Kleptomani nedir? Nedenleri ve belirtileri nelerdir? Kleptomaninin tedavisi var mı?
Nadir görülen psikolojik hastalıklardan biri olan kleptomani, ileride büyük sorunlara yol açabiliyor. Vatandaşlar çalma hastalığı olarak bilinen kleptomaninin ne olduğunu merak ediyorlar. Peki kleptomani nedir? Nedenleri ve belirtileri nelerdir? Kleptomaninin tedavisi var mı? İşte kleptomani hakkında merak edilenler...
"Çaldıklarımın değeri yok, hepsi abur cubur." "Ben hırsız değilim!" bunlar kleptomani hastalarından sık sık duyabilecek sözlerdendir. Peki kleptomani hastalığı nedir? Nedenleri ve belirtileri nelerdir? Kleptomani tedavi edilebilir mi?İşte kleptomani hakkında merak edilenler...
KLEPTOMANİ NEDİR?
Kleptomani, çalmaya karșı olan dürtülere karșı direnç gösterememe veya direnç göstermede zorluk yașanan ve DSM tanı sisteminde Bașka Yerde Sınıflandırılmamıș Dürtü Kontrolü Bozuklukları bașlığı altında yer alan bir bozukluktur. 1816 yılında ilk defa tanımlanarak literatüre giren bu hastalık, 1838 senesinde şu anki kullanılan ismini almıştır.
Kleptomani hastaları, ihtiyacı olduğu veya nesneyi satma amacıyla çalmazlar. Bu yüzden kleptomani hırsızlık olarak değerlendirilemez. Türkiye'de bu hastalığa çok sık rastlanmasa da Amerika'da sıkça raslanmaktadır. Kişi kendisini durduramaz ve sürekli bir şeyleri izinsiz olarak almak ister. Bu o kişiye haz verir.
KLEPTOMANİ NEDENLERİ
Kleptomaninin nedenleri hakkında birçok farklı görüş öne sürülmüştür. Ünlü psikiyatr Sigmund Freud'a göre kleptomaninin nedeni bastırılmış cinsel çatışmalardır. Kişi izinsiz alma eylemiyle cinsel bir doyum yaşar.
Başka bir görüşe göre ise kleptomani, hastanın toplumdan öç alma yoludur. Yani kişinin kendi gücünü kanıtlama ya da çocuklukta yaşamış olduğu somut veya soyut yoksunlukları giderme çabasıdır.
KLEPTOMANİ BELİRTİLERİ
Kleptomani, sürekli yinelenen ve her seferinde maddi olarak değersiz farklı farklı nesnelerin izinsiz olarak alınması isteği biçiminde ortaya çıkar. Bu yüzden daha önce bir kez çalma girişiminde bulunmuş çocuk, ergen ya da yetişkin birey kleptoman sayılmaz. Aynı şekilde sürekli tek tipte nesneleri (Örneğin, kadın iç çamaşırı) çalanlar da kleptomani sayılmaz. Kleptomanlar, çalma eylemini her zaman farkında olmayarak yapmazlar. Bazen de kendilerine gerekçeler üretirler (Örneğin, çalınan malın kendilerine verildiğini öne sürerler.).
KLEPTOMANİ TEDAVİSİ
Kleptomani seyrek olarak görülen bir rahatsızlıktır. Buyüzden genel bir tedavi yöntemi de yoktur. Hatta bazı hastalar, nedeni bilinemeyen bir şekilde tedavi olma konusunda oldukça isteksiz davranırlar.
Tedavi yöntemleri içerisinde en çok kullanılanı "örtük duyarlılaştırma"dır. Bu yöntem kısa sürmesi nedeniyle çok fazla tercih edilir. Hastadan, hırsızlık anını baştan sona gözünün önüne getirmesi istenir. Daha sonra terapist yardımıyla olumsuz sonuçları hayal edilir (Örneğin, yakalanmak, mahkemeye çıkarılmak, gazetelere manşet olmak gibi). Terapist, hastanın bu hırsızlık sonucunda aile ve arkadaşlarından alacağı tepkileri olabildiğince karamsar ve olumsuz bir tabloyla anlatır. Çalma eylemi sonucundaki sıkıntı ve stres ile hastanın koşullanması sağlanır. Bunun sonucunda hastada nefret uyanır ve bir daha hırsızlık yapmak istemez. Bu yöntem işe yaramazsa psikiyatri uzmanlarının önereceği başka yollar denenmelidir.
