Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Kültür-Sanat Öne Çıkanlar Sadri Alışık 95 yaşında
        Sesli Dinle
        0:00 / 0:00

        Bütün büyük oyuncuların annesiyle babasının karşı çıktığı gibi onun da annesi Saffet Alışık ile babası Rafet Alışık, çocuklarının oyuncu olmasına karşı çıktı.

        Bütün büyük oyuncular gibi o da ebeveynlerini dinlemeyip kendini iç dünyasının rüzgarlarına bıraktı.

        Sadri Alışık...

        Öğrencilik günlerimde çalıştığım dergi için yaptığım 3 haber benim için çok özeldi.

        Birincisi; Darülaceze izlenimi.

        İkincisi; haftalarca süren telefon tacizi sonrasında randevu aldığım Gülşen Bubikoğlu röportajı.

        Üçüncüsü; 'Yengeç Sepeti' filminin set izlenimi.

        Yavuz Özkan'ın yönettiği filmde kıymetli kere kıymetli biri vardı.

        Sadri Alışık...

        REKLAM

        Dünya tatlısı Yavuz Özkan sete davet edince gece heyecandan zor uyumuştum.

        Ertesi günü soluğu sette aldım.

        Sette yemek arası verildi.

        Yavuz Özkan yanımda, Sadri Alışık ile Macide Tanır karşımda oturuyordu.

        Henüz öğrenciydim ama yıldızlarla aynı masada yemek yiyordum.

        Lütuf kere lütuf...

        Sohbet sırasında Sadri Alışık'ın verdiği şu nasihatı hiç unutmadım; 'Gençliğinin kıymetini bil'...

        Bir kaç ay sonra okuldan çıkmış dergiye giderken Sadri Alışık'ı Nişantaşı'nda park etmiş bir otomobilde otururken gördüm.

        Yanına gittiğimde 'Gençliğinin kıymetini biliyor musun?' dedi.

        Başımı pencereden içeriye uzatıp elini öpmeye yeltendim.

        Heyecandan ne yaptığını bilmez bir halde olduğum için başımı çerçeveye çarptım.

        Gülümsedim, 'Bilmeye çalışıyorum ağabey' dedim.

        'Alnında kan var' dedi.

        Başım kanamış haberim yok.

        'Hemen şu eczaneye git, baksınlar' dedi.

        Vedalaştık.

        Bir kaç ay sonra vefat etti.

        Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki defin sırasında bir yandan ağlarken bir yandan fotoğraf çektim.

        Asıl adı Mehmet Sadrettin'di ama küçük yaşlardan itibaren 'Sadri' diye çağrılmasından dolayı ünlü olmadan önce de ünlü olduktan sonra da gerçek adını hiç kullanmadı.

        5 Nisan 1925'te İstanbul / Beykoz'da doğan Sadri Alışık, kaptan olan babasının haftada bir-iki kez eve gelmesinden dolayı kardeşi Nevin ile birlikte tamamenanne egemenliği altında büyüdü.

        Çocuk Sadri Alışık...

        İlk şöhretini yaramazlıklarıyla elde etti.

        * Namaz kılan aile büyüklerini secdeye varamasınlar diye bellerindeki kuşaktan kapının koluna bağlardı.

        * Bahçedeki civcivleri oltayla balkondan yukarı çekerdi.

        * Kedilerin ayaklarının altına ceviz kabukları yapıştırırdı.

        Oyuncu olacağı kısa pantolonlu dönemlerinde belliydi.

        Arkadaşları bilye oynayıp uçurtma uçururken Sadri Alışık, yazdığı piyesleri arkadaşlarına sahneliyordu.

        7 yaşındayken mahalledeki bir sünnet düğününe Naşit Özcan Tiyatrosu geldi.

        Bir fırsatını bulsa da kendini sahneye atsaydı.

        O fırsatı, Paşabahçe 39. İlkokulu'nun 3'üncü sınıfındayken 'İstiklal' piyesi ile yakaladı.

        Kalabalık karşısında canlandırdığı ilk karakter, 'Adalı Halil' oldu.

