iPhone savaşları başladı! Herkes 'yerli' istiyor
Çin merkezli görüntü birimleri üreticisi BOE Systems, bugüne dek iPad ve MacBook için LCD ekran ürettiği Apple'ın iPhone'larındaki OLED ekranlarına da talip. The Wall Street Journal'a göre hükümet tarafından kontrol edilen üreticinin, en büyük hissedarlarını Çin hükümetiyle bağlantılı şirketler oluşturuyor. Diğer yandan dünyanın ikinci en büyük akıllı telefon üreticisi konumuna gelen Hindistan da yerel satış için yüzde 30 yerli üretim şartı arıyor. 200'den fazla tedarikçisi bulunan Apple'ın yarattığı büyük pastadan pay isteyenlerin sayısı bununla da sınırlı değil
Şu anda OLED üretimi Koreli Samsung tarafından gerçekleştirilen iPhone X'un fiyatının yüksek oluş sebeplerinden birisi de bu ekran. Zira, diğer modellerde LCD ekran kullanılıyor ve hem üretim tipi hem de yüksek adetli üretim sebebiyle bu ekranların fiyatı OLED'e göre daha uygun.
.pngiPHONE X EKRANI 2 KAT PAHALI
IHS Markit'in iPhone X'u parçalara ayırarak fiyat tahmini yaptığı yazısıan göre, iPhone X'in ekranı Apple'a 110 dolara mâl oluyor.
iPhone 8 Plus'ın ekranı ise JDI, LGD ve Sharp tarafından üretiliyor ve IHS Markit'e göre tahmini maliyeti 52,5 dolar.
ÇİN ALIRSA ÜST MODEL iPHONE FİYATLARI DÜŞEBİLİR
Üretimin iPad ve MacBOok için LCD üreten Çinli BOE Systems'e geçmesi durumunda OLED maliyetinin düşeceği tahmin ediliyor.
BOE Systems, 2014 yılında 5. sırada olduğu LCD pazarında şu an 1.'liği elde etmiş durumda. Ayrıca Apple için üretim yapan tek Çinli şirket olma özelliğini de koruyor.
HER iPHONE İÇİN SADECE 8,5 DOLAR KAZANIYOR
Ancak Çin için bu adım ne kadar önemli, bunu düşünürken finansal katkıya muhakkak bakmak gerek. Foxconn fabrikalarında birleştirilerek kutulanan iPhone'ların birçok parçası başka ülkelerde üretiliyor. Foxconn'un ise her bir iPhone 7 üretiminden 8,5 dolardan az kazandığını gösteriyor.
EN ÇOK ABD VE JAPONYA KAZANÇLI
CBS News'in kısa süre önce yayımladığı habere göre, ülkelerin iPhone 7 üretiminden kazançları ise şu şekilde:
(ABD: 68,69 dolar, Japonya: 67,7 dolar, Tayvan: 47,84 dolar, Güney Kore: 16,4 dolar, Çin: 8,46 dolar, Avrupa: 6,56 dolar, Diğer ülkeler: 21,81 dolar)
APPLE TÜM ÜLKELERDEN ÇOK KAZANIYOR
649 dolar fiyatla sattığı iPhone 7'nin 283 doları çıkınca kalan 366 dolar (vergiler hariç) ise Apple'a gidiyor. Ancak çalışanların maaşları ve giderler çıktığında dahi, şirketin bu yılın ilk çeyreğinde elde ettiği 14 milyar dolarlık gelir etkileyici.
İŞTE iPHONE X PARÇALARINI ÜRETEN ŞİRKETLER
Apple'ın yaklaşık 200 tedarikçisi bulunuyor. Fakat iPhone X'un kritik bileşenlerinin nereden geldiğine bakmakta da fayda var.
Modem: Qualcomm ve Intel
Diğer kablosuz bileşenler: Skyworks Solutions, Broadcom
NFC çipi: NXP Semiconductors
Flaş depolama: Toshiba
Ses bileşenleri: Cirrus Logic
Diğer bileşenler: Texas Instruments, STMicroelectronics
HİNDİSTAN %30'A ZORLADI AMA OLMADI!
Hindistan'ın yerel satış, yani Apple mağazalarının ülkede açılabilmesi için en az yüzde 30 ülkesinde üretim zorunluluğu getiren bir kanuna sahip. Bu kanun, Apple'ın geçen yıl Hindistan'da birleştirme tesisi planlamasına önayak oldu. Ancak Hindistan'da gerekli parçaların üretilmiyor olması sıkıntı yarattı.
1,5 milyarlık dev pazar Hindistan'daki mobil bileşenlerin yüzde 90'ı ithal. Dolayısıyla bu plan rafa kalktı, fakat Hindistan hükümeti Apple'ın büyüyen satışlarından pay almayı istiyor.
Konuyla ilgili son gelişme bu yılın başında yaşandı ve Apple tedarikçisi Wistron, Bengaluru'da iPhone 6S modellerini birleştireceğini açıkladı. Apple, böylece düşük gelir seviyesindekilere ulaşmak için fiyatları düşürebilecek veyüzde 3'lük pazar payını artırabilecek.
ÇİN BİR NUMARA OLMAYA YAKIN
Diğer yandan, BOE Systems'in üretimi alması, Çin'i yaklaşık 120 dolarla, iPhone'dan en çok kazanan ülke hâline getirebilir. Elbette iPhone 7 ile iPhone X maliyetleri arasındaki uçurumu da unutmamalı.
NEDEN ABD'DE ÜRETMİYOR?
Ülkemizde de yerli telefon tartışmalarının bir dönem yapıldığını hatırlarsak, sebeplerin ABD için de çok farklı olmadığını söylemeliyim.
Küresel elektronik üretimi 80'lerde ve 90'larda Asya'ya kaydı. Bunun sebebi düşük ücretli işgücü ve ana bileşenlerin büyük bölümünün ağırlıklı olarak Çin, Japonya ve Tayvan'da üretiliyor olmasıydı.
1983 yılında 64 KB'lık belleklerin yüzde 60'ı ABD'de üretiliyordu. İki yıl içinde 256 KB'a geçildiğinde ise ABD'deki 11 bellek üreticisinden sadece 3 tanesi kalmış, sektör 5 milyar dolar kaybetmişti. Kaybolan bu para ise teknolojisini hızlı geliştiren Japonya'ya aktı. Daha sonra Güney Kore, Çin, Tayvan gibi ülkeler de bu üretime dahil oldular.
Japonya'daki bellek fabrikaları ve 2011'deki deprem ve tsunami'den etkilenen bölge
Bu durumu en iyi açıklayan örneklerden birisi, 2011'deki deprem ve tsunami sonrasında Japonya'daki bellek fabrikalarının zarar görmesi ve içinde RAM olan neredeyse her ürünün üretiminin sıkıntıya girmesi ve fiyatlarının artması gösterilebilir.
Uzun lafın kısası, değil ABD'nin, hiçbir ülkenin tek başına bu pazara hakim olması artık mümkün değil. İş sadece teknolojiyle ve üretimle de sınırlı değil, bunları yapan tesisleri ve ülkeleri çıkartınca, Apple'a kalan işin büyük bölümü ürün planlama ve pazarlama. Üstelik bu tüm diğer ülkelerden çok daha kazançlı görünüyor.