Küresel tehditlerde 'bitmeyen' problem: Göç krizi

A&ccedil;lık, savaşlar, iklim krizi, kaybolan otorite sonucu &ccedil;eteleşmenin getirdiği şiddet; toplumları g&ouml;&ccedil;e zorluyor. 2022 yılında ise en &ccedil;ok &ouml;ne &ccedil;ıkan kriz Ukrayna&rsquo;da yaşanmaya devam ediyor. 24 Şubat&rsquo;ta Rusya Devlet Başkanı Putin&rsquo; in emriyle Ukrayna&rsquo;ya saldıran Rus birlikleri, Ukrayna&rsquo;nın ekonomisini ve g&uuml;venliğini tahrip ettiği gibi; demografisini de değiştirdi. habericionecikanlar#100#left# UKRAYNALI M&Uuml;LTECİLER Saldırıların başlamasını takip eden birka&ccedil; g&uuml;n i&ccedil;inde on binlerce Ukraynalı sivil evlerini terk etmek zorunda kaldı. Birleşmiş Milletler verilerine g&ouml;re savaşın başından beri Ukrayna&rsquo;da evlerini terk eden sığınmacı sayısı tam 12 milyon. Bunun 7 milyonu &uuml;lke i&ccedil;inde yer değiştirirken, yaklaşık 5 milyon Ukraynalı &ccedil;evre &uuml;lkelere g&ouml;&ccedil; etmek zorunda kaldı. Ukraynalıların en &ccedil;ok bulunduğu &uuml;lke 1 milyon 194 bin ile Polonya olurken, Almanya&rsquo;da 867 bin, &Ccedil;ekya&rsquo;da 382 bin ve İtalya&rsquo;da 142 bin sığınmacı olduğu bildiriliyor. T&uuml;rkiye&rsquo;de ise 145 bin Ukraynalı sığınmacı bulunuyor. Rusya ise &uuml;lkesinde 1 milyon 412 bin Ukraynalı sığınmacı bulunduğunu ve &lsquo;kimseyi zorla &uuml;lkelerine getirmediklerini&rsquo; a&ccedil;ıkladı. Savaşın başlangıcının ardından AB, Ukraynalılara 27 &uuml;ye &uuml;lkede &uuml;&ccedil; yıla kadar otomatik olarak kalma ve &ccedil;alışma hakkı verdi. Polonya başta olmak &uuml;zere bir&ccedil;ok AB &uuml;lkesi, AB y&ouml;netiminden sığınmacılar i&ccedil;in kaynak talep ediyor. Ancak savaşın Ukrayna&rsquo;nın doğusunda sınırlı kalması, başkent Kiev b&ouml;lgesinin g&ouml;rece g&uuml;venli olması ve &uuml;lkenin batısının savaş alanından uzak olması nedeniyle &uuml;lke dışındaki sığınmacılar geri d&ouml;nmeye başladı. Ukrayna m&uuml;lteci krizinde bir diğer &ouml;nemli nokta da &lsquo;AB y&ouml;netiminin ve &uuml;ye &uuml;lkelerin sığınmacı politikalarında &ccedil;ifte standart uyguladığı&rsquo; iddiaları. Ukrayna&rsquo;ya destek veren ve silah sağlayan AB&rsquo;nin Ukraynalı m&uuml;ltecilere kucak a&ccedil;tığı, ancak yıllardır Suriye ve Afrika&rsquo;dan s&uuml;ren m&uuml;lteci akınında bu anlayışı hi&ccedil;bir şekilde g&ouml;stermediği &ouml;ne s&uuml;r&uuml;l&uuml;yor. ABD&rsquo;nin başını &ccedil;ektiği Batı d&uuml;nyası, Ukrayna&rsquo;ya milyarlarca dolarlık silah yardımları yapmaya devam ederken, Rus lider Putin, &lsquo;daha yeni başladıklarını&rsquo; s&ouml;yleyerek savaşın ve yıkımın yakın