Rus Yarbay Karl Karloviç Rjepetski'nin hemşire torunu savaşta öldürülmüş

Ardahan da inşaat kazısı sırasında cesedi bozulmamış halde bulunan Rusya ordusu mensubu askerin kimliği ile bilgiler netleştikçe hikayesi de ilginç bir hal aldı.Dr. Mustafa Tanrıverdi ve Emre Gezer in yaptığı çalışmaya göre; Karl Karloviç Rjepetski in torunu olan Danuta Siedzikowna, 2. Dünya Savaşı nda Polonya Halk Ordusu na katılarak önce Nazilere, sonra da komünistlere karşı Polonya nın bağımsızlığı için savaştı.Gazete Habertürk ten Ümran Avcı nın haberine göre, orduda hemşire olarak görev yapan Danuta nın 28 Ağustos 1946 da komünistler tarafından kurşuna dizildiği bilgisine ulaşıldı.Hikayenin ilginç kısmı ise Danuta nın cesedinin de, dedesi Yarbay Rjepetski gibi yıllar sonra bulunarak 2016 yılında düzenlenen törenle yeniden defnedilmesi oldu.Ardahan da bir apartman inşaatı için temel kazısı yapılırken 25 Nisan da cesedi tabut içerisinde bozulmamış halde bulunan Rus komutana ait yeni bilgiler ortaya çıktı.Vasiliy Geyman a ait olduğu ileri sürülen cesedin Karl Karloviç Rjepetski iye ait olduğu tespit edildikten sonra Rjepetski ye ait olduğu düşünülen bir fotoğrafa da ulaşıldı.Dr. Oleg Çistyakov un, Dr. Mustafa Tanrıverdi ile paylaştığı Rus Arşiv kayıtlarında yer alan bilgilere göre, 1. Kafkas Kolordusu 20. Piyade Tümeni 78. Navaginski Alayı na mensup Yarbay Karl Karloviç Rjepetski nin filmlere konu olacak türden hikayesi şöyle;Rjepetski, 1847 de Reval de (Tallinn) Katolik ve soylu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. 1864 te başlayan askerlik hayatı, 1894 te Ardahan da ölümüne kadar aralıksız devam etti.Varşova da piyade okulundaki eğitimini başarıyla tamamladıktan sonra 1867 de astsubay ve 1870 de asteğmen rütbesine yükseldi. Kafkasya da askere alma komisyonlarında görev aldı ve 1875 de uzun yıllar görev yapacağı Türkistan Bölgesi ne, 69. Taşkent Guberniyası Taburu na gönderildi.Sir-Derya Vilayeti nde ve Sibirya daki birliklerde önemli görevler üstlendi. 1880 de yüzbaşı, 1891 de de 1. Türkistan Topçu Taburu nda yarbay rütbesine yükseldi. 12 Kasım 1894 te Ardahan da hayatını kaybetti.Rjepetski nin soylu bir aileden gelmekle birlikte, üzerine kayıtlı bir mülk olmadığı ve ömrünü askerlik mesleğinde geçirdiği biliniyor. Askerlik hizmetine sadakatinden dolayı çeşitli madalyalar aldı ve hizmeti süresince herhangi bir disiplin cezasına veya sınırlamaya tabi tutulmadı. 1883 de Mariya ve 1885 de Yelena adlı kızları dünyaya geldi. Kendisi, karısı ve kızları Katolik inancına sahipti ve Ardahan da Katolik Kilisesi olmaması sebebiyle Ermeni - Katolik Kilisesi tarafından defnedildi.SON SÖZLERİ: YAŞASIN POLONYA!Rjepetski nin kızı Yelena ise 1885 te, şu an Özbekistan ın başkenti olan Taşkent te dünyaya geldi. Yelena nın 1905 te doğan kızı Evgenia, 2 Temmuz 1926 da Waclaw Siedzik ile evlendi ve 3 Eylül 1928 de Danuta Siedzikowna dünyaya geldi.