Kan uyuşmazlığı nedir ve nasıl olur? Hangi kan grupları evlenemez?
İnsanlarda yer alan kan grupları A, B, AB ve 0 olmak üzere toplam 4 tanedir. Bu kan gruplarında Rh pozitif ya da Rh negatif olmak üzere Rh faktörü de bulunmaktadır. Bu faktörün dâhil olmasıyla kendi içerisinde 8 farklı gruba ayrılmaktadır. Kan uyuşmazlığı nedir ve nasıl olur? Hangi kan grupları evlenemez? İşte, detaylar.
Kan grupları anne ve babadan gelen genlerle belirlenir. Ancak kimi zaman anne ve bebek arasında kan uyuşmazlığı sorunu doğabilir. Kan uyuşmazlığı hakkında detaylı bilgiye yazımızın devamında ulaşabilirsiniz. Kan uyuşmazlığı nedir? Kan uyuşmazlığı nedenleri nelerdir? Evlilikte kan uyuşmazlığı nasıl olur? Kan uyuşmazlığı iğnesi nedir? Hangi kan grupları evlenemez? İşte, merak edilen detaylar.
Kan Uyuşmazlığı Nedir?
Kan uyuşmazlığı ebeveynlerin Rh pozitif ve Rh negatif değerleri üzerinden ilerleyen bir durumdur. Hamilelik döneminde anne ile karnındaki bebek arasında yer alan Rh uyumsuzluğundan dolayı bebeğin sağlığı yönünden önemli sorunlar doğabilmektedir.
Rh faktörü kanda yer almakta; kırmızı kan hücrelerinin dışında veya yüzeyinde bulunan bir protein olarak karşımıza çıkmaktadır. Kırmızı kan hücrelerinin esnekliğinin ve şeklinin korunmasına yardımcı olur. Genetik olarak aktarılan Rh faktörü kan gruplarının pozitif ya da negatif olması hususunda belirleyicidir. Şayet annenin kanı Rh negatif ve bebeğin kanı Rh pozitifse kan uyuşmazlığı oluşur. Anne adayının kanı bu Rh proteinini yabancı olarak algılandığından dolayı bir nevi savunma mekanizması olarak antikor üretmeye başlar. Bu da bebekte ciddi sorunların oluşmasına sebebiyet verebilir. İlk gebelikte nadiren sağlık sorunu oluşmaktadır. Ancak diğer oluşacak gebelikler de ciddi sorunları da beraberinde getirebilir.
Kan uyuşmazlığı nedenleri nelerdir?
Kan uyuşmazlığının iki farklı nedeni vardır. İlki anne ve bebeğin kanında yer alan Rh protein farkıdır. Anne Rh negatif, bebek Rh pozitif kana sahipse bu durum oluşur. Bir diğeri ise AB0 kan grupları farklılıkları sebebiyle oluşan kan uyuşmazlığıdır.
Evlilikte Kan Uyuşmazlığı Nasıl Olur?
Kan uyuşmazlığı kan grubu sonucu ortaya çıkan bir durum değildir; kanımızda yer alan Rh faktörüyle ilgilidir. Sadece kadının Rh negatif, erkeğin ise Rh pozitif olduğu durumlarda uyuşmazlık yaşanabilir.
Kan Uyuşmazlığı İğnesi
Kan uyuşmazlığı tedavisi için kullanabilecek en etkin yöntemdir. Anti immunoglobulin adlı bu iğne gebeliğin 28. haftasında uygulanmaktadır. Şayet bebeğin kanı Rh negatif ise doğumdan sonra ikinci bir iğreneye gerek duyulmaz. Bebeğin kanı Rh pozitif ise doğumdan sonraki 72 saat içerisinde 2. doz olarak bebeğe uygulanır. Rh immunglobulin iğnesi; gebelikte bebek sağlığı konusunda risk oluşturacak antikor üretmesini engeller; bebekte oluşabilecek ciddi komplikasyonların önüne geçer. Kan uyuşmazlığı iğnesi gebeliğin ilk haftalarında baş gösteren anormal bir kanamaya karşı da yapılabilir.
Hangi Kan Grupları Evlenemez?
Bazı kan gruplarının evlenmesi gelecek nesillerin sağlıklı olmaları hususunda başarısızlığa sebebiyet verebilir. Unutulmaması gereken Rh faktörünün kan uyuşmazlığındaki belirleyici rolüdür; diğer faktörlerin büyük bir önemi bulunmaz. Şayet Rh- olan bir kadınlar Rh+ olan bir erkek evlenirse kan uyuşmazlığı ortaya çıkar. Annenin savunma hücreleri geç yanıt verdiğinden dolayı ilk gebelik başarılı bir şekilde gerçekleşebilir. Ancak diğer çocuklarda savunma hücreleri doğrudan etki edeceğinden ölümcül sonuçlar ortaya çıkabilir. Kan uyuşmazlığı için kullanılan iğneler ilk çocukta anormal bir durum görülmesi halinde, ikinci ve sonraki çocuklarda ise direkt olarak anneye verilmelidir.