        Ne var ki oyunculuk aşkı fazla uzun süremedi.

        Ortaokul döneminde taşındıkları Cağaloğlu'ndaki okulunda tiyatro kolu yoktu.

        Lise yıllarını beklemeliydi.

        İstanbul Erkek Lisesi'nde okurken Cağaloğlu Halk Evi'ndeki 'Küçük Sahne'de tiyatroya başlayan Sadri Alışık, ne istediğini iyi bildiği bir yaşta olmasından olsa gerek radikal bir karar verdi.

        Liseyi bırakıpGüzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü'ne kayıt oldu.

        Bunun iki nedeni vardı.

        Birincisi; Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü'nde devam zorunluluğu yoktu. Böylelikle tiyatroya daha çok zaman ayıracaktı.

        İkincisi; resim yapma yeteneğini akademik eğitimle geliştirmiş olacaktı.

        Annesi Saffet Hanım ile babası Rafet Bey, baktılar oğulları sanatçı olma konusunda pek ısrarcı, karşı çıkmayı bırakıp desteklemeye başladı.

        Babası Rafet Bey, bir gün dedi ki; "Sana bir nasihatım var. Aynı zamanda da vasiyetim olsun. Artık yeni bir hayata atılıyorsun. Bundan sonraki yaşamında işini elinle değil, canınla yap."

        Sadri Alışık, babasının nasihatı - vasiyetini kılavuz belleyerek yaptığı işleri eliyle değil canıyla yaptı.

        Karşılığında da 'Sadri Alışık' olarak sahne sanatlarında da beyazperdede de efsane oldu.

        Sadri Alışık; Küçük Sahne, Karaca Tiyatrosu, Site Tiyatrosu, Oraloğlu Tiyatrosu, Çevre Tiyatrosu ve Kent Tiyatrosu'nda sahnelenen oyunlarlasadece İstanbul'daki tiyatro seyircisinin tanıyacağı kişiden fazlasıydı. Yeteneğini, sadece tiyatro sahnelerinde sergilemesi işin doğasına aykırıydı.

        Senarist, yönetmen ve yapımcı Faruk Kenç böyle düşündü.

        Faruk Kenç, ünlü oyuncu Belgin Doruk'un eşiydi.
        Faruk Kenç, ünlü oyuncu Belgin Doruk'un eşiydi.

        * Faruk Kenç... II. Abdülhamid'in yaveri Nazım Bey'in oğlu.

        II. Dünya Savaşı sona ermişti.

        Her ne kadar savaşa girmemiş olsa da Türkiye, dünyada yaşanan ekonomik ve kültürel yıkımın kendine düşen payını onarma çabasındaydı.

        Sadri Alışık, 20 yaşındaydı.

        Türk sinemasında ilk renkli filmin çekilmesine henüz 8 yıl vardı.

        Ki, Türk sinemasının ilk renkli filmi olan 1953 yapımı 'Halıcı Kız'ın kadrosunda Sadri Alışık vardı.

        Faruk Kenç, 1945'te Sadri Alışık'ı ilk kez beyazperdeye taşıdı.

        Annesi öldürülüp kimsesiz kalan bir genç kızla, ona yardım eden bir balıkçının öyküsü. 'Günahsızlar'...

        İlk filminde başrol oynayan Sadri Alışık'a Oya Sensev eşlik ederken o yıl, 7 yaşında olan Halit Akçatepe de filmde rol aldı.

        'Yalnızlar Rıhtımı'...

        1959 yapımı Ömer Lütfi Akad imzalı film, Türk sinemasının klasiklerinden biri oldu.

        Bu film, Sadri Alışık için çok özel başka bir anlam daha ifade etti.

        Başrol arkadaşı Çolpan İlhan ile birbirlerine âşık olup evlenerek Kerem Alışık'ı dünyaya getirdiler.

        Sadri Alışık, Türk sinemasının en fazla filmde rol alan oyuncusu olurken sahne şovlarıyla da deyim yerindeyse ortalığı yıkıp geçti.

