Maaş zammı senaryoları
Türkiye İstatistik Kurumu'nun dört aylık enflasyon verileri, Piyasa Katılımcıları Anketi ve Merkez Bankası'nın enflasyon raporu sonucu memur maaşları ile emekli aylıklarına temmuz ayında yapılacak zam oranları netleşmeye başladı. Peki temmuz ayında ve ocak ayında maaş zamları ne olur? Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, herkesin merak ettiği sorulara cevap aradı
Temmuz ayında memur maaşlarına ve emekli aylıklarına yapılacak zam oranını belirleyecek olan enflasyon verileri büyük ölçüde netleşmeye başladı. Merkez Bankası ile Piyasa Katılımcıları Anketi’ndeki 6 aylık enflasyon tahmini birbirine yaklaştı.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan tarafından açıklanan Enflasyon Raporu’nda 2024 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 36’dan yüzde 38’e revize edildi. Karahan, yıllık enflasyonun mayıs ayında yüzde 75 veya yüzde 76 ile zirveyi göreceğini ve bu aydan itibaren düşmeye başlayacağını söyledi.
Yıllık enflasyonun haziran ayında yüzde 72’ye gerilemesi halinde bu yılın ocak – haziran döneminde 6 aylık enflasyon yüzde 25,03 olacak. Merkez Bankası’nın 2024 yılsonu için öngördüğü yüzde 38 enflasyon tahmini gerçekleşirse temmuz – aralık dönemindeki ikinci 6 aylık enflasyon ise yüzde 10,38 olacak.
Merkez Bankası’nın her ay 54’ü finansal sektör, 18’i reel sektörden oluşan 72 katılımcıya gönderdiği Piyasa Katılımcıları Anketi’nde aylık enflasyon mayısta yüzde 3,00, haziranda yüzde 2,54 olarak tahmin edildi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, yılın ilk dört aylık döneminde enflasyon yüzde 18,72 olarak gerçekleşti. Anketteki tahmin gerçekleşirse ocak – haziran dönemindeki 6 aylık enflasyon yüzde 25,39 olacak. Merkez Bankası ile piyasa katılımcılarının ilk 6 aylık enflasyon tahminleri birbirine oldukça yaklaşmış oldu.
Ankette öngörüldüğü gibi 2024 sonu enflasyonu yüzde 44,16 çıkarsa temmuz – aralık dönemindeki ikinci 6 aylık enflasyon yüzde 14,97 olacak.
TEMMUZDA SSK VE BAĞ-KUR MAAŞ ZAMMI NE OLUR?
SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıkları doğrudan enflasyon oranında artırılıyor. Dört aylık enflasyona göre SSK ve BAĞ-KUR’lular için temmuz ayında yüzde 18,72 zam şu an itibarıyla kesinleşti.
İlk 6 aylık enflasyon Merkez Bankası’nın tahmini doğrultusunda çıkarsa SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına temmuzda yüzde 25 oranında zam yapılacak.
İlk 6 aylık enflasyon piyasa katılımcılarının beklentisi doğrultusunda gerçekleşirse bu durumda yüzde 25,4 oranında zam yapılacak.
Mayıs ve haziran aylarında enflasyonda sürpriz bir düşüş olmazsa, mevcut tahminlere göre SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına temmuz ayında yüzde 25 dolayında zam yapılacağını söylemek mümkün. Bunun aslında bir enflasyon farkı olduğunun da altını çizmek gerekir.
TEMMUZDA MEMUR MAAŞ ZAMMI NE OLUR?
Memur maaşlarına ocak ayında yüzde 15 oranında toplu sözleşme zammı yapıldı. Toplu sözleşme zammını aşan ilk 6 aylık enflasyon farkına ilave olarak yılın ikinci yarısı için yüzde 10 oranında toplu sözleşme zammı yapılacak. Emekli memur aylıkları da aynı oranda artırılacak.
Buna göre, 6 aylık enflasyon Merkez Bankası’nın tahminine uygun gerçekleşirse temmuz ayında memur maaşlarına ve emekli memur aylıklarına yüzde 19,59 oranında; piyasa katılımcılarının beklentileri doğrultusunda gerçekleşirse yüzde 19,94 oranında zam yapılacak. Mevcut tahminlere göre memur maaşları ve emekli memur aylıklarında temmuz zammı yüzde 19,5-20,0 aralığında olacak.
Memur ve emekli memurların maaş zammı ile SSK ve BAĞ-KUR’luların maaş zammı arasında en az 5 puan fark olacak.
OCAK AYI ZAMMI NE KADAR OLUR?
Bu tahminlere dayanarak 2025 yılı ocak ayında maaşlara yapılacak zam da şekillenmeye başladı. Ocak ayında SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına Merkez Bankası’nın enflasyon tahminine göre yüzde 10,38, Piyasa Katılımcı Anketi’ne göre ise yüzde 14,97 oranında artış yapılacak.
Memur maaşlarına 2025 yılında ilk yarıda yüzde 6, ikinci yarıda 5 oranında toplu sözleşme zammı yapılacak. Buna göre, ocak ayında memur maaşlarına ve emekli memur aylıklarına Merkez Bankası’nın enflasyon tahminine göre yüzde 6,37, Piyasa Katılımcı Anketi tahminlerine göre ise yüzde 10,79 oranında artış söz konusu olacak.
Bu hesaplamalar, mevcut tahminlere göre yapıldı. Kesin zam oranları haziran ve aralık ayında açıklanacak enflasyon verilerine göre belli olacak.
YENİ KANUN ÇIKMAZSA ZAM KÖK AYLIKLARA UYGULANACAK
Halen en düşük emekli aylığı 10 bin lira olarak uygulanıyor. Yeni bir kanun çıkmadığı takdirde temmuz ayında kök aylıklara 6 aylık enflasyon oranında zam yapılacak. Bu durumda kök aylığı düşük olduğu için halen 10 bin lira aylık almakta olanlar temmuz ayından sonra da 10 bin lira almaya devam edecek.
ASGARİ ÜCRET NE OLACAK?
2024 yılında asgari ücret yüzde 49,11 oranında artırılarak brüt 20.002,50 TL, net 17.002,12 TL olarak belirlendi. Asgari ücretin bir yıl boyunca sabit kalması öngörüldü.
Ara zam yapılmadığı takdirde asgari ücretin alım gücü temmuz ayında yüzde 19,9 oranında azalmış olacak. Asgari ücretle çalışanlar enflasyon farkının telafisi için yıl sonunu bekleyecekler.
