AYM'nin Gergerlioğlu kararında 'Anayasa'nın 14'üncü madde' ayrıntısı
Anayasa Mahkemesi HDP'li Ömer Faruk Gergerlioğlu kararında; vekilliği düşürülen diğer isimleri de yakından ilgilendiren kritik bir tespite ver verdi. Bu tespit; milletvekili dokunulmazlığının istisnaları için atıf yapılan Anayasa 14. maddeye ilişkin oldu. Peki üç üyenin katılmadığı o kritik tespit ne ve hangi sonuçlara neden olacak?
ABONE OL
Türk hukukunda yasama dokunulmazlığının temel çerçevesi Anayasa'nın 83. Maddesinde düzenleniyor. Buna göre, milletvekilleri TBMM'nin kararı olmadıkça gözaltına alınamıyor, sorguya çekilemiyor, tutuklanamıyor ve yargılanamıyor.
Bununla birlikte Anayasa'da yasama dokunulmazlığı mutlak olarak düzenlenmiyor. Yine 83. madde yasama dokunulmazlığına bazı istisna ve sınırlamalar getiriyor. Buna göre, "seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak kaydıyla Anayasanın 14. maddesindeki durumlar" dokunulmazlık kapsamı dışında tutuluyor.
Ancak 83. Maddede atıf yapılan Anayasa’nın 14. Maddesinde somut bir suç belirtilmiyor. Bunun yerine; “Anayasa’da yer alan hak ve hürriyetlerden hiçbirinin, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve lâik Cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamayacağı” belirtiliyor. Yine madde, “Anayasa hükümlerinden hiçbirinin, devlete veya kişilere, Anayasayla tanınan temel hak ve hürriyetlerin yok edilmesini veya Anayasada belirtilenden daha geniş şekilde sınırlandırılmasını amaçlayan bir faaliyette bulunmayı mümkün kılacak şekilde yorumlanamayacağı” vurgulanıyor. Bu hükümlere aykırı faaliyette bulunanlar hakkında uygulanacak müeyyidelerin ise kanunla düzenleneceği hüküm altına alınıyor.