Kapıcının kıdem tazminatından kim sorumlu?
Apartman ve konut sitelerinde çalıştırılan kapıcıların kıdem tazminatı, yeni ev satın alan kişiler ile eski mal sahibi arasında anlaşmazlık konusu olabiliyor. Peki kapıcının kıdem tazminatından kimler sorumludur? Kapıcının kıdem tazminatı nasıl ödenir? Kıdem tazminatı hesabında kapıcı dairesinin rayiç kira bedeli nasıl belirlenir? Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, kapıcıların kıdem tazminatı ile ilgili merak edilenleri yazdı
Konut Kapıcıları Yönetmeliğine göre, konut maliki veya ortakları kapıcının işvereni olarak kabul ediliyor. Kapıcıların haftalık çalışma süresi, hafta tatili, yıllık ücretli izin gibi hakları bakımından İş Kanunu hükümleri uygulanır. Konutu ikinci el satın alanlar, apartmanda yıllarca görev yapan kapıcı emekli olduğunda ya da işten çıkartıldığında yüksek tutarda kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğüyle karşı karşıya kalabiliyorlar. Bu tür durumlarda kapıcının kıdem tazminatından kimin sorumlu olacağı hususu anlaşmazlık konusu olabiliyor.
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi giderlerinden o anki kat malikleri sorumlu. Kendi aralarında başka bir anlaşma yapılmamışsa, tüm malikler, bu kişiler için yapılacak giderler ve toplanacak avansa eşit olarak katılmak zorundalar. Apartmanda dükkan var ise dükkan sahiplerinin de kapıcı hizmeti dahil tüm ortak giderlere katılması gerekir.
Kapıcının kıdem tazminatında sorumluluk, borcun yasal olarak ödenmesi gereken tarihte malik olan kişilere ait bulunuyor. Kapıcının önceki mal sahibi döneminde çalışmış olması, borcun doğduğu tarihte mal sahibi olan kişiyi sorumluluktan kurtarmıyor.
1475 Sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte bulunan kıdem tazminatıyla ilgili maddesinde, iş yeri devrinde çalışanların işlemiş kıdem tazminatlarından her iki işverenin sorumlu olduğu, ancak, iş yerini devreden işverenlerin sorumluluklarının işçiyi çalıştırdıkları sürelerle ve devir esnasında işçinin aldığı ücret seviyesiyle sınırlı olduğu belirtiliyor.
4857 sayılı yeni İş Kanunu’nda ise iş yerinin devrinde, mevcut iş sözleşmelerinin bütün hak ve borçları ile birlikte devralana geçeceği öngörülüyor. Kanuna göre, devirden önce doğmuş olan ve devir tarihinde ödenmesi gereken borçlardan devreden ve devralan işveren birlikte sorumlu. Devreden işverenin bu yükümlülüklerden sorumluluğu devir tarihinden itibaren iki yıl ile sınırlı olmakla birlikte Yargıtay, kıdem tazminatı bakımından eski işverenin kendi dönemine ait sorumluluğu konusunda 2 yıllık sınır uygulanamayacağı görüşünde.
KİRACININ SORUMLULUĞU YOK
Kiracıların kapıcının kıdem tazminatı ile ilgili bir sorumluluğu bulunmuyor. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre kat malikinin payına düşen gider ve avans borcundan ve gecikme tazminatından kiracılar da müştereken ve müteselsilen sorumlu tutuluyorlar. Kiracının sorumluluğu, ödemekle yükümlü olduğu kira miktarı ile sınırlı olup, yaptığı ödemeyi kira borcundan düşer. Buna göre, ev sahibi kapıcının kıdem tazminatını ödemezse kiracı, ev sahibinin payına düşen kısmı kapıcıya ödeyip, kiradan mahsup edebilir.
KIDEM TAZMİNATI ÖDENİRKEN KAPICI DAİRESİNİN KİRA RAYİCİ NASIL BELİRLENİR?
Apartman veya site yönetimleri kapıcı dairesi vermek zorunda değil. Ancak, kapıcı dairesi verilmişse, bunun için kira istenemez. Kapıcının su, elektrik, ısınma ve sıcak su giderlerine kısmen ya da tamamen katılıp katılmayacağı sözleşme ile belirlenir.
Kapıcıya tahsis edilen dairenin rayiç kira bedeli ile apartman tarafından karşılanan elektrik, su, ısıtma ve sıcak su giderleri kapıcının kıdem tazminatı hesabına dahil edilir. Kapıcı dairesinin emsal rayiç bedeli, kapıcının işten çıkartıldığı veya emekli olduğu tarihteki asgari ücretin yüzde 25’i olarak belirlenir. Bu yılın ikinci yarısında iş akdi sona eren kapıcı için kapıcı dairesinin rayiç değeri 3.354 TL olmalıdır. İş akdinin sona erdiği tarihten geriye doğru apartman ve site yönetimince kapıcı dairesi için son bir yıl içinde ödenen su, elektrik ve doğalgaz giderleri toplanarak 365 güne bölünüp, günlük kıdem tazminatı hesabına katılır.
KAPICI ALACAKLARI İÇİN DAVA KİME KARŞI AÇILIR?
Kapıcının ücret ve kıdem tazminatı gibi alacakları için esas olarak kat maliki veya maliklerine karşı dava açılması gerekir. Yargıtay, apartman ya da site yönetimine karşı açılan davaları da kabul ediyor. Ancak, dava her ne kadar yöneticiye karşı açılmış olsa da yöneticinin sorumluluğu “işveren” olarak kabul edilen kat maliklerini temsil etmekten ibaret sayılıyor.
