Prostat kanseri 70 yaş üstü erkeklerde en çok görülen kanser

Prostat, Latince’de ‘koruyucu’ anlamına gelen, sadece erkeklerde bulunan ve hormon salgılayan bir organ. Normal ağırlığı 15-20 gram arasında olan bu organ, mesanenin altına yerleşiyor ve rektal muayeneyle ulaşılabiliyor. Prostat hastalıkları genel olarak prostatın iyi huylu büyümesi anlamına gelen benign prostat hiperplazisi, prostat kanseri ve prostat enfeksiyonlarından oluşuyor. Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Kliniği Eğitim ve Idari Sorumlusu Doç. Dr. Volkan Tuğcu, “Halk arasında daha çok prostat dokusunun idrar kanallarına doğru büyüyerek bası oluşturması sonucu oluşan işeme şikâyetleri için kullanılıyor” diyor.

YAŞLILARIN HASTALIĞI

Prostat enfeksiyonları her yaş grubunda görülmekle birlikte prostat kanseri ve prostat büyümesinin daha çok yaşlıların hastalığı olduğu belirtiliyor. 40-50 yaş aralığında yüzde 20, 50-60 yaş aralığında yüzde 50 ve 80 yaş üzerinde yüzde 90 oranında prostat büyümesi saptanıyor. Prostat kanseri görülme sıklığıysa yaşla birlikte belirgin bir artış gösteriyor. Avrupa’da 70 yaş üzerindeki erkeklerde en sık görülen kanser türünün prostat kanseri olduğu belirtiliyor.

DÜZENLI SAĞLIK TARAMASI ŞART

Ileri evreye kadar sessiz seyretmesi nedeniyle düzenli sağlık taramaları yaptıramayan, sosyoekonomik düzeyi düşük ve kırsal kesimde yaşayan kişilerde prostat kanseri daha ileri evrede ve şikâyet oluşturduğunda saptanıyor. Bu durum, hastalığa bağlı sağ kalımlarda azalmaya neden oluyor.

BABASINDA HASTALIK OLANLARIN RİSKİ YÜZDE 15

Prostat kanseri ailesel yatkınlık gösteren bir kanser olduğu için, babasında prostat kanseri olan bir bireyde prostat kanseri gelişme riskinin yüzde 15 olduğu belirtiliyor. Bu oran hem babasında hem de kardeşinde prostat kanseri olan bireyde yüzde 30’lara kadar çıkıyor.

SIK GÖRÜLEN BELİRTİLER

■ Basıya bağlı olan sık idrara çıkma

■ İdrar akımında zayıflık

■ Gece idrara çıkma

■ İdrar kaçırma gibi alt üriner sistem şikâyetleri.

■ Sağlık hizmetlerine ulaşamayan yaşlı ve düşkün hasta grubunda yaygın sırt ve kalça ağrıları

AZ GÖRÜLEN BELİRTİLER

Prostat kanseri nadiren;

■ İdrarda kanama

■ Ejakülasyon sırasında kanama

■ Ağrılı ereksiyon

■ İshal

■ Kabızlık

■ Karın ağrısı

■ Rektal kanama-rektal huzursuzluk gibi belirtiler de veriyor.

SİGARA VE ALKOL HASTALIKTA ETKİLİ Mİ?

Doç. Dr. Volkan Tuğcu, “2015 yılında Asya halkı üzerinde yapılan çok geniş serili bir çalışmada prostat kanserine bağlı ölümün obezite, sigara kullanımı veya alkol alımıyla bağlantısının olmadığı saptanmıştır. Bu konuda çalışmalar sürüyor” diyor. Bazı kaynaklara göreyse alkol ve obezite seks hormonlarının normal işleyişini bozup prostat kanser riskinde artışa yol açıyor.

Kanser oluşumunda anti-oksidan/oksidan dengesi çok önemli görülüyor. Sigara yüksek düzeyde oksidan maddenin açığa çıkmasına neden olup hücreler üzerinde karsinojen etkiler yaratıyor. Bilimsel olarak fikir birliği olmamakla birlikte bu genel bilgiyle her kanserde olduğu gibi prostat kanserinden korunmak için de sigaradan uzak durmak gerektiğine inanılıyor.

ZEYTİNYAĞI VE BALIK TÜKETİN

Seks hormonları yağlardan sentezlendiği için yağ ağırlıklı diyetler ve özellikle trans yağlardan zengin fast-food ürünlerini fazla tüketen bireylerde bu hormonların sentezinde artış gerçekleşiyor. Bu durumun kanser riskinde artışla ilişkili olduğu düşünülüyor. Tüm kanserlerde olduğu gibi prostat kanserinde de zeytinyağı ve balık yağı gibi omega-3 yağ asitlerini içeren gıdaların tüketilmesi öneriliyor.