Mürdümük yetiştiriciliği ve püf noktaları: Mürdümük yetiştiriciliği nasıl yapılır, karlı mı ve devlet desteği var mı?

Mürdümük Bitkisi Genel Özellikleri

Mürdümük bitkisi baklagiller ailesinden Latince adı Lathyrus sativus olan tırmanıcı, hoş kokulu ve kolay yetişebilen bir bitkidir. Tek yıllık bir bitki olan mürdümük, çiçekleri pembe tonlarından menekşe rengine kadar birçok tona sahiptir. Bu çiçekler büyük ve oval şekillidir. Mürdümük cinsi kendi içerisinde tek veya çok yıllık olarak 160 türe sahiptir. Akdeniz havzası, Ön Asya, Kuzey Amerika, Güney Amerika’nın sıcak bölgelerinde geniş bir yayılıma sahiptir. Diğer yandan bu farklılık birçok endemik türü de içine almaktadır. Türkiye florasında 18’i endemik özellik gösteren 58 tür bulunmaktadır. Bunlar ağırlıklı olarak Doğu ve Güney Doğu Anadolu’da yayılış göstermektedir. Bu bitki yabani olarak yaklaşık 90 cm’ye kadar boylanabilir.

Mürdümük Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Mürdümük yetiştiriciliği günümüz tarımsal üretiminde devam eden hayvan yemi sorunu çözümü için farklı bir seçenek sunmaktadır. Farklı iklim koşulları ve toprak tipinde yetiştiriciliği yapılabilen mürdümük değişimli ekim sisteminde de rahatlıkla ekilebilir. Susuz ve kurak bölgelerde yetişebilmesi mürdümük bitkisini son yıllarda öne çıkarmıştır. Şimdi mürdümük yetiştiriciliği püf noktaları nelerdir inceleyelim:

Toprak Seçimi ve Hazırlığı: Mürdümük yetiştiriciliği için ilk adım uygun toprak seçimidir. İdeal olarak, pH seviyesi 6-7.5 arasında, iyi drenaj kapasitesine sahip topraklar tercih edilmelidir. Toprağın hafif alkali olması bitkinin daha sağlıklı büyümesini sağlar. Ekim öncesi toprak mutlaka sürülmeli ve düzeltilmelidir.

Ekim Zamanı ve Yöntemi: Mürdümük genellikle ilkbaharın sonlarına doğru veya sonbaharın başlangıcında ekilir. Ekim derinliği yaklaşık 2-3 cm olmalıdır. Tohumlar arasındaki mesafe ve sıra arası mesafe 30-40 cm olacak şekilde ayarlanmalıdır. Mürdümük ekiminde dekara 14-15 kg tohum atılmalıdır.

Sulama: Sulama, toprak tipi ve iklim koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Genellikle, toprağın üst kısmı kurudukça sulama yapılır. Fazla sulama kök çürümesine yol açabilir, bu yüzden dikkatli olunmalıdır.

Gübreleme: Mürdümük bitkisinin beslenmesi sağlıklı gelişim ve ürün açısından önemlidir. Bu sebeple belli aralıklarla azot-potasyum ve fosfor açısından zengin bir gübreyle beslenmelidir.

Mürdümük Yetiştirme Koşulları Neler?

Mürdümük yetiştirme diğer yem bitkileri yetiştiriciliği ile benzer özellikler gösterir. Soğuk ve hastalıklara karşı olan direnciyle mürdümük aslında diğerlerinden daha kolay bir yetiştirme koşullarına sahiptir. Şimdi mürdümük yetiştirme hakkında temel birkaç noktaya değinelim:

Toprak Özellikleri: Birçok farklı toprakta yetişebilen mürdümük topraktaki orta derece tuzluluğa karşı toleranslıdır. Bu da onun farklı toprak tiplerinde yetiştirilebilmesini olanaklı kılar. Aynı zamanda toprakta diğer baklagiller gibi mürdümük de toprakta azot bağlayıcı olarak kullanılmaktadır.

Su: Kuraklığa karşı toleranslı olan mürdümük bilhassa Güney Doğu ve Doğu Anadolu bölgeleri için uygun bir yem bitkisidir. Hatta bu bölgelerde hiçbir sulamaya ihtiyaç duymaksızın hem yem bitkisi hem de tohumluk olarak üretilebilmektedir.

İklim: Geniş iklim aralığı mürdümük bitkisinin yayılımını hızlandırmıştır. Direkt güneş ışığına ihtiyaç duyan bu bitki ılıman iklimler ve sıcak iklimlere de adapte olabilir.

Mürdümük Yetiştiriciliği Karlı Mıdır?

Mürdümük yetiştiriciliği birçok açıdan karlı bir yetiştiricilik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan bazılarına değinmek gerekirse;

Mürdümük yetiştiriciliği hayvan yemi olarak yonca, korunga, fiğ, arpa diğer yem bitkileriyle münavebeli ekime uygundur. Bu da hayvan yemi üreticiliğinde devamı sağlayan bir durumdur.

Nadas uygulamasının olduğu yerlerde mürdümük ekimi yapılabilir. Bu da artı bir gelir olarak karşımıza çıkar.

Diğer yandan mürdümük toprakta azot bağlayan önemli bileşenler içermektedir. Hem kendisi için hem de kendinden sonraki ürün için topraktaki azot miktarını dengeler.

Mürdümük aynı zamanda “yeşil gübre” olarak da kullanılabilir.

Bunların yanında mürdümük devlet teşviği kapsamındadır.

Mürdümük Yetiştiriciliğinde Devlet Desteği Var Mı?

Mürdümük yetiştiriciliğinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık bakanlığının destekleme programı sayesinde son yıllarda artış göstermiştir. Diğer yandan yer altı sularının yetersiz olduğu yerlerde Tarım ve Orman Bakanlığınca tespit edilen havzalarda ekilen yem bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük için yem bitkisi desteğine ilave olarak yüzde 50 oranında destek verilmektedir. Ülkemizde yaygın mürdümük türüne ait Gürbüz-2001, Karadağ, Eren, İptaş olmak üzere 4 tescilli çeşit bulunmaktadır.