Dönüm noktası: Ukrayna'ya 'NATO tankı' yağmuru

Dünya gerçekten Kanadalı iletişim kuramcısı McLuhan'ın dediği gibi küresel bir köy. Gelişen teknoloji ve birbirine bağımlı ekonomik ilişkiler öyle bir dünya yarattı ki, bir enformasyonun dünyayı dolaşma ve her bireye ulaşma süresi 1 saat bile değil. Buna savaşlar, savaşların açık ve gizli aktörleri ve bu savaşların etkileri de dahil.

Dünya silah ticareti dolaşımının Rusya ve Ukrayna'ya aktığını, Rusya'nın Çin, Kuzey Kore, Belarus ve İran'la silah ticareti hacmini büyüttüğünü; Ukrayna'nın ise başta ABD olmak üzere birçok gelişmiş ülkeden destek aldığını biliyoruz. Ancak tank göndermek hem Ukrayna için, hem Batı ittifakı için, hem de Rusya için yeni bir aşamaya geçilmesi demek. Dünyanın en güçlü tanklarını göndermek; silah, mühimmat, kıyafet, miğfer, roket gibi askeri malzemeler temin etmekten çok daha farklı. Bir o kadar da meydan okuyucu. Tıpkı NATO envanterine kayıtlı savaş jetleri göndermek gibi.

ABD Yapımı Abrams Tankı / Almanya Yapımı Leopard Tankı

24 Şubat 2022’de Rusya’nın saldırısıyla başlayan savaşta Ukrayna lideri Zelenskiy’nin tüm mesaisi Ukrayna halkını Rusya’ya karşı ayakta tutmak, ordunun gücünün ve koordinasyonunun istikrarlı bir şekilde sürmesini sağlamak ve tüm dünyayı Rusya’yı ekonomik, askeri, siyasi; her alanda izole etmek için ikna etmek üzerine oldu. Zelenskiy’nin bir diğer hayati görevi ise, NATO’nun fiili desteğini almaktı. Ki bu konuda da ne kadar başarılı olduğunu Almanya örneğinden görebiliriz.

ZEITENWENE: MİĞFER GÖNDEREN ALMANYA’DAN, LEOPARD TANKI SEVKİYATINA GEÇİŞ…

2022 yılına, “Rusya, Ukrayna’ya saldırır mı? Saldırırsa Kiev kaç günde düşer?” sorularıyla giren Dünya, Ukrayna’nın ‘askeri destek’ çağrılarına pek güçlü destek vermedi. Bu konudaki en isteksiz ülkelerden biri de Almanya’ydı. 20 yıllık Merkel devrinin ardından SDP’nin başını çektiği üçlü koalisyonla yönetilen Almanya, NATO üyesi ve AB’nin ekonomik olarak en güçlü ülkesi olmasına rağmen; Ukrayna’ya 5 bin miğfer göndereceklerini açıkladı. Savaşın başlangıcından sadece 28 gün önce. Miğferin silah olmadığını, ancak işe yarar bir araç olduğunu belirten Almanya Savunma Bakanı, "Bu ihtilafta aynen bu şekilde çalışmaya devam edeceğiz. Biz Avrupa'nın ortasında barışçıl bir çözüm için çalışıyoruz" diye konuştu.

Kiev yönetimine 5 bin miğfer gönderen Almanya, 11 ayın ardından dünyanın en gelişmiş tanklarından olan 14 adet Leopard 2 gönderme noktasına geldi. Bu radikal politika değişikliğinin en önemli sebeplerinden biri, beklenenin aksine, Ukrayna’nın düşmemesi ve cephede başarılar elde etmesi. Bir diğer sebep ise ABD, Birleşik Krallık ve NATO’nun doğu kanadındaki Avrupa ülkelerinin Almanya’ya baskısı. Ayrıca Şansölye Scholz’un, koalisyon ortaklarına nazaran silah sevkiyatı konusundaki çekinceli tutumu ve ABD politikalarına olan mesafesi de tank desteğinin gecikmesinde kritik bir etken.

Almanya’nın Leopard tankları sevkiyatının en hayati noktası ise elinde Leopard tankı olan ülkelerin de bu tankları Ukrayna’ya gönderebilmesinin önünün açılmış olması. Leopard tanklarının Almanya'da üretilmesi nedeniyle Ukrayna gibi başka ülkelerde kullanılması için Berlin'in onayının alınması gerekiyordu.

Bu kararın ne kadar önemli olduğunu şu verilerle açıklayalım:

Almanya'da 284, Avusturya'da 56, Danimarka'da 48, Finlandiya'da 100, Yunanistan'da 353, Macaristan'da 48, İsveç'te 120, İspanya'da 327, Portekiz'de 37, Polonya'da 247 olmak üzere yaklaşık 2 bin adet Leopard tankının Kiev'e sevki için bir engel yok. Hatta Polonya ve Norveç şimdiden toplamda 22 tank gönderme kararı verdi bile.

LEOPARD 2 TANKI

Alman yapımı 3. nesil Leopard 2 tankları dünya çapında en iyi performans gösteren muharebe tanklarından biri. Yedek parça ve mühimmat temini kolay. Ancak Ukrayna ordusunun dört kişilik mürettebattan oluşan bu tankın kullanımını öğrenmesi için hızla eğitilmesi gerek.

