Türk Böbrek Vakfı: Obeziteyle mücadele konusunda en başarılı iller Tunceli ve Ardahan
Türk Böbrek Vakfı'nın, 'Sağlıklı Beslenme Eğitimleri', kronik böbrek hastalıklarına yol açan önemli nedenlerden biri olan obeziteyi de hedef alıyor. Vakfın geçtiğimiz ay açıklanan eğitim çalışmaları gözlem raporuna göre eğitim verilen iller arasında obezitenin neredeyse hiç görülmediği iller Tunceli ve Ardahan. Sınıfta kalan il ise Adana. Habertürk Sağlık Yazarı Ceyda Erenoğlu'nun haberi.
Toplumun yüzde 17'sinde görülen kronik böbrek hastalıklarına kadınlarda daha sık rastlanıyor. "Kimler risk altında" sorusunun tek bir yanıtı bulunmuyor. Diyabet ve tansiyon hastaları, obezitesi olan bireyler, genetik risk taşıyanlar, sigara içenler, sağlıksız beslenme alışkanlığı olanlar ile aşırı tuz tüketip az su içenler riskli grupta görülüyor. Hastalığın tedavi edilmemesi halinde böbrek fonksiyonlarında kayıplar meydana gelebiliyor. Böbrek, asıl görevi olan süzme işlemini tam olarak yerine getiremez ve hastaya son dönem kronik böbrek yetmezliği tanısı konursa o kişinin hayatta kalabilmesi için diyaliz tedavisi görmesi veya böbrek nakli olması gerekiyor.
SAĞLIKLI BESLENME EĞİTİMLERİ
Türk Böbrek Vakfı Başkan Timur Erk, belirti vermeyerek sinsice ilerlediği için kişilerin ancak ilerleyen evrelerde farkında varabildikleri kronik böbrek hastalıklarına ilişkin toplumsal bilinci artırmak amacıyla 2011 yılında "Sağlıklı Beslenme Eğitimleri" projesini hayata geçirdiklerini söylüyor.
Hedefin, kişilere bireysel gayretleri ile basit ama etkili davranış değişimleri kazandırmak için beslenmeyi merkeze alan eğitimler vermek olduğunu söyleyen Erk, "Projenin ortaya çıkış nedenlerinin en önemlilerinden biri de çocukluk çağı obezitesinin yıllık yüzde 8 oranında artış göstermesiydi. Eğitimlerde; kişilere egzersizin önemi, ilaç kullanımında bilinçlenme, düzenli doktor kontrolü gibi konuların yanında, kronik böbrek hastalığı ve genel sağlık konularında da bilgiler veriliyor. Eğitim kadromuz, Türk Böbrek Vakfı koordinatörleri, diyetisyenler ve eğitim görevlilerinden oluşuyor" diyor.
1.5 MİLYON KİŞİYE ULAŞILDI
Başlangıçta proje bir kadın eğitimi projesi olarak tasarlansa da pilot çalışmalarda her yaştan insanın böbrek sağlığı konusundaki bilgi eksiklikleri fark ediliyor ve öncelik öğrencilere veriliyor. Timur Erk, "Şu anda 5-6 yaşındaki çocuklardan ileri yaşlardaki yetişkinlere kadar her gruba eğitim veriyoruz. Özellikle doğru yaşam alışkanlıkları kazanmaları konusunda ilk ve ortaokul öğrencilerine erişimi çok önemsiyoruz. 2011 Mayıs ayında Malkara'da 400 kişiye verilen eğitimle çıktığımız yolda bugün 36 ilde toplam 1.5 milyon kişiye ulaşmış durumdayız" diyor.
ÇOCUKLARIN KAHVALTI ALIŞKANLIKLARI HATALARLA DOLU
Timur Erk, "Bu süreçte çocuklar arasında kahvaltı alışkanlığının olmadığını görmek veya kahvaltı tercihlerindeki hataların dikkat çekici boyutunu tespit etmenin şaşırtıcı olduğuna dikkat çekerek verdikleri eğitimlere özellikle annelerin büyük ilgi gösterdiklerini söylüyor. Öğretmen ve velilerden beğeni dolu geri bildirimler aldıklarını belirten Erk devam ediyor; "Çocuklar eğitimlerin ardından yeni edindikleri bilgileri uygulamaya geçiriyor. Yetişkinler ise 'tersine eğitim' ile olumsuz alışkanlıklarını değiştirmeye ikna oluyorlar."
EN BAŞARILI İLLER TUNCELİ VE ARDAHAN
Erk, "Verilen eğitimler sonrası davranış ve beslenme değişikliği gözlenen bölgeler hangileriydi" sorusunu; "Vakfımızın geçtiğimiz ay açıklanan eğitim çalışmaları gözlem raporuna göre, beslenmeye önem verildiği için obezitenin neredeyse hiç görülmediği iller Tunceli ve Ardahan oldu. Bu illerde halkın sağlıklı beslenme konusundaki bilgi düzeyinin oldukça yüksek olup doğal beslenmeye özen gösterildiğini gördük. Olumsuz anlamda verilecek örnek ise Adana. Adana sağlıksız beslenme kültürüne sahip bir ilimiz. Bunun dışında olumsuzluk anlamında Güney Doğu illerindeki obezite artışının ileri boyutta olduğunu vurgulamam gerek. Aşırı yağlı yemek kültürü, yemek yapılırken kullanılan hayvansal yağ oranının yüksekliği, bazı bölgelerde sebze tüketme alışkanlığının olmaması ve tüketilen yüksek miktardaki basit karbonhidrat obezite artışına yol açan nedenler arasında bulunuyor" diye yanıtladı.
