Teknoloji çağından çok önce Anadolu'da deprem terazileri kullanılıyordu
Yüzyıllarca önce Anadolu'da inşa edilmiş camilerde, "deprem terazisi" denilen ilginç bir düzeneğe rastlanıyor. Silindir şeklindeki bu teraziler, yapının hasar görüp görmediğini anlatıyor.
- 1
Modern zamanlarda deprem ölçmek için birçok teknolojik araçtan yararlanıyoruz. Deprem ölçen sismograflar ilk kez 1800'lü yıllarda kullanılmaya başlandı ancak bu tarihten yüzyıllar önce zaten Anadolu'da ilginç bir deprem ölçme sistemi kullanılıyordu.
- 2
Anadolu'nun farklı camilerinde "deprem terazisi" ismi verilen ilginç bir düzeneğe rastlanıyor. Silindir bir mermer veya beton şeklinde olan bu teraziler, camilerin çeşitli noktalarında yer alıyor.
Deprem terazileri çok basit bir sistemle çalışıyor; eğer silindir kolayca dönüyorsa caminin depremde hasar görmediği ancak silindir dönmüyor veya dönerken zorlanıyorsa yapının hasar gördüğü anlaşılıyor.
- 3
Deprem terazileri hâlâ kullanılıyor ve olduğu camilerde cemaat tarafından bir kontrol mekanizması işlevi görüyor.
1400-1500 yılları arasında inşa edildiği tahmin edilen Hatay Mahremiye Camisi'nde ve 1424 yılında yapılan Bursa Yeşil Cami'de de deprem terazileri yer alıyor.
-
- 4
Tarihimizin ünlü isimlerinden biri olan Mimar Sinan'ın eserlerinde de deprem terazisi görmek mümkün; 1585 yılında inşaatı biten Manisa'daki Muradiye Cami'sinde mihrabın iki yanında deprem terazisi var.
Yani, 1800'lü yıllarda ortaya çıkan sismograftan yüzyıllar önce Anadolu, o zamanki teknolojinin çok ilerisinde olan başarılı bir sisteme imza atmıştı.
