Guatr gibi hastalıklar yaşamamak için: Tiroid sağlığını destekleyen gıdalar
Ulusal Sağlık Enstitüleri'ne göre tiroidinizin düzgün çalışması ve vücudunuzun ihtiyaçları için yeterli tiroid hormonu üretmesi için iyota ihtiyacı vardır. Yumurta gibi iyot oranı yüksek bazı gıdalar ise tiroid sağlığını destekleyebilir. Peki, hangi besinler tüketilmelidir? İşte, sizin için tüketilmesi gereken 9 gıda ve tüketilmemesi gereken 3 besin grubu!
- 1
Sağlıklı bir yaşam için vücudun dengesini korumak önemlidir ve tiroid bezinin sağlıklı bir şekilde çalışması, genel sağlığın anahtarlarından birisidir. Tiroid, metabolizmayı düzenleyen önemli bir bezdir ve bu nedenle beslenme alışkanlıkları, tiroid sağlığını önemli ölçüde etkileyebilir. İşte, tiroid sağlığı için tüketmeniz gereken besinler ve tüketmemeniz gerekenler...
- 2
SÜT
Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne göre süt ürünleri en iyi iyot kaynakları arasındadır. 1 bardak az yağlı süt içmek günlük iyot ihtiyacınızın yaklaşık üçte birini karşılayabilir. 2013 yılında Uluslararası Sağlık Bilimleri Dergisi'nde yayınlanan bir araştırmada, tiroidi az çalışan (hipotiroidizm) kişilerin sağlıklı insanlara göre D vitamin eksikliğine daha yatkın olduğu bulundu bu yüzden D vitamini ile zenginleştirilmiş bir bardak süt tercih edebilirsiniz.
- 3
BREZİLYA FINDIĞI
Brezilya fındığı, tiroid hormonlarını düzenlemeye yardımcı olan selenyumu içeriyor. Klinik Endokrinoloji dergisinde 2013 yılında yayınlanan çalışmaya göre selenyum, hashimoto ve graves hastalığı gibi tiroidle ilgili sorunları olan kişilerde uzun vadeli tiroid hasarını önlemeye yardımcı oluyor.
-
- 4
Sadece bir adeti 68-91 mikrogram arasında içerir ancak günlük alınması gereken maksimum miktarı 400 mikrogram olduğundan aşırıya kaçmamalısınız. Diyetisyen Mira Ilic, çok fazla selenyumun "sarımsak kokusuna", saç dökülmesine, tırnakların renginin değişmesine ve hatta kalp yetmezliğine neden olabileceğini düşünüyor.
- 5
YOĞURT
Süt ürünlerindeki iyot miktarı farklılık gösterir, bunun nedeni kısmen hayvanlara iyot takviyesi verilmesi ve sağım işleminin iyot bazlı temizleyiciler içermesidir. Sade, az yağlı yoğurt iyot alımı açısından iyi bir kaynaktır; Ulusal Sağlık Enstitülerine göre günlük iyot alımınızın yaklaşık yüzde 50'sini oluşturabilir.
- 6
TAVUK VE ET
Çinko, tiroidiniz için bir başka önemli besindir; vücudunuzun tiroid hormonunu yaymak için ona ihtiyacı vardır. Uluslararası Trikoloji Dergisi'nde 2013 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre, çok az çinko almak hipotiroidizme yol açabilir. Ancak insanlar genellikle yeterince çinko alırlar bu yüzden eksik değilse ekstra tüketmeye çalışmamalısınız.
-
- 7
BALIK
Amerikan Tiroid Birliği, iyot toprakta ve deniz suyunda bulunduğundan, balıkların da bu besin maddesi yönünden iyi bir kaynağı olduğunu aktarıyorlar. Ulusal Sağlık Enstitüsü, bir porsiyon pişmiş morina balığının yaklaşık 158 mikrogram iyot içerdiğini (hamile veya emzirmiyorsanız günlük ihtiyaçlarınızı karşılamaya yetecek kadar) söylüyor.
