ABD'nin yanıtını bilmediği soru: Ukrayna'ya gönderilen silahlar nerede?
ABD'nin Ukrayna'ya sınırdan gönderdiği tanksavar, uçaksavar ve diğer silah tedarikini izlemenin birkaç yolu olsa da nereye gittiğinin tam olarak bilinmediği ifade edildi.
CNN'in haberine göre kısa vadede ABD, yüz milyonlarca dolarlık ekipmanın transferinin, Ukraynalıların Moskova'nın işgalini püskürtme için hayati önem taşıdığını düşünüyor. Üst düzey bir savunma yetkilisi Salı günü yaptığı açıklamada, bu tedarikin 'bir çatışmadaki ülkeye yapılan son zamanlardaki en büyük tedarik" olduğunu söyledi. Ancak hem mevcut ABD yetkilileri hem de savunma analistleri, uzun vadede bu silahların bir kısmının ABD'nin silahlandırmayı düşünmediği diğer milislerin eline geçmesi riski olduğunu söylüyor.
Bir savunma yetkilisi, Ukrayna'ya milyarlarca dolarlık silah ve teçhizat gönderme kararını verirken, Biden yönetiminin bazı sevkiyatların beklenmedik yerlere gitme riskini hesaba kattığını söyledi. Ancak yetkili, şu anda yönetimin silahlandırmadaki başarısızlığı düşündüğünü ve bunu daha büyük bir risk olarak gördüğünü söyledi.
ABD ordusu sahada olmadığı için ABD ve NATO, Ukrayna hükümeti tarafından sağlanan bilgilere büyük ölçüde güveniyor. Yetkililer, Ukrayna'nın daha fazla yardım, daha fazla silah ve daha fazla diplomatik yardım için belirli bilgileri verebileceğini de kabul ediyor.
Batı istihbaratına aşina bir başka kaynak, "Bu bir savaş. Yaptıkları ve alenen söyledikleri her şey savaşı kazanmalarına yardımcı olmak için tasarlandı. Her kamuoyu açıklaması bir bilgi operasyonu, her röportaj, her Zelenskİy yayını bir bilgi operasyonu. Ama bu, bu şekilde yapmalarının yanlış olduğu anlamına gelmez" diyerek durumu açıklıyor.
CNN'in haberine göre ABD'li ve batılı yetkililer aylardır Rus kuvvetlerinin durumu hakkında ne bildiği hakkında ayrıntılı açıklamalar yaptılar. Kaç kayıp verdikleri, kalan savaş güçleri, silah stokları, ne tür mühimmat kullandıkları ve nerede olduklarını sürekli olarak paylaştılar. Ancak Ukrayna kuvvetleri söz konusu olduğunda, yetkililer ABD dahil Batı ülkelerinde bazı bilgi boşlukları olduğunu kabul ediyor.
ABD ve batı istihbaratına aşina iki kaynağa göre, Ukrayna'daki kayıplara ilişkin Batılı tahminler de sisli. Bir kaynak, "Yerde kimse yokken izini sürmek zor" dedi.
Biden yönetimi ve NATO, Ukraynalıların ihtiyacını olduklarını söyledikleri sistemleri gönderiyor. Bunlar arasında Javelin ve Stinger füzeleri ve Slovakya'nın gönderdiği S-300 hava savunma sistemi de yer alıyor. Ancak bu silahların nasıl dağıtılacağı konusunda ülkelerin Ukrayna'ya güvenmesi gerekiyor.
Bir savunma yetkilisi gazetecilere verdiği demeçte, "Size bu silahların Ukrayna'da olduğunu veya Ukrayna'da kullanılıp kullanılmadığını tam olarak söyleyemem" diyerek bunların takibinin zor olduğunu ifade etti.
Benzer risk Afganistan'da da yaşanmış ve gerçekleşmişti. On yıllar boyunca ABD, önce Sovyet ordusuna karşı savaşlarında silahlandırmak için, ardından Afgan güçlerini Taliban'a karşı savaşlarında silahlandırmak için Afganistan'a silah gönderdi. Ve sonunda kaçınılmaz olarak, ABD'nin şu anda Ukrayna'ya sağladığının aynısı olan Stinger füzeleri gibi silahlar karaborsaya çıktı.
ABD, Afganistan'daki Sovyet savaşından sonra Stinger'ları kurtarmak için çabaladı. Hepsini bulmada başarılı olmadı ve 2001'de Afganistan'a girdiğinde, bazı yetkililer bunların Taliban tarafından ABD'ye karşı kullanılabileceğinden korktu. ABD'nin Afgan güçlerine yardım etmek için geride bıraktıklarının çoğu da, Afgan hükümeti ve ordusunun çöküşünden sonra Taliban cephaneliğinin bir parçası oldu.
Sorun Afganistan'a özgü değil. Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne satılan silahlar da bir noktada El Kaide ve İran'ın eline geçti. Savunma yetkilisi, benzer bir senaryonun Ukrayna'da da yaşanması riskinin bulunduğunu kabul etti. Ancak yetkili, Ukrayna kuvvetlerinin daha fazla silah ve mühimmat ihtiyaçları göz önüne alındığında, uzun vadede silahların karaborsaya veya yanlış ellere geçmesi riskinin kabul edilebilir görüldüğünü söylüyor.