Emeklilik dilekçesi için karar bekleniyor
Emeklilik dilekçesini 2024 yılından sonra verenlerin aylığında düşüş yaşanacak olması nedeniyle yüz binlerce çalışan emeklilik tarihini öne çekme kararı aldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın dilekçe tarihine göre ortaya çıkan farkı gidermek için telafi çalışması başlatması üzerine gözler bu düzenlemeye çevrildi. Emekliliğe hak kazanmış kişilerin aylıklarında dilekçe tarihine göre ortaya çıkan düşüşü önleyici düzenleme yapılması görüşü ağırlık basıyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, dilekçe tarihine göre emekli aylıklarında ortaya çıkacak düşüşü önleyici çalışmalara ilişkin son durumu yazdı...
Emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenler ile 2025 yılında verenler arasında yüzde 30 – 35 arasında beklenen emekli aylığı farkı netleşmeye başladı. Orta Vadeli Program’da (OVP) 2024 yılı enflasyon tahmini yüzde 41,5, gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyüme hızı ise yüzde 3,5 olarak revize edildi. OVP’deki enflasyon tahmini Merkez Bankası’nın enflasyon patikasının üst bandına yakın oldu. Merkez Bankası’nın son enflasyon raporu açıklanırken, 2024 yılı enflasyon gerçekleşmesinin, orta noktası yüzde 38 olmak üzere yüzde 34 ile yüzde 42 arasında tahmin edilen patikanın üst sınırına yakın beklendiği ifade edildi.
2024 yılı enflasyonu ve GSYH büyüme hızı OVP’de öngörülen düzeyde gerçekleşirse emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenler ile 2025 yılında verenler arasında yüzde 32 oranında fark ortaya çıkacak. Emeklilik dilekçesini bu yıl içinde verenlere bağlanacak aylık yaklaşık e-Devlet’te görünen tutarda olacak. Sistemde emekli aylığı şu an 35.000 TL görünen kişi dilekçesini 2024 yılı içinde verirse bu aylığı alabilecek. Aynı kişi dilekçesini 2025 yılında verirse emekli aylığı 26.515 TL’ye düşecek.
ÇALIŞMAYA DEVAM ETMEKTE OLAN HERKESİN AYLIĞI ETKİLENECEK
E-Devlet’te şu an görünmekte olan emekli aylıkları gelecek yıl tekrar hesaplanacak. Herkesin aylığında yüzde 32 dolayında bir azalma olacak.
Enflasyonda düşüş devam ederse emekli aylıklarındaki düşüşün, bu büyüklükte olmasa da önümüzdeki birkaç yıl daha devam etmesi bekleniyor.
GÖZLER FARKI GİDERECEK ÇALIŞMADA
Dilekçe tarihine göre emekli aylığında yüksek oranda fark ortaya çıkacak olması nedeniyle emekliliği hak ettiği halde çalışmaya devam eden yüz binlerce kişi emeklilik kararı aldı. Ancak, HABERTÜRK’ün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın farkı giderme yönünde çalışma başlattığını duyurmasının ardından emeklilik dilekçeleri bekletilmeye başlandı.
Söz konusu telafi çalışması, konuyla ilgili diğer kurumların da katılımıyla devam ediyor. Çalışmaya devam etmekte olan herkesi kapsayan düzenleme yapılmasına, bütçeye yük getireceği gerekçesiyle sıcak bakılmıyor. Emekliliğe hak kazanıp da çalışmaya devam edenlerin aylıklarında düşüşü önleyecek düzenleme yapılması görüşü ön plana çıktı.
Konuyla ilgili yasa değişikliği yapılması gerekiyor. Yasa değişikliğinin önümüzdeki yılları da kapsayacak şekilde yapılması bekleniyor. Emekliliğe hak kazanmış kişi dilekçeyi hangi yıl verirse versin emekli aylığı düşüşünden etkilenmeyecek bir düzenleme yapılması üzerinde duruluyor.
Düzenlemeyle ilgili nihai karar verildikten sonra yasa değişikliği yapılacak. Yasa değişikliğinin kasım ayını bulması bekleniyor.
İŞVEREN ÖRGÜTLERİ DE TELAFİ DÜZENLEMESİ İSTİYOR
İşçi sendikaları emekliliğe hak kazanmış üyelerine, telafi edici bir yasal düzenleme yapılmazsa emeklilik dilekçelerini 2024 yılında (kamu işçileri için 14 Ocak 2025 tarihinde) vermeleri çağrısında bulunuyorlar.
Dilekçe tarihine göre ortaya çıkacak emekli aylığındaki düşüşten etkilenmek istemeyen yüz binlerce kişinin aynı anda emekli olması Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) emekli aylığı ödeme yükünü artırırken, emekliye ayrılacak kişilerin bir kısmının çalışmayı tümüyle bırakacak olması prim gelirlerini azaltacak.
Geçen yıl EYT düzenlemesiyle emekli olan 2 milyona yakın kişinin ardından bu yıl da yüz binlerce kişinin aynı anda emekli olması işletmelerin nitelikli işgücünü kaybetmesine sebep olacak. İşletmeler aynı zamanda geçen yılki yüklü kıdem tazminatı ödemelerinin ardından bu yıl da kıdem tazminatı ödeme yükümlülüğü ile karşı karşıya kalacaklar.
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve TOBB başta olmak üzere işveren örgütleri bu konudaki endişelerini konuyla ilgili bakanlara iletti.
ÇALIŞANLAR HABER BEKLİYOR
Kurumsal bazı şirketlerde emekli olma kararını 3-4 ay önceden bildiren çalışanlara, ileride herhangi bir dava açmamaları karşılığında ikale sözleşmesi kapsamında ilave tazminat ödeniyor. Habertürk’e mesaj gönderen bazı çalışanlar, telafi edici bir düzenleme yapılmayacak ise söz konusu tazminat hakkından yararlanmak için emekli olacaklarını işyerine gecikmeden bildirmeleri gerektiğini, bu nedenle nasıl bir düzenleme yapılacağını bir an evvel öğrenmek istediklerini belirttiler.