- 8
KABUKLU DENİZ ÜRÜNLERİ
Ilıc, genel kural olarak ıstakoz ve karides gibi kabuklu deniz hayvanlarının iyi bir iyot kaynağı olduğunu düşünüyor. Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne göre yaklaşık 4 parça karides, önerilen alımın yaklaşık yüzde 10'unu içerir.
- 9
YUMURTA
Büyük bir yumurta, günlük iyotun yaklaşık yüzde 16'sını ve ihtiyacınız olan günlük selenyumun yüzde 20'sini içerir; bu da yumurtaları tiroid için iyi bir kaynak haline getirir. Eğer sağlık uzmanınız size aksi yönde bir talimat vermemişse, yumurtanın tamamını yiyebilirsiniz. Ayrıca, selenyum ve iyot yumurtanın sarısında bulunur.
-
- 10
MEYVELER
Antioksidanlar (bazı gıdalarda bulunan ve hücre hasarıyla savaşmaya yardımcı olan maddeler) açısından zengin gıdalar da tiroidiniz için iyidir. Biyotıp ve Farmakoterapi dergisinde 2022 yılında yapılan bir araştırmaya göre antioksidanlar, tiroid fonksiyon bozukluğunun yönetilmesine yardımcı olabilir. Genel olarak çoğu meyve antioksidan açısından zengindir o yüzden eğer sağlık sorununuz yoksa istediğinizi tüketebilirsiniz.
- 11
TURPGİLLERDEN OLUŞAN SEBZELER
Turpgillerden oluşan sebzelerin (brokoli, karnabahar, lahana, Brüksel lahanası) içerisinde glukozinolat adlı bir bileşik vardır ve bunun tiroide zarar verdiği söylenir ancak Nutritional Reviews dergisinde 2016 yılında yayınlanan araştırmaya göre, turpgillerden oluşan sebzelerin miktarının ve türünün bu konuda önemli olduğu bulundu.
- 12
Yani normal porsiyonlarda tüketildiğinde tiroid fonksiyonunuz bozmazlar. Ayrıca, karnabahar ve lahana gibi besinler sağlıklı bir tiroid için önemlidir bu yüzden yiyecekler piştiğinde bu enzim serbest bırakılacağından sorun kalmayacaktır.
-
- 13
SINIRLANMASI GEREKEN YİYECEKLER
Tüketilmesi gereken besinlerin yanı sıra bazı besinlerin tiroid sağlığını olumsuz etkilediği de biliniyor. İşte, tiroid sağlığı açısından önerilmeyenler...
- 14
GLUTEN
Nutrients dergisinde yayınlanan 2021 tarihli bir incelemeye göre, çölyak hastalığı ile hashimoto tiroiditi ve graves hastalığı gibi otoimmün tiroid hastalıkları sıklıkla bir arada bulunur. Ancak gluten hassasiyetiniz veya çölyak hastalığınız yoksa gluteni sınırlamanıza gerek yoktur.
- 15
İŞLENMİŞ GIDALAR
İşlenmiş gıdalarda iyot bulunur ancak bunun yanı sıra yüksek sodyum oranları da içerdikleri için bu durum uzun vadede yüksek tansiyon ve kalp hastalığı gibi sorunlar yaşamanıza sebep olabilir bu yüzden uzak durmaya özen göstermeniz gerekebilir.
-
- 16
FAST FOOD
İşlenmiş gıdalara benzer şekilde fast food zincirlerinin de gıdalarında iyotlu tuz kullanması zorunlu değildir bu yüzden hangilerinin kullandığı bilinemeyeceğinden çok tüketmemenizde fayda olabilir.
Kaynak: Clinical Endogrinology, International Journal of Trichology, American Thyroid Association, Nutrients, Health, National Institutes of Health (NIH)
