‘Doxlama’ nedir? Kurbanı olmamak için nelere dikkat etmeli?
Son zamanlarda bireyler üzerinde toplumsal baskı aracı haline de gelen "doxlama" nedir? İnternet kullanıcıları 'doxlamaya' maruz kalmamak için nelere dikkat etmeli? İşte "doxlama" ile ilgili bilinmesi gerekenler...
Haziran ayında Birleşik Krallık’ta yayınlanan bir araştırmaya göre, çalışmaya katılanların yüzde 19’u, utandırma veya korkutma amacıyla kötü niyetli kişilerin kurbanlarına ait kişisel bilgileri çevrimiçi ortamda paylaştığı bir eylem anlamına gelen (aynı zamanda doxing ya da doxxing olarak da yazılan) ‘doxlama’ olayının kurbanı olduklarını belirtti.
Doxlama, bir kişi ya da kuruluş hakkında özel veya tanımlayıcı bilgileri araştırarak kamuya açık platformlarda yaymak olarak tanımlanıyor. Çevrimiçi ortamda sızdırılmış ve kurbanın kişisel bilgilerinin bulunduğu dosyalar anlamına gelen, İngilizce’deki “documents” kelimesinin kısaltması olan “docs” ifadesinden geliyor.
Siber güvenlik kuruluşu ESET, son zamanlarda bireyler üzerinde toplumsal baskı aracına haline de gelen doxlama’yı mercek altına aldı. Kuruluş, kullanıcıların doxlamaya maruz kalmamaları için nelere dikkat etmeleri gerektiğini paylaştı.
HERKES BİR GÜN KURBAN OLABİLİR
Doxlama ile kötü niyetli kişiler, kurbanlarından para istemek, intikam almak ya da kendi adaletlerini sağlamak için kurbanlarını korkutmak, utandırmak ya da ciddi bir şekilde rahatsız etmek istiyorlar. Doxlamayı tanımadığınız bireyler ve gruplar yapabileceği gibi tanıdıklarınız da yapabilir. Doxlama, siber zorbalık yapmaktan gerçek dünyada kişiyi takip edip taciz etmeye ve hatta kişiye saldırmaktan kişiyi öldürmeye kadar bir dizi sonuca yol açabiliyor.
Doxlamanın bu kadar ciddi bir tehlike olmasının altında herkesin bir gün kurban olması ihtimali yatıyor. Sosyal medyada bizi takip edecek kişileri seçmek ve gizlilik ayarlarımızı düzenlemek bizim elimizde olsa da kötü niyetli kişilerin yaptıkları tüm şeyleri önleyemeyiz.
Bu kişilerin bazıları sırf can sıkıntısından diğerlerinin kişisel bilgilerini sızdırıyor. Ancak son yıllarda doxlama eylemi kendine yeni bir amaç edindi. Kötü niyetli kişilerin kurbanlarının yanlışları ve sosyal zararları olduğuna dair inandığı şeyleri ortaya çıkarmasıyla doxing bireyler üzerinde bir toplumsal baskı aracı haline geldi.
GENÇ KUŞAKLAR RİSK ALTINDA
Doxlama çevrimiçi dünyada gittikçe yaygınlaşıyor. İnsanlar çevrimiçi dünyada ne kadar çok zaman geçirirse güvenliklerinden o kadar fazla ödün veriyorlar. Çevrimiçi bir video oyunundan dolayı yaşanan basit bir anlaşmazlık veya rekabet nedeniyle doxlama yapmak, özellikle işin içinde çocuklar varsa, ortaya çıkaracağı sonuçların ve yaşanacak utanç korkusuyla büyük bir duygusal yük yaratmak için yeterli.
Çoğu etkileşim oyuncuların kullanıcı kimlikleri ve avatarları arasında yaşandığı için Twitch, Steam, Discord ve Roblox gibi platformlar yanlış bir güvenlik algısı oluşturabilir. Ancak doxlama yapmaya kararlı kişilerin daha fazla kişisel bilgiye ulaşması için küçük detaylar yeterlidir. Örneğin, bu kişiler hedef alınan kullanıcı kimliğini Twitter’da aratarak kurbana ait daha fazla bilgiye ve arkadaş listesine ulaşabilir.
Ama bu durum sadece oyunlarla sınırlı değil. Hem okullar hem de aynı şekilde ebeveynler tarafından yerinde gizlilik kuralları uygulanmazsa, video platformlarına ya da sosyal medyaya dayalı sanal okul kaynakları da bir tehlike haline gelebilir.
DOXLAMAYA MARUZ KALMAYI NASIL ÖNLERSİNİZ?
Birinin internette sizin hakkınızda bilgi toplamasını zorlaştırmak için uygulayabileceğiniz bazı yöntemler bulunuyor:
DOXLAMAYA MARUZ KALDIĞINIZDA NE YAPMALISINIZ?