İkinci Dünya Savaşı esnasında Waclaw, Sovyet kuvvetlerince Sibirya ya sürüldü ve 1 Haziran 1943 te vefat etti. Eşi Evgenia da, Almanların Polonya yı işgalinde direnişe katıldığı gerekçesiyle Eylül 1943 te idam edildi.Danuta, bunun üzerine Polonya Halk Ordusuna katılarak önce Almanlara, sonra da komünist idareye karşı Polonya nın bağımsızlığı için savaştı. Orduda hemşire olarak görev yaptı ve 28 Ağustos 1946 da komünist idare tarafından kurşuna dizildi.İdamından kısa süre önce ailesine bir mesaj yazma imkânı oldu ve mesajda şu sözlere yer verdi: Öleceğim için üzgünüm. Büyükanneme söyleyin, ben yapmam gereken gibi hareket ettim. Kurşuna dizilmeden önce son sözleri ise Yaşasın Polonya! oldu.RUS YARBAYIN KİMLİĞİ NASIL NETLEŞTİ?Dr. Mustafa Tanrıverdi ve Emre Gezer in yazıları, #tarih dergisinin Haziran sayısında yayımlandı. Yazarlardan edinilen bilgiye göre ve dergide kaleme alınan iki ayrı yazıdan anlaşıldığı üzere, yazarlar öncelikle asılsız şekilde adı ortaya atılan Vasiliy Geyman iddiası üzerinde durdular.Dr. Tanrıverdi, yaptığı kaynak taramasında Kavkaz gazetesinin 28 Nisan 1878 tarihli nüshasında, Geyman ın Gümrü de yer alan Holm Çesti(Şeref Tepesi) deki defin anını anlatan habere ulaştı. Başka belgelerle de bu bilginin desteklenmesi üzerine bu iddia çürütülmüş oldu ve cesedin gerçek kimliği araştırılmaya başlandı.Cesedin apoletindeki üç yıldızın, Çarlık döneminde Rus terminolojisiyle podpolkovnik yani yarbay rütbesini ve 20 sayısının da bölgede yer alan 20. Piyade Tümeni ni işaret ettiği bilgisine ulaşıldı. Böylece cesedin 1. Kafkas Kolordusuna bağlı 20. Piyade Tümenine mensup bir yarbaya ait olduğu bilgisi netleşti.Bu aşamada, cesedin kimliğinin tespiti, ancak arşiv bilgileri ile ulaşılabilir bir hal aldı. Bu noktada Rusya da Rossiyskiy Gosudarstvennıy Voenno-İstoriçeskiy Arhiv (Rusya Devlet Askeri-Tarih Arşivi) de yetkili kişilerin konu ile ilgili çalıştığı bilgisine ulaşıldı.Bu araştırmacılardan tarih doktoru Oleg Çistyakov un paylaştığı bilgilere göre; arşivde Ardahan da görev yapan ve Ardahan daki askeri mezarlıkta defnedilen tek yarbay Karl Karloviç Rjepetski idi.Böylece cesedin kimliği, 1. Kafkas Kolordusu 20. Piyade Tümeni 78. Navaginski Alayı namensup Yarbay Karl Karloviç Rjepetski olarak ortaya çıkmış oldu. Ceset ve tabuttaki bulgulardan ve askerin Rus ordusu subayı olmasından hareketle başta Ortodoks mezhebine mensup olduğu kanaati oluşsa da, arşiv bilgilerinde Rjepetski nin Katolik mezhebine mensup olduğu anlaşıldı.İŞTE YARBAYIN SECERESİYazarlardan Emre Gezer, yabancı kaynaklardan yararlanarak araştırmalarında ilginç sonuçlara ulaştı. Yarbay Rjepetski ve torunu Danuta Siedzikowna odaklı olmak üzere bir aile şeceresi hazırladı. Danuta nın, Polonya da bir halk kahramanı olduğu ortaya çıktı.Karl Karloviç Rjepetski(1847-1894) - Eşi Elena Ferdinandovna Rjepetskaya(Kamensky) (1865-1937) Kızı Helena Tyminska (Rjepetskaya) (1885-1968) – Damadı Jan TyminskiTorunu Eugenia Siedzik (Tyminska) (1905-1943) – Torununun eşi Waclaw Siedzik (1894-1943) Torununun kızı Danuta Siedzikowna (3 Eylül 1928-28 Ağustos 1946)