Orman yangınlarıyla mücadelede "3 temel strateji"

Bakanlık, orman yangınlarıyla mücadele stratejisini üç temel adımda yürütüyor. Bu kapsamda "önleme", "söndürme" ve "yeniden ormanlaştırma" çalışmaları yapılıyor.

Önleme amaçlı teknik çalışmalar kapsamında ise yangın önleme tesislerinin inşası gerçekleştiriliyor. Yerleşim yerleri veya tarım alanlarıyla ormanlar arasında yangına dayanıklı türlerle şeritler oluşturularak yerleşim yerlerinden veya tarım arazilerinden çıkan yangınların ormanlara sıçraması engelleniyor.

Önleme çalışmaları çerçevesinde, belirli gün ve haftalar için etkinlikler düzenleniyor, medya ve gönüllü kuruluşlarla işbirliği yapılıyor.

Ayrıca her yıl 21-26 Mart'ta kutlanan Orman Haftası'nda geleceğe yön verecek gençlerin ormancılık faaliyetleri ve yangınlar konusunda bilinçlendirilmesi sağlanıyor. Bu yıl 3 Mayıs'ta gerçekleştirilen "Orman Benim" kampanyasıyla da vatandaşların yangınlara sebebiyet verecek atıklara karşı bilinçlendirilmesi hedeflendi.

- Söndürme faaliyetleri

Orman yangınlarında başarıyı getiren en önemli faktör olarak, alevlerin erken görülmesi, ardından yangına hızlı ve etkin müdahale edilmesi görülüyor.

Türkiye, orman yangınlarıyla mücadelede, yangınların tespitine ve yönetimine yardımcı olmak için kameralar, İHA'lar ve yapay zeka destekli Karar Destek Sistemi kullanıyor.

Karar Destek Sistemi ile yangın çıkma olasılığı tahmin ediliyor ve orman yangınlarının olası nedenleri belirleniyor. Sistem, orman yangınlarının koordinasyonunda ve karar vermede yöneticilere destek oluyor.

Orman yangınlarının erken ihbarı veya tespiti için ülke genelinde 776 yangın gözetleme kulesi bulunuyor. Buralarda ormanlar özellikle yangın mevsiminde 7 gün 24 saat gözetleniyor.

Gözetleme kulelerinin 184'ünde yapay zeka destekli yazılımlarla çalışan 368 kamera bulunuyor. Söz konusu kuleler ve 14 İHA ile ormanlar uzaktan izlenebiliyor ve yangın meydana geldiği an yetkililere haber veriliyor. İHA ve gözetleme kulelerini de katkısıyla yangına müdahale süresi 45 dakikadan 11 dakikaya düşürüldü.

Yetkililer söz konusu karar destek sisteminin de yardımıyla ekipleri olay yerine intikalini sağlıyor. Bu kapsamda 105 helikopter, 26 uçak, 5 bin kara aracı, 25 bin personel ve yaklaşık 120 bin gönüllü ile göreve hazır.

- Yeniden ormanlaştırma

Orman yangını söndürüldükten sonra saha ölçümleri ve hasar tespiti yapılıyor. Ardından en kısa sürede yanan ağaçlar kesilerek sahadan kaldırılıyor ve toprakta gerekli hazırlıklar yapılıyor. Daha sonra yangından zarar gören alanlar uygun ormancılık tekniklerine göre yeniden ağaçlandırılıyor.

Kurum, zarar gören alanı en uygun ağaç türleriyle yeniden ormanlaştırırken, ağaç varlığını çoğaltmak ve vatandaşlara bu konuda bilinç aşılanması için 11 Kasım'ın "Milli Ağaçlandırma Günü" olarak kutlanmasına karar verildi. Bu yılki etkinlik kapsamında 5 milyon, 2019'dan bugüne kadar da yaklaşık 27,7 milyon fidan toprakla buluşturuldu.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre ağaçlandırma çalışmalarında Avrupa'da birinci, dünyada ise 4. sırada olan Türkiye, yine FAO'nun 5 yılda bir yayınlanan orman alanı verilerinde 2015 yılında 46. sıradayken 2020 yılında 27. sıraya çıkmış durumda.

Yangından zarar gören alanlar, anayasanın 169. maddesi gereği, yerinde yeniden ağaçlandırılırken, bu yerlerde başka çeşit tarım, imar faaliyetleri ve hayvancılık yapılmasına izin verilmiyor.