İşte değişen yönetmelik!

Ankara’daki iki sanayi bölgesinde 20 kişinin hayatını kaybettiği facialarla ilgili “işletme belgesi” tartışması devam ediyor. “Kendi kaldırdı, kendi yok diyor” başlığıyla HABERTÜRK’te dün yer alan haberde Çalışma Bakanı Ömer Dinçer’in, “Bunların işletme belgesi yok” sözleri değerlendirilerek, 50 kişiden az işçi çalıştıranlar için “işletme belgesi” zorunluluğunun 2009’da kaldırıldığına dikkat çekilmişti.

Haberle ilgili olarak Bakanlık’tan yapılan açıklamada ise, “kulaktan duyma bilgilerle spekülasyon yaratma adına çalakalem haber yapılması, vatandaşlarımızı yanıltmanın yanında ahlak dışı bir davranıştır” ifadesi kullanılarak “Öncelikli olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından işletme belgesi uygulaması kesinlikle kaldırılmamıştır...” denildi.

BELGELER NE DİYOR

Oysa, 2004 tarihli yönetmeliği kaldıran 2009 yönetmeliği Bakanlık açıklamasını doğrulamıyor. 2004’teki yönetmeliğin 2’nci maddesi, yönetmelik kapsamındaki işyerlerini tanımlıyor:

“Madde 2 – Bu Yönetmelik; a) 28/2/2004 tarihli ve 25387 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinden Sayılan İşlere ilişkin Yönetmelikte belirtilen sanayiden sayılan işlerde 10 ve daha fazla kişinin çalıştığı işyerlerini,

b) Çalışan sayısına bakılmaksızın, 26/12/2003 tarihli ve 25328 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğin 4’üncü maddesinde tanımlanan tehlikeli kimyasal maddelerin üretildiği, kullanıldığı ve depolandığı işyerlerini,

c) İnşaat ve maden işyerleri ile taş ocaklarının sabit tesislerini, kapsar.”

Aynı yönetmeliğin İş Yeri Kurma İzni başlığını taşıyan 6’ncı maddesi de şu hükmü taşıyordu:

“Madde 6 – Kurma iznine esas teşkil eden belgelere uygun olarak kurulmuş olan işyerlerine, işletilmeye başlanılmadan önce işletme belgesi alınması zorunludur...”

Bu yönetmeliği kaldıran 2009 tarihli yönetmelikte ise “işletme belgesi” alma zorunluluğu yumuşatıldı:

“MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 3/9/2008 tarihli ve 26986 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinden Sayılan İşlere İlişkin Yönetmelik ekinde yer alan sanayiden sayılan işlerin yapıldığı, elli veya daha fazla işçi istihdam edilen işyerlerini kapsar...”

‘BAŞKA YÖNETMELİĞE BAKILMALI’

2004 yönetmeliğinde “tehlikeli maddelerin üretildiği, kullanıldığı, depolandığı” işyerleri için “Çalışan sayısına bakılmaksızın işletme belgesi alınması zorunlu” kılınırken, yeni yönetmelikte bu hüküm yer almadı. Belge için en az 10 olan işçi sayısı da 50’ye çıkarıldı.

Çalışma Bakanı Ömer Dinçer dün HABERTÜRK’ün sorularını yanıtlarken, “işletme belgesi” alma zorunluluğunu kaldırmadıklarını bildirdi. İki ayrı yönetmelik arasındaki fark kendisine iletildiğinde ise Dinçer, başka yönetmeliklere de bakılması gerektiğinin altını çizip “Eğer tehlikeli madde kullanıyorlarsa, bunlar çalışan sayısına bakılmaksızın işletme belgesi almak zorundadırlar. Burada da işyeri kurmak isteyenlerin beyanlarına güvenerek işlem yapıyor ve onları bekletmiyoruz. OSTİM’de tehlikeli madde kullanılmasına karşın işletme belgesi alınmamış” dedi. Çalışma Bakanlığı, Ankara’daki patlamalarla gündeme gelen “işletme belgesi” uygulamasıyla ilgili olarak, “İşletme belgesi uygulaması kesinlikle kaldırılmamıştır” açıklaması yaptı. Ancak, 2009’da çıkan son yönetmelik Bakanlığı yalanlıyor.

Kaza geliyorum demiş

İvedik OSB’de daha önce işyeri bulunan Hasan Balkan, son patlamadan 4 yıl önce, aynı yerin yaklaşık 50 metre yanındaki bir dükkânda 3 patlama yaşandığını öne sürdü. İlk patlamanın 24 Kasım 2006’da meydana geldiğini söyleyen Balkan, diğer patlamaların ise Mayıs ve Eylül 2007 tarihlerinde olduğunu belirtti. Dükkânında yaşadığı son patlamada etrafa yayılan “bio-dizelin asfaltı bile eritecek kadar güçlü yandığını” söyleyen Balkan, “Dükkânın üzerinde 60 tonluk metil alkol tankı vardı. Allah’tan o zarar görmedi. Faciadan dönüldü” dedi. İşletmenin kaçak bio-dizel ürettiğini öne süren Balkan, 3 işçinin yaralandığı olayların ardından hiçbir önlem alınmadığını belirtti.

400 et parçasına DNA testi

OSTİM’deki facia ile ilgili soruşturmayı yürüten Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, kesin ölü sayısını belirlemek için halen Adli Tıp Morgu’nda bulunan çoğu “kül” halindeki 400’ye yakın ceset parçasına DNA testi yaptırdı. Soruşturmayı beraberindeki 4 savcı ile birlikte kapsamlı bir şekilde yürüten Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili Nuri Yiğit, Adli Tıp’tan ölenlerle ilgili “ön otopsi” raporu istedi. Yiğit, kayıp başvurusunda bulunan ailelerden “kan ve doku” örneklerinin alınmasını da istedi.

Cemal DOĞAN-Can Eren ERYILMAZ-Bihter EFEER/ANKARA