Çağımızın yeni bağımlılığı: FOMO
"Gelişmeleri Kaçırma Korkusu" olarak tanımlanan FOMO, sosyal medya kullancılarını tehdit ediyor
Anıl Ekin GÜMÜŞ / HABERTURK.COM
Kısaca "Gelişmeleri kaçırma korkusu"olarak tanımlanan FOMO (Fear of Missing Out) sosyal medya kullanıcılarını tehit ediyor.
Prof. Dr. Kültegin Ögel, sosyal medyanın gelişimiyle hayatımıza giren FOMO hakkında, HABERTURK.COM'un sorularını yanıtladı.
Son günlerde sıkça karşımıza çıkan FOMO yani gelişmeleri kaçırma korkusu' nedir? kısaca açıklar mısınız?
Kişinin bazen isteği dışında, sanal ortamda bir şeyleri kaçırmamak için yaptığı biteviye uğraşlardır. Genellikle sosyal medyayla daha ilişkilidir.
"Kendini alıkoyamıyor"
FOMO'nun ne gibi belirtileri var?
Kişi sürekli sosyal medyaya bakma ihtiyacındadır. Bir şeyleri kaçırmamaya çalışır. Kaçırdım korkusuyla herşeyi baştan gözden geçirir. Genellikle bunun saçma olduğunu bilir ama kendini yapmaktan alıkoyamaz. Daha çok iki tipi vardır:
1-Eksiklik duygusunu gidermek: Bunlar eksiklik duygusuna tahammül edemeyen kişielrdir. Her şeyin tam olmasını isterler. Sanki bir şey eksik kalırsa, dünyanın sonu gibi hissederler. O nedenle sürekli kontrol ederler.
2-Stresle başa çıkma ve boş zamanlarını değerlendirme aracı olarak görenler: Bunlar genelde durmayı bilmeyen insanlardır. Boş kalamazlar. Boş kaldıkları anda huzursuzluk duyarlar. Bu nedenle hemen sosyal medyaya girerler. Aslında ne yaptıkları o kadar önemli değildir. Önemli olan boş kalmamaktır.
3-Dürtüseller: Bunlar düşünmeden hareket ederler. Neden bu davranışı yaptıklarını sorgulamazlar. Israrlı ve nedensiz bir şekilde kontrol ederler. Bunu yaptıktan sonra bir rahatlık hissederler. Ama amaç rahatlık hissetmek değildir. Içelrinden gelen dürtüye hakim olamazlar.
Tıbbi bir tedavi gerekitiyor mu?
Eğer kişinin yaşamını ve sosyal işlevlerini bozuyorsa, evet. Yani bir şeyler kaçırmayayım diye işleri bozuluyorsa, ailesine veya eğitimine zaman ayıramıyorsa, bu durumda tedavi gerektirir. Kişi tuvalette sosyal medyaya bakabilir. Ama sosyal medyaya bakmak için işten kaçıp tuvalete giriyorsa, bu sorunun başlangıcıdır.
"Mükemmeliyetçiler risk altında"
Kimler risk altında?
Daha çok mükemmeliyetçilerde görülür. Öte yandan stresle başa çıkma becerileri sınırlı olanlardda sıktır. Bir de dürtülerini kontrol edemeyen, düşünmeden hareket eden kişilerde çoktur.
İnsana ne gibi zararları var?
Sosyal kayıplara yol açabilir. Toplumdan uzaklaşmaya neden olabilir.
FOMO'ya yakalanmamak için ne yapmak gerekiyor?
Her şeyin bir zamanı olmalıdır. Örneğin sosyal medyaya ne kadar ve ne zaman girileceği belli olmalıdır. Sosyal medya bir boş zamanları değerlendirme aracı olarak görülmemelidir. Nasıl işe gitmenin, banyo yapmanın vb bir zamanı varsa, ssyal medyanın da bir zamanı olmalıdır.
Girmeyeceğim deyip, yine de girenler için bir diğer öneri ise ertelemektir. Örneğin "şimdi değil 1 saat sonra gireceğim" demek kişinin kontrolünü artırır. Girmeyeceğim diyen az sonra girer. Bir saat sonra dendiğinde kontrol kişinin eline geçer.