Hareket sensörlü ve 70 km/s hıza çıkabilen tankların menzili 450 km’ye kadar ulaşabiliyor. NATO yapımı olan bu tanklar, Avrupa’da kullanılan en yaygın savaş makineleri. Afganistan gibi birçok bölgede de kullanılan tank, mayın patlamalarına karşı da ekstra güçlendirilmiş durumda.

ABD: UKRAYNA’DAKİ OYUN KURUCU

Savaşın başlangıcından bu yana ekonomik, siyasi ve askeri alanda Ukrayna’ya dev yardımlar yapan ABD, tüm gücünü ve ağırlığını diğer ülkelerin Kiev yönetimine desteğini ve Rusya ile bağlarını koparmasını sağlamak için kullanmaya devam ediyor.

Biden yönetimi, savaşın başlangıcından bu yana Ukrayna’ya tam 28 milyar dolar büyüklüğünde askeri yardım sağladı. Rusya’ya göre, ‘savaşı gereksiz yere uzatan’ bu yardımlar, ABD’nin Ukrayna’ya diğer alanlar da dahil olmak üzere tüm yardımlarının yarısını oluşturuyor.

Daha önce yine savaşın gidişatını değiştirecek bir adım atarak, Patriot hava savunma sistemlerinin Ukrayna’da konuşlanmasına onay veren ABD, bu kez Almanya ile koordineli bir şekilde tank desteğini açıkladı.

Ukrayna'ya 31 adet M1 Abrams tankı gönderileceğini belirten Biden, tankların Ukrayna'nın "açık arazide manevra yapma kabiliyetini geliştirmekte" faydalı olacağını söyledi.

Almanya'ya verdiği karar için teşekkür eden Biden, ABD ile Avrupa müttefiklerine atfen "Rusya bizim ayrılacağımıza inanıyor ama tam anlamıyla birlik içindeyiz" diye konuştu.

ABRAMS TANKI

ABD yapımı Abrams tankları da Alman yapımı Leopard 2 gibi dört mürettebattan oluşuyor. Tıpkı Leopard 2 gibi 120 mm’lik top mermisi kullanan tank, 67 ton ile en ağır zırhlılardan biri.

Chobham zırhına sahip olan ağır muharebe tankı, aynı zamanda makineli tüfeğe de sahip. Saatte 72 km/s hıza çıkabilen tankın menzili ortalama 460 km.

SAVAŞIN SEYRİ DEĞİŞİR Mİ?

ABD, Birleşik Krallık ve Almanya, Ukrayna’ya en çok yardım yapan ilk üç ülke olmasına rağmen savaşın başlangıcından 11 ay geçmesinin ardından tank desteği yapılmasının, 10 ay sonra hava savunma sistemi sağlanmasının ve henüz tek bir NATO uçağı verilmemesinin sebebi; NATO’yu Rusya’nın açık hedefi yapmamak ve dolayısıyla III. Dünya Savaşı’nı başlatmak istememek.

Tank desteği ise NATO’nun politikasının değişimine işaret. Şimdiye kadarki tüm yardımlar Ukrayna’nın Rus modern birliklerine direnebilmesi nedeniyle verilirken, ağır zırhlı desteği Ukrayna ordusunun Rusya’yı geniş çaplı bir harekâtla geri püskürtme opsiyonuna sahip olması amacını taşıyor. Birleşik Krallık’ın verdiği 14 Challenger ana muharebe tankı da bunun bir göstergesi.

Ancak hem Birleşik Krallık, hem de ABD’nin Ukrayna’ya tank göndermesi; ironik olarak, savaşın başından beri müzakere ile barışa ulaşmak isteyen Almanya’nın isteğiyle gerçekleşti. Şöyle ki, Avrupa’nın birçok ülkesine onlarca Leopard tankı satmış olan Almanya, ABD’nin baskısıyla Ukrayna’ya tank sevkiyatı için ikna edilmeye çalışıldı. Ancak Almanya’nın “Sadece biz gönderemeyiz, siz de gönderin. Bu büyük adımı yalnız atamayız” şartı sonrası ABD ve Birleşik Krallık sevkiyata onay verdi.

Ukrayna’ya saldıran Rusya’nın 3 binden fazla tank kapasitesi var. Ukrayna’nın ise 1200 kadar Sovyet döneminden kalma tankı mevcut. NATO menşeili modern tanklar eğer Ukrayna ordusu tarafından doğru bir şekilde kullanılırsa, Batı kamuoyunun beklediği “Rusya’nın bahar aylarında genel taarruzu” karşısında ibre Ukrayna’ya dönebilir. Uzmanlar ise modern tankların sayısının en az 300 olması gerektiğinin altını çiziyor.

İran’dan, Çin’den ve Kuzey Kore’den silah ve mühimmat desteği alan Rusya, Batılı ülkelerin tank gönderme kararını çatışmaya "doğrudan müdahil olma" şeklinde değerlendirdiğini açıkladı.

Putin’in cepheyi genişletip genişletmeyeceğini ise zaman gösterecek.