Yağmur yağdıktan sonra toprak kokusu değil bakteri kokusu alıyoruz! İşte o çok sevilen kokunun gerçek sebebi
Dünyada ortak olarak sevilen kokulardan bir tanesi de 'yağmur sonrası toprak kokusu'dur. Ancak bu koku, sanıldığı gibi direkt topraktan değil, toprakta yaşayan bir bakteri türünden gelir.
- 1
Yağmur yağdıktan sonra ortaya çıkan muhteşem koku, birçok insan tarafından sevilir. Bu taze kokunun toprak ve yağmurdan geldiğini düşünürüz. Bu biraz doğru ama işin içinde biraz kimya da var.
Öncelikle, yağmur sonrası yayılan bu taze kokuya petrichor denir. Bu isimi ilk kez 1960'larda iki Avustralyalı araştırmacı tarafından verildi.
- 2
Petrichor; streptomyces isimli toprak bakterisinin, geosmin adı verilen kimyasal bir koku üretmesiyle oluşur. Geosmin havaya yayılır ve 'yağmur sonrası toprak kokusu' dediğimiz kokuyu alırız.
Koku, özellikle kurak geçen dönemlerden sonra daha yoğun hissedilir. Yağmurla buluşan bakteri, uzun bir kuraklık dönemi sonrası daha güçlü kimyasallar salgılar.
- 3
Streptomyces bakterileri, sadece güzel koku yaymakla görevli değildir. Ayrıca eklem bacaklıların da dikkatini çeker.
Güçlü kokuya doğru çekilen eklem bacaklılar, bu bakterileri tüketir ve bu sayede bakteriler, üremek ve çoğalmak için bir fırsat bulur. Tıpkı mantarların, rüzgârları kullanarak spor yoluyla üremesi gibi.
-
- 4
Birçok insanın hayran olduğu hatta markaların parfümlerinde kullanmak istediği bu kokunun temel sebebi; 'streptomyces yaşam döngüsü'nden kaynaklanır.
Kaynak: BBC, Science Alert
