Fiilimsiler isimlere gelen çekim eklerini alabilir mi? Fiilimsiler çekim eki alır mı?
Fiillere ya da bir diğer adıyla eylemlere getirilen eklerle oluşturulan ve fiili sıfat, zarf ve isim yapan sözcüklere fiilimsi adı verilmektedir. Peki, eylemlerden türetilen fakat eylem olma özelliği göstermeyen fiilimsiler olumsuzluk eki alabilir mi? Fiilimsiler kip ve kişi eki alır mı? Ayrıntılar içeriğimizin devamında…
Sıfat fiil, isim fiil ve zarf fiil olmak üzere üç farklı türü bulunan ve cümle içinde farklı görevlerde bulunabilen fiilimsiler türemiş midir? Fiilimsiler yapım eki alır mı? İşte, fiilimsi ve fiilimsi ekleri hakkında tüm detaylar…
Fiilimsi Ekleri
Fiilimsi ekleri, oluşturulan fiilimsinin türüne göre değişiklik göstermektedir. İsim fiil, sıfat fiil ve zarf fiil olarak ortaya çıkan üç farklı tür de farklı eklere sahiptir. Şimdi gelin hep birlikte fiilimsi ekleri nelermiş birlikte göz gezdirelim.
İsim Fiil Ekleri
İsim fiiller; fiillere getirilen -ma / -me, -mak / -mek, -ış / -iş / -uş / -üş ekleriyle yapılır.
Örnek:
Sıfat Fiil Ekleri
Sıfat fiiller; fiillere getirilen -an (-en), -ası (-esi), -maz (-mez), -ar (-er / -ır / -ir / -r), -dık (-dik / -duk /-dük), -acak (-ecek), -mış (-miş / -muş / -müş) ekleriyle yapılmaktadır.
Örnek:
Zarf Fiil Ekleri
Zarf fiiler; fiillere getirilen -ken, -alı (-eli), -madan (-meden), -ince (-ınca / -unca / -ünce), -ip (-ıp / -up / -üp), -arak (-erek), -dıkça (-dikçe / -dukça / -dükçe / -tıkça /-tikçe / tukça / -tükçe), -e… -e (-a… -a), -r… -maz (-r… -mez), -casına (-cesine), -meksizin (-maksızın), -dığında (-diğinde / -duğunda / -düğünde /-tığında / -tiğinde / -tuğunda / -tüğünde) ekleriyle oluşturulan sözcüklerdir.
Örnek:
Fiilimsiler İsimlere Gelen Çekim Eklerini Alabilirler Mi?
Fiilimsiler, fiillerden türetilen sözcükler olmalarına karşın fiillerin aldığı fiil çekim eklerini yani şahıs ekleri, haber ve dilek kiplerini alamayan sözcükler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bilgiler ışığında bir diğer merak edilen soru olan fiilimsiler kip ve kişi eki alırlar mı sorusunun cevabı da hayır alamazlar olacaktır.
Fiilimsiler Yapım Eki Alır Mı?
Fiillerden türetilen ancak cümle içinde yer aldıklarından fiillerin tüm özelliğini göstermeyen fiilimsiler; fiillere yapım eki getirilerek oluşturulmaktadır. Buradan hareketle fiilimsiler türemiş midir sorusunun cevabı da evet olacaktır. Çünkü türemiş sözcükler; isim ve fiil köklerine ya da diğer türemiş sözcüklere, yapım eklerinin getirilmesiyle oluşturulurlar. Bu tanıma uyan fiilimsiler de türemiş birer sözcük olarak kabul edilmektedir.
Fiilimsiler Olumsuz Eki Alabilir Mi?
Şahıs ekleri, haber ve dilek kipi gibi ekleri alamayan fiilimsiler, -ma, -me, -maz, -mez gibi olumsuzluk eklerini alabilmektedirler.
Fiilimsilerin Hareket Anlamı Devam Eder Mi?
Konuyla ilgili araştırmalar yapan öğrencilerin cevabını en çok merak ettiği sorulardan bir tanesi de fiilimsilerin hareket anlamı devam eder mi sorusudur. Fiilimsiler aldıkları eklerle her ne kadar fiil olma özelliğini kaybetseler de fiilimsilerin hareket, eylem ve oluş anlamı devam etmektedir.
