Doğa ve toprak bizi nasıl iyileştiriyor?
Bugüne kadar sadece bir 'büyükanne' tavsiyesi gibi düşünülen toprakla temasın yararlarının bilimsel kanıtları artık elimizde mevcut. Çıplak ayakla toprağa basmanın kaliteli bir uykudan kalp damar sağlığına, kandaki mineral seviyelerinden bağışıklık sistemine kadar faydası mevcut. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı'ndan Prof. Dr. Derya Uludüz yazdı
Toprakla temas etmek ya da toprak üzerinde çıplak ayakla yürümenin sağlık açısından çeşitli faydaları var. Bugüne kadar sadece bir 'büyükanne' tavsiyesi gibi düşünülen bu eylemin yararlarının bilimsel kanıtları da artık elimizde mevcut. Çıplak ayakla toprağa basmanın kaliteli bir uykudan kalp damar sağlığına, kandaki mineral seviyelerinden bağışıklık sistemine kadar faydası mevcut.
Öncelikle çıplak ayakla toprak üstünde yürüme eyleminin yarattığı etki için tıpkı elektrik sistemlerindeki gibi ‘topraklama’ terimini kullanırsak yanlış olmaz. Çünkü toprakla temas etmek insan vücudundaki elektrik yükünü etkiliyor. Bütün elektrik sistemlerinde olduğu gibi insan bedeni de toprakla temas ettiği zaman vücuttaki elektrik yük dengeleniyor. Bu durum kandaki demir, fosfor, potasyum ve magnezyum gibi mineral seviyelerini dahi etkiliyor.
YAPAY TABANLI AYAKKABILAR YERYÜZÜ İLE BAĞI KESTİ
Çok eski zamanlarda insanoğlu çıplak ayakla yere basıyordu. Sonraları ayakları korumak için çeşitli ayakkabılar icat edildi. 1960’lı yıllara kadar olan yakın geçmişte ise gerçek deri ayakkabılar kullanılıyordu. Bu ayakkabılar insanın toprakla temasını devam ettirdi ve ‘topraklama’ yapılmasını sağladı. Ancak 1960’lardan sonra tüm dünyada farklı materyaller ve yüksek tabanlı ayakkabılar kullanılmaya başladı. Bu da insanoğlunun bu doğal antioksidan etkiden faydalanmasını engelledi.
Peki, topraklama tam olarak vücudumuzda nasıl gerçekleşiyor?Çeşitli nedenlerle vücudumuzda serbest radikaller dediğimiz zararlı maddeler birikiyor. Serbest radikaller ise kanserden damar tıkanıklığına kadar birçok hastalığa neden olabiliyor. İşte bu noktada topraklama devreye girerek serbest radikaller aracılığıyla vücutta bozulan dengeyi düzeltiyor. Ayrıca enflamasyon dediğimiz kronik iltihaplanma da birçok hastalığa zemin hazırlıyor. Araştırmalar bize gösteriyor ki toprakla temas etmek birçok hastalığa zemin hazırlayan enflamasyonu da azaltıyor ve vücutta hücre bazında fayda sağlıyor.
FAYDALARI NELER?
Topraklamanın vücudumuzdaki faydaları neredeyse tepeden tırnağa mevcut.
STRES, UYKU VE KORTİZOL
Akşam uyuyamıyor, sabah da bir türlü uyanamıyorsanız bunun nedenlerinden biri stres ve kortizol hormonu ilişkisi olabilir. Yaşanan her stres vücutta kortizol hormonu salgılanmasına neden olur. Normalde sadece sabahları salgılanan ve uykudan uyanmamızı sağlayan kortizolün görevi enerjik ve zinde olmamız için yardım etmektir. Ancak gün içinde fazlaca salgılandığında kortizol uyku dengemizi bozar. Yani stresiniz 'uykularınızı kaçırır' hale gelir. Bu da zamanla, depresyonu, anksiyeteyi ve sinirliliği getirir. Yapılan çalışmalar, topraklamanın stresli bireylerde kortizol seviyesini azalttığını dolayısıyla da uykuyu ve biyolojik saati düzenlediğini bize gösteriyor.
