Dalic'in gündem olan sözlerini otoritelere sorduk: Türkiye'de neden futbolcu yetiştiremiyoruz?
Zlatko Dalic, Türkiye - Hırvatistan maçı öncesinde sorulan bir soruya verdiği yanıtla Türk futbolundaki bir gerçeği ortaya çıkardı: "Biz, 3.5 milyonluk ülkeyiz, siz ise 80 milyonluk bir ülkesiniz. Biz Dünya Kupası'nda 3. olduk. Şimdi bunun nasıl olduğunu kendinize sorun." Tartışmaların gölgesinde devam eden 'Süper' ligimiz bir kenara, Dalic'in sorusuna yanıt aradık
Hırvatistan Milli Takımı Teknik Direktörü Zlatko Dalic, Türkiye ile Hırvatistan arasında bu akşam oynanacak EURO 2024 Elemeleri D Grubu ikinci hafta maçı öncesinde basın toplantısı düzenledi.
Tecrübeli hoca, bir muhabirin, "Artık eskisi gibi genç Hırvat oyuncuları göremiyoruz. Hala Modric'i biz genç olarak görüyoruz. Yeni gençler geliyor mu?" sorusuna verdiği yanıtla Türk futbolundaki bir gerçeğe dikkat çekti:
"Biz, 3.5 milyonluk ülkeyiz, siz ise 80 milyonluk bir ülkesiniz. Bizim için oyuncu çıkarmak daha zor. Bursa, 3 milyonluk bir şehir. Biz ise 3.5 milyonluk bir ülkeyiz. Biz Dünya Kupası'nda 3. olduk. Şimdi bunun nasıl olduğunu kendinize sorun."
VAR, hakem, yabancı sınırı tartışmalarının bitmediği 'Süper' ligimiz bir kenara dursun, Dalic'in sorusuna yanıt aradık. İşte aldığımız cevaplar:
"BİZDE FUTBOLCU YETİŞME ŞANSI YOK"
GÜVENÇ KURTAR (TEKNİK DİREKTÖR): 2008'de Hırvatistan'ı elediğimiz gün ben de ordaydım. O günkü takım çok çok iyiydi ama işte biz böyle Dünya Kupası üçüncülüğü bir Avrupa üçüncülüğü, ondan sonra yine kayboluyoruz. Ne Dünya Kupası'nda ne de Avrupa'da başarımız yok. EURO 2020'ya katıldık ama bir başarı gösteremedik. Bunun sebepleri var. Bizde futbolcu yetişme şansı yok çünkü; altyapılara, amatörlere hiç önem vermiyoruz, gerektiği gibi önem vermiyoruz. Söylüyorum; maç adedi çok az. Süper Lig'deki takımlar fazla para alacağım diye alt liglerdeki takım sayısının azalmasını istiyorlar. Federasyon da buna uyuyor ve 18 tane takımdan 34 maç oynuyorsun.
"SÜPER LİG'DE FUTBOLCU YETİŞMEZ, AŞAĞIDAN YETİŞİR"
İngiltere'de 1. lig 2. lig ve Championship'te 24 takım var, 46 maç kafadan oynuyorlar. Neticede 50 tane maç oynayacak futbolcunun gelişmesi için oynaması lazım. Bunlar oynamadığı sürece tabi ki futbolcu yetişmez, gelişme olmaz. Amatörlerde saha yok oradan gelemiyorlar, BAL ligi senede 14/28 maç oynuyor, komik veya 26 maç oynuyor. Nereden yetişecek futbolcu? BAL liginden, amatör kümeden, 3. ligden 2. ligden, 1. ligden yetişecek. Yani sen istediğin kadar takım sayısını futbolcu sayısını çoğalt, Süper Lig'de futbolcu yetişmesi zor. Ama aşağıdan yetişir.
"YILMAZ VURAL, TÜRKİYE'DE YAPAMADI TAŞINDI"
Onun için de bu eğitim sistemiyle zaten çocuk akşama kadar okula gidiyor geliyor. Yazılı var sözlü var falan filan... Yılmaz Vural evini Köln'e taşıdı. Çocuğu 12 yaşında, hem okuyor hem de spor okuluna gidiyor. Türkiye'de yapamadı. Ondan sonra futbolcu yetişmiyor... Bizde genç yaşlı diye bir şey ayrımı var. İşte yaş ortalaması bilmem kaç... Sanki çok matahmış gibi... Ya bıraksınlar bu yaş ortalamasını, bak işte adamlar her sene 2. 3. bir şey oluyorlar!