bir d&ouml;nemde sona ereceği umutlarını azalttı. Ukraynalı sığınmacıların ise evlerine d&ouml;nmeleri, hala &ccedil;ok zor. AFGAN G&Ouml;&Ccedil;&Uuml; İstikrarsız &uuml;lkelerden sığınmacı akınları son 10 yıla damga vururken, Afganistan&rsquo;dan yayılan g&ouml;&ccedil; dalgasının başlangıcı 2021 yazında Taliban&rsquo;ın &uuml;lkenin kontrol&uuml;n&uuml; ele ge&ccedil;irmesi değil. T&uuml;rkiye G&ouml;&ccedil; İdaresi Genel M&uuml;d&uuml;rl&uuml;ğ&uuml; verilerine g&ouml;re yakalanan d&uuml;zensiz g&ouml;&ccedil;menler arasında en b&uuml;y&uuml;k grubu oluşturanlar Afganlar. Verilere g&ouml;re T&uuml;rkiye de uluslararası koruma altında 116 bin 400 Afgan sığınmacı bulunuyor. Kayıt dışı ise 300 bin Afganistanlı g&ouml;&ccedil;menin s&ouml;z konusu olduğu ifade ediliyor. İ&ccedil;işleri Bakanlığı sadece 2019 yılında 200 bin Afgan d&uuml;zensiz g&ouml;&ccedil;menin yakalandığı bilgisini paylaşıyor. T&uuml;rkiye&rsquo;de sayıları &ouml;zellikle 2021&rsquo;de Kabil&rsquo;in d&uuml;ş&uuml;ş&uuml;n&uuml;n ardından giderek artan Afgan sığınmacıların, zorlu yolculuk koşulları sebebiyle kadın ve &ccedil;ocukları geride bıraktığı; &ccedil;alışıp para kazanarak &uuml;lkelerindeki ailelerine baktığı belirtilirken, bir diğer d&uuml;ş&uuml;nce ise Afgan sığınmacıların a&ccedil;ıklanandan &ccedil;ok daha fazla olduğu ve sadece para kazanmak i&ccedil;in g&ouml;&ccedil; etmedikleri. İ&ccedil;işleri Bakanlığı verilerine g&ouml;re 2022 yılında T&uuml;rkiye&rsquo;nin yakaladığı Afgan uyruklu d&uuml;zensiz g&ouml;&ccedil;men sayısı 63 bin. D&uuml;nyanın en istikrarsız &uuml;lkelerinden biri olan Afganistan&rsquo;da sığınmacıların en &ccedil;ok g&ouml;&ccedil; ettiği &uuml;lke ise Pakistan. BM verilerine g&ouml;re yaklaşık 1.5 milyon Afgan sığınmacıya ev sahipliği yapıyor. İkinci sırada ise İran geliyor. İran h&uuml;k&uuml;metinin verilerine g&ouml;re 780 bin Afgan, İran&rsquo;da ikamet ediyor. &Uuml;lke i&ccedil;inde sığınmacı konumuna gelen Afgan sayısı ise 3.4 milyon. 2011 DEN BU YANA: SURİYE M&Uuml;LTECİ KRİZİ Suriye, d&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k yerinden edilme krizi olmaya devam ediyor. 13 milyondan fazla insan &uuml;lkeyi terk etmiş veya &uuml;lke sınırları i&ccedil;inde yerinden edilmiş durumda. T&uuml;rkiye kayıtlı 3,7 milyonu aşkın Suriyeli de dahil olmak &uuml;zere d&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k m&uuml;lteci n&uuml;fusuna ev sahipliği yapmaya devam ederken, L&uuml;bnan ve &Uuml;rd&uuml;n d&uuml;nya genelinde kişi başına en fazla m&uuml;lteci d&uuml;şen &uuml;lkeler arasında yer alıyor. 