belediyesi
Malazgirt Belediyesi
Varto Belediyesi
MUŞ'TA GEZİLECEK YERLER NERELER?
Kent merkezinde çokça eski eserlere rastlamak mümkündür. Yıldızlı Han, Muş kent merkezinde yukarı çarşıda yer alır. 1307'de yapıldığı kayıtlara geçmiştir. Selçuklu dönemi eseridir. Bir bölümü yıkılmıştır. Aslanlı Han diğer bir Selçuklu eseridir. Bu hanın yanında Alaeddin Bey Çeşmesi ile Alaeddin Bey camisi yer alır. Alaeddin Bey Hamamı ve Ulu Cami ile Hacışeref Camisi diğer eski camilerindendir. Şehir merkezinde önemli türbeler de vardır. İbrahim Samidi ve Şeyh Muhammed-i Mağribi gibi. Şehir silüetine, Alaeddin Bey damgasını vurmuştur.
Merkez ilçede bulunan diğer kültürel varlıklar şunlardır; Dere Kilisesi, Surp Karabet Manastırı, Hasbet Kalesi, Mercimek Kalesi, Muşet Kalesi, Alaeddin Cami, Hacı Şeref Cami ve Şadırvanı, Muş Ulu Camii, İbrahim Samidi Türbesi, Kesik Baş Türbesi, Şeyh Halil Türbesi, Şeyh Muhammed-i Mağribi Türbesi, Alaeddin Bey Hamamı, Dere Hamamı, Arslanlı Han, Yıldızlı Hanı, Alaeddin Cami Çeşmesi, Murat Köprüsü. Mercimek Kalesi Höyüğü de Merkez İlçede bulunan kültürel varlıklar içerisindedir.
Murat Köprüsü Muş-Varto yolu üzerindedir. 12 gözlü olup 143 metredir. Çengilli köyünde bulunan Surp Garapet Manastırı adlı kilise ise yıl içindeki günleri simgelediği yönünde bilinen 360 odadan oluşmaktadır.
Sivil Mimarlık örneği yapıları ise, Anadolu Lisesi ve Atatürk İlkokulunun binaları örnek gösterilebilir. Öte yandan, Tahsin Saraç Evi bir diğer örnektir.
MUŞ YÖRESEL YEMEKLERİ
Hez Dolması
Çorti
Muş Böreği
Muş Köftesi
Domatesli Lahana Dolması
Keşkek
Cavbelek
Mırtoğe
Herse
Kaburga Dolması
Muş Usulü Kenger
Ayran Aşı
Helimaşı
Kak
Uçkun
Güllük (Çiriş Otu)
Cağ Salamurası
Teter Helvası
