İlk faiz indirimi borsayı nasıl etkiliyor?
Merkez Bankası'nın geçen hafta PPK karar metninde kullandığı 'güvercin' ifadeler aralık veya ocak ayında faiz indirimine gidileceği beklentisini yükseltti. Peki daha önceki 'ilk indirim' süreçlerinde Borsa İstanbul'da nasıl hareketler yaşandı? İşte cevabı...
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) geçen hafta beklentilere paralel bir şekilde politika faizini yüzde 50'de sabit bıraktı. PPK karar metninde yer alan "Politika faizinin seviyesi, enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir" ifadesi ise piyasalarda aralık veya ocak aylarında faiz indirimlerine başlanacağı beklentisini güçlendirdi.
Karar sonrası yapılan değerlendirmelerde Goldman Sachs ocak ayında 100 baz puanlık indirim beklediğini belirtirken UBS ve Deutsche Bank aralıkta indirim gelebileceğini belirtti. Benzer şekilde Morgan Stanley ve Citi de ilk faiz indirim kararının aralık ayında alınabileceği öngörüsünde bulundu.
Piyasalar 26 Aralık veya 23 Ocak'ta faiz indirimi gelmesine artık kesin gözüyle bakıyor. Eğer bnu beklenti gerçekleşirse TCMB Şubat 2023'ten bu yana ilk kez faiz indirimine gidecek. Peki bu Borsa İstanbul açısından ne anlam ifade ediyor?
Her dönemin kendine özgü koşulları olsa da Garanti BBVA Yatırım'ın bugün yayımladığı araştırma notundaki veriler ilk faiz indirimi sürecinde borsada nele yaşanabileceği konusunda önemli bir fikir veriyor.
ÖNCESİNDE ORTALAMA YÜZDE 3.7'LİK YÜKSELİŞ
Araştırma notunda 2002-2023 yılları arasındaki ilk faiz indirimlerinden bir ay öncesine ve 1 ay sonrasına bakılmış. Buna göre BIST 100 ilk faiz indiriminden 1 ay önce söz konusu yıllarda ortalama yüzde 3.7 yükselmiş. Buna karşılık ilk indirimden sonraki 1 ayda ise yüzde 2.8 düşmüş.
Sektörel bazda bakıldığında 2002-2023 yılları arasında faiz indiriminden önceki ayda en yüksek performansı yüzde 6'lık yükseliş ile bankacılık sektörü gösterdi. Bunu yüzde 5.6 ile havacılık ve yüzde 5.3 ile leasing ve faktoring sektörleri takip etti.
Bankacılık sektörü yüzde 5.1 ile faiz indirimini takip eden 1 ayda en hızlı düşen sektör olarak öne çıkarken, bunu yüzde 4 ile havayolları, yüzde 3.6 ile bilişim sektörleri takip etti.
MADENCİLİKTE TRENDİN TERSİ HAREKET
Veriler faiz indiriminin 1 ay öncesi ve sonrasında genel bir trendin varlığına işaret ederken madencilik sektöründe ters bir hareket yaşanması dikkat çekiyor. 21 yıllık ortalamalara bakıldığında madencilik sektörü ilk faiz indirimi öncesi yüzde 2.9 düşerken, sonraki 1 ayda yüzde 3.8 yükseldi.
Telekom sektöründe faiz indirimi öncesindeki 1 ayda yüzde 0.1'lik sınırlı bir düşüş kaydedilirken, sonrasında ise 0.7'lik yükseliş yaşandı.
Araştırmada 2008-2009 finansal krizi sonrası ilk faiz indirimine de yer verilirken, bu dönemde ortalamaya benzer hareketlerin yaşandığı görüldü.