        Şovunda bir yandan hikâyeler anlattı diğer yandan şarkı söyledi.

        Ülkenin en başarılı, en ünlü oyuncusu olmasının alt yapısında babasının nasihatı - vasiyetinin derin etkisi vardı; "işini elinle değil, canınla yap."

        Türk sineması her ne kadar 1914'te kurulmuş olsa da I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve II. Dünya Savaşı'ndan dolayı 1950'li yıllara kadar fazla film üretilemedi.

        Türk sineması, asıl atılımını 1960'lı yıllardan itibaren yaptı.

        Fazlaca film üretilmemesine rağmen, 1945 -1960 arasındaki 15 yılda 33 filmde başrol oynaması, Sadri Alışık'ın ne ölçüde başarılı bir oyuncu olduğunun göstergelerindendi.

        'Küçük Hanımefendi'...

        Türk sinemasının atılım yapmasında rol oynayan filmlerden biri.

        Nejat Saydam'ın yönettiği 1961 yapımı filmde Sadri Alışık'a Belgin Doruk ve kadim dostu Ayhan Işık eşlik etti.

        Gördüğü ilgi, filmin seri haline getirilmesine neden olurken Sadri Alışık - Belgin Doruk - Ayhan Işık partnerliği Türk sinemasında özel bir konuma sahip oldu.

        Ve 'Turist Ömer'...

        Türk sinemasının fenomen olan ilk karakterlerinden, kendine has selama sahip 'Turist Ömer'in ortaya nasıl çıktığını biliyor musunuz?

        'Turist Ömer', başlı başına bir film değildi.

        Hulki Saner'in senaryosunu yazıp yönettiği ve ortak yapımcısı olduğu 1963 yapımı 'Helal Olsun Ali Abi'de Ayhan Işık, Sevda Ferdağ ve Sadri Alışık başrolü paylaştı.

        Sadri Alışık, filmin karakterlerinden 'Turist Ömer'i öylesine başarılı bir şekilde canlandırdı ki...

        İzleyicinin 'Turist Ömer'e olan tepkisini gören Hulki Saner, karakteri başlı başına bir film haline getirmeye karar verirken % 100 zam yaparak Sadri Alışık'ın oyunculuk ücretini 5 bin TL'den 10 bin TL'ye çıkardı.

        1964 yapımı 'Turist Ömer', şarkı söyleyen ve sürekli espri yapan karakteriyle öylesine ilgi gördü ki ardı ardına çekilen 7 'Turist Ömer' filmi Türk sinemasının en uzun soluklu seri filmlerinden oldu.

        'Turist Ömer', ayrıca dönemin ünlü serilerinden olan 'Ayşecik' serisinin 'Ayşecik Çıtı Pıtı Kız' ve 'Ayşecik Cimcime Hanım'ın hikâyesinin içine de girdi.

        Ve 'Ofsayt Osman'...

        Sadri Alışık'ın fenomen haline getirdiği bir diğer karakter.

        'Şaka İleKarışık' adlı filmde Sadri Alışık, canlandırdığı 'Ofsayt Osman'ı ve 'Bu da mı gol değil hakim bey?'repliğini hafızlara kazıdı.

        'Ofsayt Osman', fakir ama haksever, fedakar ve sevmesini bilen adam olarak izleyicinin gönlünde taht kurdu.

        Osman F. Seden'in senaryosunu yazdığı ve yönettiği 1965 yapımı film, Sadri Alışık efsanesinin temel taşlarından biri oldu.

        Raj Kapoor'un yönettiği ve başrolünde yer aldığı Hint filmi 'Awâra', Sadri Alışık'ın sesinin güzelliğinin keşfedilmesini sağladı.

        1951 yapımı 'Awâra', tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de oldukça büyük ilgi gördü.

        1964'te 'Avare' adıyla Türkiye'ye uyarlanan Semih Evin'in yönettiği filmde Sadri Alışık ile Ajda Pekkan başrolü paylaştı.

        Filmin hikâyesi gereği Sadri Alışık'ın bolca şarkı söylemesi gerekiyordu.