"TARLADAN MAHSUL ALMAK İÇİN ONU SÜRMEK LAZIM"
TURGAY ALTAY (TEKNİK DİREKTÖR): Bizim bir mottomuz olmalı, ne kadar yetiştiriciysen; o kadar başarılı, o kadar söz sahibisin. Zaman geçmeden bir yerden başlamalıyız. Bunun yolu da çok net eğitimden geçiyor. Çocuklarımıza en üst seviyede hem fiziksel hem taktiksel hem teknik hem de psikolojik antrenmanlarla geliştirebilirler. Her şey bir adımla başlar. Bir çocuk değişir, dünya değişir. Bakış açımızı değiştirmemiz gereken en önemli şey ise başarı kriterimizi değiştirmek olmalıdır. Çözüm; bakış açımızı değiştirerek geleceğimize yatırım yapmaktan geçiyor. Almanların en önemli altyapı adamı yetiştiricilerin yetiştiricisi Dietre Wise'ın dediği gibi "Bir tarladan mahsul almak için o tarlayı sürmek lazım."
"ALMANLAR MEYVESİNİ 12 SONRA ALDI"
Onların başlangıç noktası oyuncu seçip yetiştirmekten önce eğitimciyi iyi seçip onları iyi eğittiler. Peki rol modelleri hangi ülkeydi; Fransa. O da ilginç ama 2000’li yılların başında Alman futbolu krizdeyken, Almanlar krizi fırsata çevirmek için Fransa’nın 1973 yılında başladığı devlet destekli futbol akademilerini benzerini modifiye edip inşa ederek aslında geleceklerini yeniden yarattılar. Tam 12 yıl sonra Bundesliga'da oynayan oyuncuların 3/2'si Almandı, %52’side kendi altyapılarından yetişmiş durumdaydı.
"GENÇLERİMİZİ ÇAĞA UYGUN ŞEKİLDE EĞİTMELİYİZ"
Fransa'nın Fransa Futbol Federasyonunun zorunla hale getirdiği futbol akademilerinin 37 tanesinin hala faaliyette olması tesadüf mü? Bu akademilerde 15’i erkekler 7'si kız çocukları için 22 sahanın olması ihtiyaç mı, zaruriyet mi? Yoksa sosyal sorumluluk projesi mi? Bunlardan en ünlüsü Clairfontaine Akademisi (rüyalar fabrikası) diye tabir edilen bu eğitim kurumu tüm ülkeye rol model olmuş durumda, ayrıca hem yetiştiricilere hem de çocuklara, gençlere ilham veren bir sosyal sorumluluk projesi. Artık bu bizlerde tüketim metodundan kurtulup, üretim modeline bir an önce geçip gençlerimizi çağa uygun şekilde eğitmeliyiz.
"BENFICA 15 MİLYON EURO'YA 540 MİLYON EURO KAZANDI"
Bakın son bir örnekte Benfica Futbol Akademisi'nden bahsedeyim, 2006'da 15 milyon euro ile kurulan 6-18 yaş arasında eğitim veren akademiden kulübün sadece kendi altyapısından yetiştirdiği oyunculardan kazandığı para 540 milyon euro, son 15 yılda net karı 1,1 milyar euro. Önce çocuklarımızı korumalı ve yatırımı "Geleceğimiz" olan çocuklarımıza, gençlerimize yapmalıyız. Bu sonuç bize gösteriyor ki; ne ekersen onu biçersin. Sonuç olarak öncelikle hangi seviyede olduğumuzu net bir şekilde ortaya koymalı ve buna uygun adımlar atmalıyız. Çünkü bizde eksik olmayan tek şey yetenek. Yeter ki bir yerden başlayalım.
SAMET AYBABA (TEKNİK DİREKTÖR): Ben 30 yıldır bunu söylüyorum. Hırvat söyleyince mi değerli oluyor? Aynen devam edin.
"BAŞARILARI BİRAZ DA KÜÇÜK ÜLKE OLMALARINDA SAKLI"
SERDAR ALİ ÇELİKLER (SPOR YAZARI): Bana göre Hırvatistan'ın ya da bu tip ülkelerin başarısı biraz da küçük ülke olmalarında saklı. Arama/değerlendirme/eğitme ve üzerinde durma konusunda daha fazla imkan ve zaman buluyorlar. 85 milyonluk ülkede herkese eşit eğitim imkanı herkese eşit fırsat imkanı vermek için çok çok zengin ülke olmak gerek. Bu kadar kalabalık nüfusun avantajları olduğu gibi dezavantajları da var. 3.5 milyon ülkede "yetenekli ve potansiyelli genç"i tespit edip üzerine eğilmek daha kolay. Bizim gibi kalabalık ama yeterli düzeyde ekonomik gelişmişliğin olmadığı ülkelerde bulunup eğitilip geliştirilmeniz için bir kaç kez şansınızın yaver gitmesi gerek.
