ABD'de yaşayan Türk doktor Sine Aras Akten, Habertürk'e konuştu
New York'taki başarılı Türk doktorlarından Doktor Sine Aras Akten, anlatısal tıp ve toplum sağlığı ile olan ilişkisini, depreme yönelik diyaliz ve böbrek sağlığındaki gelişmeleri ve doktor-hasta hikayelerini kaleme alan kitap serisinin detaylarını Ciner Medya ABD temsilcisi Ali Çınar'a anlattı.
Ciner Medya ABD temsilcisi Ali Çınar'ın depreme yönelik diyaliz ve böbrek sağlığı konusundaki sorusuna Doktor Sine Aras Akten "Böbrek bilimlerinde kas gücüne ve kasa ait olan bölümleri sıkıştırdığı kişilerde böbreklerinin çalışmamasına, akut böbrek yetmezliğine sebep veriyor. Ancak bakıyorsunuz ki zaten o bölgede halihazır 8 bin kişide böbrek yetmezliği var. Bunun da üzerine maalesef 1600’e yakın hasta bunun da 1200’e yakını diyalize ihtiyaç duyar oldu. İşte bu noktada da diyalizin ne kadar önemli olduğunu gördüğümüz bir süreç yaşıyoruz” diye yanıt verdi.
Son dönemde sıkça adını duyduğumuz anlatısal tıp'a yönelik ise Akten "Bu konuda çok mutluyum. 2015'te ABD'de anlatısal tıp daha sık konuşulur, duyulur hale geldi. Aslına bakarsanız günümüzde her sektörde bir hikaye anlatıcılığı vardır. Fakat tıp alanına geldiğimizde bizim hikayemiz maddi anlamda değil manevi anlamda görülür. O bölüm hep eksik kalırdı. Bizim hastalarla olan ilişkimizin mahremiyeti ve bilginin dışarı çıkmaması gibi özellikle etik kurallarımız olması sebebiyleydi. Ve hep 'Aslında bu hastanın hikayesini anlatsak, diğer hasta için de çok faydalı olacaktı' derdik. İşte buradan başladı. 2015'ten beri bu konuda bir departman oluşturuldu ve bu departman empatiyi artırdı, sağlık çalışanlarının empatisini artırdı, hastaların empatisini artırdı. Belli oranda hastaların da finansal olarak doktor ve kurum etkisini de pozitif olarak artırdığı görülünce departmanlaştı. Son 2-3 yıl içerisinde de master programı gibi özellikle eğitime geçildi. Ben de ilk doktorlarından biri oldu. İlk dönemde Harvard'da sağlık basını nasıl yapılmalı, hikaye nasıl anlatılmalı bunu yapan taraftan nasıl iletilmeli. Burada bir açık vardı. Özellikle anlatılsal tıp bu alanda hem hasta bilgilendirme hem aydınlatma hem de hasta-doktor arasındaki o pürüzlü ilişkiye çok faydalı olacak bir alan olacak" diye konuştu.
Dr. Akten doktor-hasta hikayelerini kaleme alan kitap serisinin detaylarına ilişkin soruya ise "Aslında bir önceki soruya atıf olsun. Doktor hasta ilişkilerinim edebi anlamda anlatılması değişim süreci yaratması adına COVID-19 sürecini atlatan doktorların da iyileşmesi adına kitaplar vardı. Türk doktorun COVID-19 güncesi kitabı ile başladı bu. O ilk örneğidir. Tez konusu oldu hatta. Bu da diğer doktor arkadaşlarımızın sirayet etmesini istediğim bir şeydi. Bu hikayeleri toplamamız gerekiyor çünkü iyileşmemiz gerek. Hem hastanın hem sağlıkçının ikimizin de iyileşebileceği bir sri olsun istemiştik. Şimdi o serinin ikinci kısmı da başlıyor" yanıtını verdi.