        Sadri Alışık, 'Avare'den sonra plak ve sahne teklifleri aldı.

        Teklifleri kabul edince 3 plak doldurup gazinolarda sahneye çıkarak 'Turist Ömer'de olduğu gibi hem şarkı söyledi hem de bolca espri yaptı.

        * Avare (1964)

        * Tophane Rıhtımında (1964)

        * Turist Ömer Arabistan'da (1970)

        Ve 'Ah Güzel İstanbul'...

        Türk sinemasının bir diğer klasiği.

        Atıf Yılmaz'ın yönettiği, Safa Önal ile Ayşe Şasa'nın senaryosunu yazdığı 1966 yapımı film, Sadri Alışık'ın oyunculuk taçlarından biridir.

        Sadri Alışık'a başrolde Ayla Algan'ın eşlik ettiği film, içki yüzünden her şeyini yitirmiş eski bir İstanbul beyefendisiyle aktrist olmak için evini köydeki sevgilisini terk edip fuhuşa sürüklenen 'Ayşe'nin hikâyesini anlatırken Sanremo Bodrig Hera Güldürü Filmleri Festivali'nde Gümüş Ağaç Özel Ödülü'nü kazandı.

        16 Haziran 1979...

        Türkiye'de birçok kişinin içinin fena halde sızladığı gün.

        Ayhan Işık, henüz 50 yaşındayken vefat etti.

        Sadri Alışık, kadim dostunun zamansız ölümüyle fena halde yıkıldı.

        Oldum olası sevdiği alkolü daha da fazla tüketmeye başlayınca karaciğeri iflas eden Sadri Alışık'a 1990'da ABD'de Prof. Münci Kalayoğlu tarafından karaciğer nakli yapıldı.

        Organ nakliyle 5 yıl daha hayata tutunan Sadri Alışık, 18 Mart 1995'te 70 yaşındayken vefat etti.

        Dile kolay...

        50 yıllık kariyer.

        191 sinema filmi.

        Yıllık film ortalaması 3,82...

        3 TV dizisi.

        Sadri Alışık, gerek sanatçılığıyla gerekse kişiliğiyle her kesim tarafından sevilen ve saygı duyulan biri olmasının yanı sıra üretim kapasitesi açısından da Türk sinemasında 'Unutulmazlar' arasında yer alıyor.

        Kerem Alışık, babası Sadri Alışık ve 2014'te vefat eden annesi Çolpan İlhan'ın adlarını Sadri Alışık Kültür Merkezi, Çolpan İlhan&Sadri Alışık Tiyatrosu'nun yanısıra sektördeki önemli ödül törenlerinden 'Sinema ve Tiyatro Oyunculuk Ödülleri' ve 'Sadri Alışık Anadolu Tiyatro Ödülleri' ile yaşatmaya devam ediyor.

        SADRİ ALIŞIK'IN ÖDÜLLERİ

        * 1971.... Antalya Film Festivali En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Altın Portakal (Afacan Küçük Serseri)

        * 1994... Antalya Film Festivali En İyi Erkek Oyuncu Altın Portakal (Yengeç Sepeti)

        Sadri Alışık, koronavirüs salgını olmasaydı her yıl olduğu gibi 5 Nisan'da kabri başında anılacaktı. Anma töreni ertelendi.

        Bu yıl, ilk kez Sadri Alışık'ın sevenleri ve dostlarıyla mezarı başında anmanın yapılamamasından duyduğu üzüntüyü belirten Kerem Alışık, "Gelip devriliyor işte Nisan'ın 5'i, insanın içine en müstesna hasret kokularıyla... Sadri Alışık 95 yaşında da, biz kalakaldık hâlâ küçük bir çocuğun sessiz çığlığında... Nereye dönsek kemik gibi batıyor özlemi kalbimize... İyi ki doğdun, iyi ki varsın Sadri̇ Alışık" diyerek özleminin büyüklüğünü bir kez daha anlattı.

        Yazı Boyutu

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ

        Habertürk Anasayfa