04.17’de takılan saat ve bir yıldır dinmeyen acı
6 Şubat'ta Kahramanmaraş merkezli ikiz depremlerin vurduğu Adıyaman'da bir yılda ne yapıldı, kalıcı konutlar ne aşamada, dayanıklı yapılar konusunda ders çıkarıldı mı, vatandaşlar ne durumda? Bülent Aydemir yazdı...
6 Şubat depreminin yıldönümünde Adıyaman ve Kahramanmaraş’taydık. Depremin üzerinde bir yıl geçmesine rağmen vatandaşın bölge halkının yüzündeki, yüreğindeki acı çok net hissediliyor.
11 ilimizi etkileyen depremlerin ilki Kahramanmaraş Pazarcık’ta saat 04.17’de 7.7 büyüklüğünde, 04.36’da Gaziantep Islahiye’de 6.5 büyüklüğünde, saat 13.24’te ise Kahramanmaraş Elbistan’da 7.6 büyüklüğünde gerçekleşti. Aslında ardı ardına 3 büyük depremden söz ediyoruz.
Kalbimizden geçirdiğimiz ve dilimizden dökülen, “Allah bir daha yaşatmasın” temennisiyle unutmak istiyoruz bu büyük felaketi ancak bir yılda ne yapıldı, kalıcı konutlar ne aşamada, dayanıklı yapılar konusunda ders çıkarılmış mı, bölgede yaşayan halkımız ne durumda? diye merak edip bölge turuna çıkıyoruz.
ENKAZ BÜYÜK ORANDA KALDIRILMIŞ
KONUTLAR YETERSİZ
Adıyaman’ın kırsal bölgelerinde daha fazla yıkım olduğunu görüyoruz. İl genelinde genel yapı stokunun yüzde 28’i hazar görmüş. Besni’deki TOKİ inşaatlarını da gezdim. Oldukça hızlı ilerliyor. Bir yıl içinde konutları hak sahiplerine teslim etmeyi planlıyorlar. Hem TOKİ, hem de Emlak Konut çalışıyor. Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı inşaatlar da var. Perşembe günü Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın katıldığı törenle kuraları çekilen 2 bin 158 konut ile 640 köy evi hak sahiplerine dağıtıldı. Adıyaman genelinde kırsal dahil 44 bin 352 konut inşa edilmesi planlanıyor ancak ilin konut ihtiyacının en az 90 bin olduğu belirtiliyor. Yani inşa edilecek konutlar Adıyaman’ın ihtiyacını karşılamıyor.
PSİKOLOJİK DESTEK
Yaralar sarılmaya çalışılıyor ancak depremden etkilenen vatandaşlarımız için psiko-sosyal destek ihtiyacının çok fazla olduğunu bizzat yerinde gördüm. Adıyaman Kent Meydanı’nda depremin simgesi olan saat, 04.17’de takılı kalmış şekilde duruyor.
Meydandan geçerek Adıyaman Belediye Mezarlığı’na ilerlediğimizde, vatandaşın kayıplarını anmak ve dua etmek üzere akın akın mezarlığa geldiğini gördük. Mezarlığın her köşesinde ayrı bir acı ve hüzün vardı.
Acılar çok taze ancak Adıyaman’da kimsenin yüzü gülmüyordu. Tebessüm eden insan dahi görmediğimi belirtmeliyim.
Kabristandaki görüntüler, gerçekten yürek yakıyor, yaşadığımız afetin büyüklüğünü ve yaşanan travmayı ortaya koyuyordu.
Yok olmuş aileler, bütün yakınlarını kaybetmiş insanlar, sevdiklerinin başında dua ediyor ve gözyaşı döküyordu. Kabirlere karanfiller bırakılıyor; hayır için dağıtılan çikolata, lokum ancak çocukları sevindiriyordu.
İNŞAATLARDA HUMMALI ÇALIŞMA
Deprem bölgesinin tamamında 46 bin konut hak sahiplerine teslim edildi ancak bundan daha fazlasına ihtiyaç var. Adıyaman’dan sonraki durağımız Besni ilçesi, Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi ve Kahramanmaraş kent merkezindeki inşaatlar oldu. TOKİ’nin inşaatlarında hummalı bir çalışma var. Zemin etüdü yapılmış inşaatlar genellikle güçlü kayalık zeminlere radye temel-tünel kalıp teknolojisi kullanılarak inşa ediliyor. Gevşek zemine inşaat yapılması gerekiyorsa fore kazık kullanılıyor. Kahramanmaraş merkezindeki Azerbaycan mahallesinde fore kazık kullanılıyor.
Öncelikle depremden etkilenmiş olan vatandaşımızı kalıcı konutlarına kavuşturmak, ardından da depremin diğer etkilerini ve psikolojik yıkımlarını gidermek gerekiyor. Bunun için ülke çapında seferberlik başlatılması şart. Çünkü depremin artçı etkileri yıllar sürüyor.