11 yıldır s&uuml;ren m&uuml;lteci krizi, 2022 yılında da etkisini g&ouml;stermeye devam ediyor. Suriyeli, Afgan, Somalili, Afrikalı, T&uuml;rki Cumhuriyetler vatandaşları; milyonlarca m&uuml;lteci T&uuml;rkiye &uuml;zerinden Avrupa&rsquo;ya ge&ccedil;mek i&ccedil;in Ege Denizi&rsquo;nde maceraya girişiyor. Yunan h&uuml;k&uuml;meti yakaladığı botları &lsquo;&ccedil;ok sert bir şekilde&rsquo; engellerken, m&uuml;ltecileri T&uuml;rk Sahil G&uuml;venliği kurtarıyor. Birazı da İtalya&rsquo;ya itiliyor. T&uuml;rkiye&rsquo;nin Avrupa Birliği ile 2016 yılında imzaladığı Sığınmacı Anlaşması 2022 yılında hala y&uuml;r&uuml;rl&uuml;kte. Bu anlaşmayla &lsquo;ge&ccedil;ici koruma stat&uuml;s&uuml;nde&rsquo; olan sığınmacılar i&ccedil;in Avrupa Birliği&rsquo;nden &ouml;denek alan T&uuml;rkiye, toplu sınır dışı yapmamayı taahh&uuml;t etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriyeliler i&ccedil;in şimdiye kadar harcanan paranın 40 milyar dolar olduğunu a&ccedil;ıkladı. 2022 yılında İ&ccedil;işleri Bakanlığı verilerine g&ouml;re yakalanan Suriyeli d&uuml;zensiz g&ouml;&ccedil;men sayısı 18 bin 500. SAVAŞ YILINDA G&Ouml;&Ccedil; KRİZİ B&uuml;y&uuml;k &ccedil;aplı sıcak savaşların d&uuml;nyanın bir numaralı g&uuml;ndemi olduğu 2022 yılında hem enerji hem gıda ve bunların sebebiyle k&uuml;resel ekonomiler alt &uuml;st oldu. Enflasyonist baskılarla h&uuml;k&uuml;metler zor g&uuml;nler ge&ccedil;irirken, g&uuml;venlik anksiyeteleri nedeniyle savunma sanayine ayrılan paylar da onlarca kat arttı. Savaş ekonomisi ise daha &ccedil;ok savaş, ve daha konforsuz yaşamlar getiriyor. Can ve mal g&uuml;venliğinden endişe eden topluluklar, &ccedil;areyi evlerini terk etmekte buluyor. Haziran 2022 verilerine g&ouml;re bug&uuml;n d&uuml;nyada 100 milyon insan &ccedil;eşitli sebeplerle g&ouml;&ccedil; etmek zorunda kaldı. Bu, d&uuml;nya n&uuml;fusunun y&uuml;zde 1&rsquo;inden fazla. Ve &lsquo;g&ouml;&ccedil;&rsquo; kavramı, sadece g&ouml;&ccedil; edeni etkileyen bir olgu değil. G&ouml;&ccedil; edilen yer, geride bırakılan yaşam alanı, &ccedil;evresel fakt&ouml;rler; kısacası t&uuml;m toplumların sosyo-ekonomik ve sosyo-k&uuml;lt&uuml;rel hayatını etkileyen bir olgu. G&ouml;&ccedil; eden kişinin eğitimi, sağlık hizmetlerine ulaşımı, ekonomik &ouml;zg&uuml;rl&uuml;ğ&uuml;, g&ouml;&ccedil; ettiği yerdeki g&uuml;venlik kaygıları, maddi/manevi y&uuml;k&uuml;, entegrasyon gibi bir&ccedil;ok hayati değişken mevcut. 2022 yılı, t&uuml;m d&uuml;nya i&ccedil;in g&ouml;&ccedil; krizinin derin bir şekilde hissedildiği bir yıl olmaya devam ediyor. İlerleyen yıllarda da bu krizin son bulacağı pek olası g&ouml;r&uuml;nm&uuml;yor.