ABD bu ay sonunda 121 ay üst üste büyüyerek rekor kıracak

Çin'in yükselişi ve ardından Donald Trump'ın ABD Başkanı olmasıyla, ABD'nin her büyük gücün başına geldiği gibi bir düşüş veya zayıflama dönemine girdiğini iddia edenler giderek artıyor. Trump yönetiminin Çin'le başlattığı ticaret savaşı ve bu savaşta müttefiklerinden yeterli desteği alamaması bu düşüşün alameti olarakgösteriliyor. Ancak tüm olumsuz yorumlara rağmen bu ay sonunda dünyanın en büyük ekonomisi önemli bir rekora imza atmaya hazırlanıyor.

ÖNCEKİ REKOR 2001'DE SONA ERMİŞTİ

ABD merkezli araştırma kuruluşu Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu'nun (NBER) yayımladığı verilere göre bu ay sonu itibarıyla ABD ekonomisi tam 121 ay üst üste büyümüş olacak. Bu da 1854'ten beri tutulan istatistiklerde en uzun süreli büyüme olarak kayıtlara geçecek. Bundan önceki en uzun süreli büyüme Mart 1991 ile Mart 2001 arasında 120 ay sürmüştü.

121 AYIN 92'SİNDE KOLTUKTA OBAMA OTURUYORDU

Ekonomideki bu tablo gelecek yılki başkanlık seçimleri öncesi ikinci dönem için yarışacak Başkan Trump'ın elini güçlendiriyor. Ancak muhalefetteki Demokrat Parti, Trump'ın önceki başkan Barack Obama dönemindeki doğru politikaların meyvesini topladığını iddia ediyor. Donald Trump 20 Ocak 2017'de başkanlık koltuğuna oturmuştu. Yani 121 ay süren rekor büyümenin 29 ayında yönetimde Trump, 92 ayında ise Obama vardı.

8 TÜRKİYE KADAR BÜYÜDÜ

Söz konusu seri sürerken ABD ekonomisinde ne olduğuna bakıldığında bu büyümenin ne anlama geldiği daha iyi anlaşılıyor. 2009 sonunda 14 trilyon 449 dolarlık büyüklüğe sahip ABD ekonomisi 2018 sonunda 20 trilyon 494 milyar dolara ulaştı. Yani ekonomi 9 yılda 6 trilyon 64 milyar dolar ya da, kümülatif olarak yüzde 42 büyüdü. 2018 sonu itibarıyla Türkiye ekonomisi 766 milyar dolarlık büyüklüğe sahip. Yani ABD son 9 yılda ekonomisini yaklaşık 8 Türkiye kadar büyüttü.

50 YILIN EN DÜŞÜK İŞSİZLİĞİ

Ancak Trump'ın ara ara Twitter üzerinden gururla bahsettiği tek veri büyüme verisi değil. Mayıs ayında ABD'de işsizlik oranı son 50 yılın en düşük seviyesi olan yüzde 3.6'ya geriledi. Haziranda oran yüzde 3.7'ye yükselse de, işsizlik hala tarihiolarak düşük seviyelerde seyrediyor. Düşük işsizliği sonucu olarak da maaşlar yükseliyor.

BURADA OLSA MAAŞLAR YÜZDE 31 ARTARDI

Resmi verilere göre son 1 yılda maaşlarda yüzde 3.2 yükseliş oldu. Bu artış ilk bakışta düşük gelebilir ancak ABD'de haziran itibarıyla yıllık enflasyonun yüzde 1.6 olduğunu göz önünde bulundurmak gerekiyor. Yani çalışanların kazancı son 1 yılda enflasyonun iki katı artmış durumda. Haziran itibarıyla TÜİK, Türkiye'de yıllık enflasyonun yüzde 15.7 olduğunu açıkladı. ABD'deki maaş artışı Türkiye'de yaşansaydı çalışanlar gelirlerinin son 1 yılda ortalama yüzde 31.4 arttığını görürdü. ABD'de bir olumlu sayılabilecek gösterge de borsaların performansı. Hisse senedi piyasalarında 2019 genelinde ortalama yüzde 21'lik artış yaşandı. S&P 500 ve Dow Jones'ta her ay yeni bir rekor kırılır oldu. Bu esnada Başkan Trump da borsa ne zaman rekor kırsa bunu gururla Twitter takipçilerine duyurarak yükselişte pay sahibi olduğunu söylemeyi ihmal etmiyor.

YATIRIMLARDA YAVAŞLAMA YAŞANIYOR

Bu olumlu verilere rağmen son zamanlarda ekonomistler 'her güzel şeyin bir sonu olduğunu' sık sık hatırlatmaya başladı.Son günlerde bu 'tat kaçıranların' başını ABD Merkez Bankası Fed'in Başkanı Jerome Powell çekiyor. Powell son konuşmasında "ABD ekonomisi görünümü üzerinde ticaret belirsizlikleri ve küresel ekonomideki yavaşlama baskı yaratmaya devam ediyor" dedi ve bir faiz indirimine işaret etti. Powell bunun yanında yatırımlardaki yavaşlamaya dikkat çekti.UBS Küresel Servet Yönetimi Yatırım Sorumlusu Mark Haefele de küresel büyümenin yavaşladığını belirterek "Ticaret alanında yaşanan çeşitli sorunlar ve uygulamaya konan ek vergiler belirsizliğiartırdı. Bu belirsizlik şirketlerin yatırım kararı almasını zorlaştırıyor" değerlendirmesinde bulundu.

Özetle, ABD ekonomisi rekor üstüne rekor kırarken özellikle ticaret savaşı eksenliendişeler bu büyümenin yakın zamanda son bulabileceğine işaret ediyor. 121 aylık büyüme rekorunun kaç aya kadar çıkacağını önümüzdeki aylarda göreceğiz.