Transistör nedir, ne işe yarar ve çeşitleri neler? Transistör çeşitleri ve ölçümü
Beyninizde nöron adı verilen yaklaşık 100 milyar hücre, bir şeyleri düşünmenize ve hatırlamanıza izin veren küçük anahtarlar içerir. Bilgisayarlar da milyarlarca minyatür "beyin hücresi"nden oluşur. Bunlara transistör denir. Bu bağlamda transistörler; John Bardeen, Walter Brattain ve William Shockley'nin onları yarım yüzyıldan daha uzun bir süre önce icat etmesinden bu yana elektronikte devrim yaratmıştır. Peki detaylıca bakacak olursak transistör nedir ve transistör ne işe yarar?
Transistör Nedir?
Bir transistör, anahtar ve/veya yükseltici olarak hareket ederek bir devredeki akım veya gerilim akışını düzenleyen bir cihazdır. Bu anlamda düşük dirençli devreden yüksek dirençli devreye zayıf bir sinyal aktaran yarı iletkendir. Başka bir deyişle, voltaj veya akım gibi elektrik sinyallerini düzenleyen bir amplifikatör veya anahtar olarak kullanılan bir alettir.
Tipik bir transistör, harici bir devreye bağlantı kurmaya ve akım taşımaya yardımcı olan üç yarı iletken malzemeden oluşur. Bu nedenle transistörün üç parçası olduğu söylenebilir ve bunlar aşağıdaki gibidir.
Baz, emetör (akım akışının girdiği yer) ile kollektör (akım akışının çıktığı yer) arasında aracılık edendir ve bunu daha küçük bir elektrik akımı ile aktive ederek yapar.
Transistör Ne İşe Yarar?
Saatler, lambalar, tomografi, cep telefonları, radyolar, televizyonlar gibi çok sayıda cihazda kullanılır. Her şeyden önce entegre devrelerin (çipler veya mikroçipler) bir bileşeni olarak karşımıza çıkar. Transistörler mükemmel elektronik anahtarlardır. Akımları saniyede milyarlarca kez açıp kapatabilirler. Dijital bilgisayarlar, saniyede milyarlarca işlemle çalışan verileri depolamak ve aktarmak için temel mekanizma olarak transistör ölçümünü kullanır. Doğru yapılandırılırsa transistörler amplifikatör görevi görebilir. Bu, ses, radyo, televizyon ve diğer sinyallerin gücünü artırmak için kullanılır.
Transistörler bir akım akışı üzerinde çalışır, amplifikatörler olarak (zayıf bir sinyal alıp güçlü bir sinyal üretir) veya bunun anahtarları olarak (bir sinyal alır ve onu keser) çalışır. Bu, bir transistörün belirli bir anda üç konumdan hangisini işgal ettiğine ve hangilerinin olduğuna bağlı olarak gerçekleşir. Dolayısıyla üç adet çalışma bölgesi bulunmaktadır.
Bu anlamda transistör çalışma prensibi, bir boru için bir musluk gibi şeklindedir: Tamamen açıksa tüm suyun akışını sağlar, kapalıysa hiçbir şeyin geçmesine izin vermez ve ara konumlarında az çok su vasıtasıyla sağlar.
Transistör Çeşitleri
Üretimlerine ve yeteneklerine bağlı olarak farklı transistör çeşitleri vardır.
Bugün transistörlerin yapımında germanyum (Ge), silikon (Si), galyum arsenit (GaAs) veya silikon ve germanyum veya silikon ve alüminyum alaşımları kullanılmaktadır. Kullanılan malzemeye bağlı olarak cihaz belirli bir miktarda elektriksel strese ve maksimum dirençli ısıtma sıcaklığına dayanabilecektir.
