Ailelerin korkulu rüyası: Ateşli havale beyinde hasar bırakır mı?
Genellikle 6 ay-6 yaş arasındaki çocuklarda görülen ateşli havalenin aileleri endişelendirdiğini söyleyen Dr. Şirin Seçkin, "Çocukta kalıcı hasar bırakmaz. Çocuğa ateş düşürücü verilmeli ve ateş düşürülmeye çalışılmalıdır. Ateşi düşürmek tekrar havale geçirme ihtimalini azaltır ama o anda nöbeti durdurmaz, nöbet durdurmak için epilepsi ilacı verilir" dedi
Çocukta ateşli havale, aileleri büyük bir endişeye soksa da Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Şirin Seçkin, "Ateş yükselirken aşırı titreme, sayıklama, tuhaf davranışlar, saldırganlık, halüsinasyon görme çoğunlukla aileleri telaşlandırıyor. Ancak bunlar ateşe bağlı huy ve davranış değişikliklerdir, hiçbiri kalıcı değildir, beyinde de hasar bırakmaz" dedi.
6 AY VE 6 YAŞ ARASI ÇOCUKLARDA GÖRÜLÜYOR
Genelde 6 ay ile 6 yaş arasındaki çocukların ateşi yükselince havale geçirdiklerini belirten Dr. Seçkin, "Kesinlikle ailevidir. Artık gen testiyle bu da tespit edilebiliyor. Çocuklarda yüzde 2-5 oranında rastlanır. En sık havale nedenidir. Ayrıca çocukluk çağında en sık rastlanan acil durumdur. 38 C ve hatta vakaların yüzde 75’i 39 C ve üzeri ateşte havale geçirirler. Ateşe genellikle enfeksiyon eşlik eder ve ateş yükselirken çocuklar havale geçirir. Ateş düşerken veya enfeksiyon başlarken havale pek görülmez. Havale, genellikle bilinç kaybı ve tüm vücutta kasılmalarla seyreder. Daha nadiren lokal kasılma ya da bayılma şeklinde de görülebilir" dedi.
Vakaların yüzde 8'inde ateşli havalenin 15 dakikadan uzun sürdüğünü söyleyen Seçkin, "Lokal nöbet sonrası geçici uyuşukluk ya da hafif felçli gibi hissedilebilir. 15 dakikadan uzun süren inatçı havale türleri de vardır. Bunlar uzun süreli derin uyku ve bilinç kaybına yol açabilirler" diye konuştu.
ATEŞLİ HAVALE NE ZAMAN ARAŞTIRILMALI?
Dr. Seçkin, sözlerine şöyle devam etti: "Vakaların yüzde 25-30’unda ya lokal kasılma olur ya da nöbet 15 dakikadan üzün sürer. Aynı gün içerisinde birden fazla sayıda tekrarlarsa, nöbet 5 dakika gibi kısa sürse bile sonrasındaki derin uyku uzun sürerse araştırılmalıdır. Nöbet sonrası kol yada bacakta kısa süreli hafif felç mutlaka araştırılmalıdır. Ateşli havale 6 aydan önce geçirilmişse, nöbet fokal ise, son 24 saatte defalarca tekrarlanmışsa menenjit ya da genetik ateşli havale yapan sendromlar araştırılmalıdır. Yaşamın ilk yılı inatçı havale sonrası derin uyku hali mutlaka araştırılmalıdır."
"TEKRARLAMA OLASILIĞI YÜZDE 30"
Bir kez geçirilen ateşli havale sonrası aileler ateşten aşırı korkmaya başlıyorlar. Dr. Seçkin, "Tekrarlama olasılığı yüzde 30'dur. Ailede ateşli havale varsa, çocuğun ateşi kısa sürede çok kolay yükseliyorsa, karmaşık bir havale geçirmişse de olasılık artıyor" diye konuştu.
Ateşli havale geçiren çocuğa nasıl müdahale edilmesi gerektiğini de açıklayan Seçkin, "Öncelikle ateş düşürücü verilmeli ve ateş düşürülmeye çalışılmalıdır. Ateşi düşürmek tekrar havale geçirme ihtimalini azaltır ama o anda nöbeti durdurmaz, nöbet durdurmak için de epilepsi ilacı verilir" dedi.
BEYİN MR'I VE EEG NE ZAMAN ÇEKİLMELİ?
Dr. Seçkin, "Havale bitikten sonra çocuğun genel durumu çok iyi değil ise, uyku hali ve bilinç bozukluğu devam ederse MR çekilmelidir. Karmaşık ateşli havalelerde de en kısa sürede EEG çekilmelidir" dedi.
