İran, Esad'ın düşüşüyle Şam'ın stratejik kapısını kaybediyor
Beşar Esad rejiminin çöküşü, İran için Orta Doğu'daki en önemli müttefiklerinden birinin kaybı anlamına geliyor. Bu durum, İran'ın "direniş ekseni" stratejisi üzerinde büyük bir darbe oluşturdu. 1979 İran İslam Devrimi'nden bu yana süregelen 40 yılı aşkın ittifak sona erdi. Esad'ın düşüşü yalnızca Suriye'yi değil, bölgedeki tüm güç dengelerini ve İran'ın etkisini derinden etkileyecek. Habertürk TV Güvenlik Politikaları Koordinatörü Çetiner Çetin'in haberi...
Esad rejiminin çöküşü sonrası İran ilk saatlerde sessiz kaldı. Ardından yapılan resmi açıklamalarda, Suriye’nin birliği, toprak bütünlüğü ve halkın kendi geleceğini belirleme hakkına vurgu yapıldı. İran liderliği, Suriye’deki taraflar arasında diyalog çağrısında bulundu ve ülkedeki kutsal mekânların korunmasının önemine dikkat çekti.
Bununla birlikte, İran yönetimi Suriye’nin yeni liderliğiyle doğrudan iletişim kanalları kurma çabalarına başladı. Bu adım, ilişkilerin tamamen kopmasını engellemek ve bölgesel gerilimlerin artmasını önlemek amacı taşıyor. Ancak İran’ın en büyük endişesi, Suriye’nin yeni yönetiminin ülkeyi Tahran’dan uzaklaştırarak farklı bir eksene çekmesi.
İÇ TEPKİLER VE BÖLGESEL YANSIMALAR
Esad rejiminin düşüşü, İran içinde de derin yankılar uyandırdı. Reformcu çevreler, rejimin Esad’a verdiği destek nedeniyle oluşan kayıpları eleştirirken, daha muhafazakâr kesimler hükümetin Suriye’deki desteği yeterince sürdürmemesini eleştirdi. Rejim yanlısı kesimler ise, bu gelişmeleri dış güçlerin bir komplosu olarak değerlendirdi ve İran’ın direniş hattındaki rolünü koruması gerektiğini savundu.
İran’ın bölgedeki “direniş ekseni” üzerindeki etkisi ciddi şekilde zayıfladı. Suriye’nin bu eksendeki rolü, İran’ın Lübnan ve diğer bölgesel müttefiklerle olan bağlantısında stratejik bir köprü işlevi görüyordu. Ancak Esad rejiminin çöküşüyle bu köprü kopma noktasına geldi.
GELECEK SENARYOLARI
İran, Suriye’nin yeni yönetimiyle ilişkilerini istikrara kavuşturmak için diplomatik adımlar atmaya hazırlanıyor. Ancak, yeni yönetimin İran’dan uzaklaşma ihtimali, Tahran açısından büyük bir endişe kaynağı. Buna rağmen, İran’ın stratejisini tamamen kaybetmeyeceği ve Suriye’deki nüfuzunu yeniden inşa etmeye çalışacağı değerlendiriliyor.
Bu gelişmeler, İran’ın Orta Doğu stratejisini yeniden şekillendirmek zorunda kalacağı anlamına geliyor. Bölgesel dengelerin dramatik şekilde değişmesiyle, İran’ın direniş eksenindeki rolü ve etkisi konusunda ciddi bir dönüşüm bekleniyor.
BÖLGESEL VE KÜRESEL ETKİLER
Esad rejiminin çöküşü, yalnızca İran-Suriye ilişkilerini değil, Orta Doğu’daki genel dengeleri de yeniden tanımlayacak. Yeni Suriye yönetiminin Türkiye, Suudi Arabistan ve diğer bölgesel güçlerle nasıl bir ilişki kuracağı, bu değişimin kapsamını belirleyecek. Bunun yanı sıra, Suriye’nin yeni hükümetinin, İsrail ve diğer dış aktörlerle nasıl bir yol izleyeceği de bölgenin geleceğinde kritik bir rol oynayacak.
Suriye’deki bu dönüşüm, yalnızca bir rejim değişikliği değil, bölgesel ve küresel politikaların yeniden şekillendiği tarihi bir dönemeç olarak değerlendiriliyor. İran için bu durum, Orta Doğu’daki etkisini sürdürmek için yeni stratejiler geliştirmesi gereken bir dönem olacak.