İLTİHAP VE KRONİK AĞRILARI AZALTIYOR
Bilimsel çalışmalar bize topraklamanın vücuttaki ağrıların hafiflemesine yardımcı olduğunu, iyileşmeyi hızlandırdığını ve iltihap halinde yükselen beyaz kan hücre sayısının azaldığını gösterdi. Kalp hastalığı, kanser, inme, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, osteoporoz ve diyabet, astım ve daha birçok hastalığın kronik iltihap ile ilişkili olduğunu artık kesin olarak biliyoruz. Topraklama ise pozitif yüklü serbest radikalleri nötralize ediyor yani iltihabı azaltıyor. Toprağa basma ile elektronlar vücuda giriyor ve doğal antioksidanlar gibi davranarak sağlıklı dokuyu hasardan koruyorlar.
ENERJİ MEKANİZMASINI DÜZENLİYOR
Mitokondrilerimiz vücudun enerji mekanizmalarıdır. Mitokondrilerimiz ne kadar az strese maruz kalırsa, ne kadar çok beslenir ve korunursa, o kadar az yorgun oluruz. Mitokondrilerin ölmesi ve yıpranması ise doğrudan yaşlanmayla ilişkilidir. Vücutta elektron eksikliği mitokondriye zarar verir. Bu da uzun süreli yorgunluğa neden olur. Topraklama sayesinde, eksik elektronlar hücrelere akar ve mitokondri doyurulur. Bu da, sağlıklı mitokondri işlevini destekler.
KALP SAĞLIĞI
Topraklama kalp ve damar sağlığı için de birtakım olumlu etkiler gösteriyor. Toprağa düzenli olarak basmak damar duvarlarını rahatlatarak genişlemesini sağlıyor ve bu sayede kan akışı iyileşiyor. Bu da başta kalp krizi ve inme gibi damar sağlığı ile yakından ilişkili iki hastalığa karşı korumaya yardımcı oluyor. Topraklama kanda oksitleme yapan serbest radikalleri uzaklaştırırken dokulara daha fazla oksijenlenme sağlıyor. Bu da iltihabın azaltılmasını, kalp ve damar hasarının iyileştirilmesini sağlıyor.
OSTEOPOROZ VE KEMİK SAĞLIĞI
Birçoğumuzun büyükannesi tarlada çalışarak ömrünü geçirdi. Vücutları neredeyse hiç güneş görmeyen ve D vitamininden uzak kalan bu insanların kemikleri ise şimdiki nesilden belki çok daha sağlıklıydı. Toprağa basmak kandaki demir, iyonize kalsiyum, inorganik fosfor, sodyum, potasyum ve magnezyum seviyelerini arttırıyor. Çalışmalar, toprağa basanlarda hem kalsiyum hem de fosforun vücuttan atılımının önemli ölçüde azaldığını gösterdi. Kan ve idrarda kalsiyum ve fosforda gözlenen azalma doğrudan osteoporoz ile ilgilidir. Topraklama ile kemik yoğunluğunu arttıran mineral önemli bir oranda tamamlanabilir.
NELER YAPACAĞIZ?
Tarlada çapa yaparken hareket eden, toprağa basan, güneş gören, doğal, katkısız ve ilaçsız tarım ürünleriyle beslenen bir dünyadan ne yazık ki çok uzaklaştık. Tüm gün oturuyor, betonarme yapılar içerisinde günlerimizi geçiriyoruz. İşte bizi doğadan koparan bu 'modern' hayat sağlığımızı da etkiliyor. Ancak bazı çözümler üretebiliriz.
- Topraklamanın faydasını bu kadar anlattıktan sonra illa ki ilk işimiz her gün toprağa basmak olmalı. Her gün en azından yarım saat, çıplak ayakla toprak, çimen, kum üzerinde yürüyün. Bunların hepsi, vücudunuzun dünyadan enerji alabileceği iletken yüzeylerdir. Ahşap, asfalt ve vinil gibi yüzeyler ise iletken değil ve bir işe yaramıyor.
- Eğer her gün bunu yapmak için imkânınız yoksa iç mekân seçeneklerinden yararlanın. Uyurken, dinlenirken veya çalışırken kullanabileceğiniz topraklama ürünlerinden kullanın. İletken sandalye, yataklar, vücut bantları veya ayak altı topraklama halıları bu seçenekler arasında.
